Nhóm học sinh trường làng sản xuất tơ sợi từ cây khóm

Nhiều năm qua, học sinh Trường THPT An Lạc Thôn, huyện Kế Sách (Sóc Trăng) được cả nước biết đến khi các em liên tục thành công với nhiều đề tài nghiên cứu khoa học, được giải thưởng cao, được dự thi quốc tế…

Tại Hội thi sáng tạo thanh-thiếu niên-nhi đồng tỉnh Sóc Trăng năm 2015, nhóm học sinh Trường THPT An Lạc Thôn đã đoạt giải nhất với đề tài “Tơ sợi thiên nhiên”, được các em sản xuất từ phế phẩm của cây khóm (dứa)… Đề tài do nhóm học sinh Lê Song Hồ, Trần Thanh Tú, Nguyễn Liêm Phúc, Ngô Tường Khánh và Mai Nguyễn Bảo Hân thực hiện.

Tác giả của đề tài “Tơ sợi thiên nhiên” từ cây khóm.

Làm thế nào để sản xuất ra một loại sản phẩm có thể thay thế chất liệu nilon mà không gây ô nhiễm môi trường? Nhóm học sinh Trường THPT An Lạc Thôn đã tìm ra tơ sợi thiên nhiên có thể đáp ứng được các yêu cầu trên từ lá khóm. Theo thầy Nguyễn Ngọc Hải (giáo viên hướng dẫn thực hiện đề tài), cây khóm là loại cây ngắn ngày được trồng phổ biến ở các vùng nhiễm phèn của Việt Nam, nhất là khu vực ĐBSCL.

Hằng năm, Việt Nam thu hoạch trên dưới 600.000 tấn khóm. Điều này cũng đồng nghĩa với việc bỏ đi một lượng gấp đôi lá khóm không sử dụng. Việc bỏ khối lượng lá khổng lồ đó cũng là một trong những nguyên nhân gây tắc nghẽn, ô nhiễm môi trường các dòng chảy, làm mất mỹ quan.

Các em học sinh của Trường THPT An Lạc Thôn đã tiến hành nghiên cứu việc sử dụng các tơ sợi trong lá khóm có khả năng chịu lực cao để dệt thành các tấm vải nhằm sản xuất ra bao bì, dây thừng, hàng thủ công mỹ nghệ. Sản phẩm này vừa bảo vệ môi trường và có độ bền cao có thể thay thế các sản phẩm từ nhựa, nilon, sợi tổng hợp khó phân hủy.

Nói về quá trình thực hiện đề tài, em Song Hồ cho biết: “Chúng em thu gom lá khóm sau khi thu hoạch và trích lấy tơ sợi để dệt thành tấm vải. Từ các tấm vải này có thể cho ra đời các sản phẩm phục vụ cuộc sống, bảo vệ môi trường và có độ bền cao”.                

Qui trình sản xuất tơ sợi như sau: Thu gom lá khóm sau khi thu hoạch, tiến hành rửa sạch, đập dập lá hay sử dụng vi sinh vật phân hủy thịt lá, loại bỏ phần thịt lá, giữ lại các sợi tơ. Riêng phần thịt lá dùng để ủ làm phân bón hữu cơ cung cấp cho cây trồng. Các sợi tơ đem phơi khô. Để tăng thêm sự đa dạng của sản phẩm, có thể nhuộm màu các sợi tơ bằng các chế phẩm sinh học nhằm đáp ứng các nhu cầu và thị hiếu cũng như phù hợp với các sản phẩm định hướng khi sử dụng. Cuối cùng dệt các sợi tơ này thành các mảnh vải và tạo ra các sản phẩm bao bì, hàng thủ công mỹ nghệ...

Nói về hiệu quả của đề tài, em Mai Nguyễn Bảo Hân tâm sự: Cây khóm có rất nhiều ở khu vực ĐBSCL nên nguyên liệu sản xuất rất phong phú. So với các sản phẩm hiện có trên thị trường cũng làm từ sản phẩm thiên nhiên như xơ dừa, cói, lục bình, đay… thì tơ sợi lấy từ lá khóm có độ mịn và bền chắc hơn. Ngoài ra, các tơ sợi từ lá khóm có thể tạo ra các sản phẩm da dạng như dùng làm dây thừng, dây cột, bao bì, túi xách, thảm, mũ, giày, thắt lưng, phụ kiện thời trang…

Được biết, đề tài của các em còn được chọn đi dự thi cấp quốc gia trong thời gian tới.