Trại giam Suối Hai trước ngày đặc xá
63 phạm nhân có trong danh sách được đặc xá lần này đã được chuyển về tập trung ở 2 phòng giam của phân trại K1. Khi chúng tôi vào thăm, cả 2 phòng đều rộn ràng niềm vui. Ngày trở về với gia đình, với cộng đồng của họ đang rất gần…
Phạm nhân Sồng A Khai, ở xã Loóng Luông (Mộc Châu, Sơn La) là người có tuổi đời và án cao nhất trong số các phạm nhân được đặc xá lần này. Sồng A Khai có cách nói chuyện hết sức hóm hỉnh và nụ cười rạng rỡ khi chúng tôi nhắc đến ngày anh sẽ được đặc xá, trở về.
Trước đây, khi chưa phạm tội, Khai từng là một chủ trang trại nuôi bò, người làm kinh tế giỏi, từng được giấy khen của UBND huyện. Vậy mà, cách đây 6 năm, do không làm chủ được mình, Khai đã liên quan đến một đường dây mua bán ma túy và bị kết án 9 năm tù giam. Khai tính ra mình đã thụ án được 6 năm 3 tháng. Anh ta bảo, ngần ấy thời gian thụ án trong trại giam, là ngần ấy ngày Khai sống trong day dứt, ân hận khôn nguôi.
Nhưng Khai bảo, mình làm mình chịu, nhất định không để ảnh hưởng đến tương lai của các con. Sồng A Khai kể rằng, ngày đầu tiên nghe tin mình có trong danh sách được đặc xá lần này, anh vui không kể xiết nhưng vẫn phấp phỏng vì không biết có được chắc chắn hay không. Không đêm nào Khai ngủ trọn, cứ nửa đêm về sáng lại thức dậy chong chong.
Tiếng sáo, tiếng khèn của người dân tộc Mông như từ nơi nào dội về trong tiềm thức, nó càng khiến Khai khát khao hơn bao giờ hết cuộc sống tự do. Đến khi có trong danh sách chính thức được đặc xá, Khai cứ ôm lấy cán bộ quản giáo mà khóc, thế là niềm mong ước được trở về của anh đã thành sự thật bởi chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước.
Khi biết mình có tên trong danh sách những phạm nhân trở về đoàn tụ gia đình trong ngày đặc xá nhân dịp Quốc khánh 2/9, Nguyễn Minh Dũng, 21 tuổi, trú tại Sơn Tây (Hà Nội) cũng mất ngủ suốt mấy đêm liền. Dũng rất vui và xúc động, vì những nỗ lực cải tạo, lao động của anh thời gian qua đã được các giám thị, quản giáo và anh em phạm nhân trong phân trại ở Trại giam Suối Hai ghi nhận.
Do được các quản giáo động viên, giáo dục tận tình, Dũng đã phấn đấu lao động, cải tạo tốt và được giảm án. Đợt đặc xá tới đây, Dũng có tên trong danh sách những phạm nhân đủ điều kiện được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật. Chia sẻ với chúng tôi trước ngày đặc xá, Dũng bảo rằng, khi ra trại, Dũng sẽ tìm một việc gì đó để làm, phụ giúp bố mẹ nuôi em gái ăn học.
Phạm nhân ít tuổi nhất được đặc xá lần này của Trại giam Suối Hai là Đường Văn Phong, 17 tuổi, trú tại Thôm Mòn (Thuận Châu, Sơn La). Phong bị bắt tháng 9/2009 vì tội mua bán trái phép chất ma tuý, khi ấy cậu ta mới chưa tròn 16 tuổi. Phong còn nhớ như in, cậu bị bắt khi vừa thi xong 2 môn văn, toán (thi lên THPT).
Khi chuyển đến thi hành án tại Trại giam Suối Hai, Phong là phạm nhân trẻ nhất, nên cậu được hầu hết các quản giáo và các phạm nhân khác cùng phân trại quan tâm, giúp đỡ tận tình. Vì vậy, Phong đã cố gắng phấn đấu, và cậu đã được đặc xá đợt này. Phong nói rằng, sau khi ra trại, cậu ta sẽ về học ôn và đăng ký thi vào trường THPT ở gần nhà. Cậu không muốn làm bố mẹ buồn phiền nữa.
Thượng tá Hoàng Công Sỹ, Phó Giám thị Trại giam Suối Hai cho biết, thực hiện các quy định, hướng dẫn về đặc xá, trại niêm yết công khai quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2010, hướng dẫn của Hội đồng tư vấn đặc xá, công bố trên loa truyền thanh để tất cả phạm nhân biết; tự liên hệ bản thân và tổ chức từng tổ, đội phạm nhân họp, bình chọn.
Sau khi Hội đồng đặc xá của trại đưa ra danh sách và được tổ thẩm định liên ngành duyệt, danh sách phạm nhân được đặc xá được niêm yết công khai ngay tại hội trường học tập và các buồng giam. Những ngày này, 63 phạm nhân được đặc xá đã được đưa lên tập trung ở 2 buồng giam của phân trại K1 để học tập các kỹ năng hòa nhập cộng đồng.
Các cán bộ quản giáo, cán bộ giáo dục của trại kết hợp với Công an địa phương, Trung tâm y tế dự phòng huyện Ba Vì trở thành những người thầy giáo để đưa các phạm nhân không bỡ ngỡ trong ngày trở về. Các anh dạy cho các phạm nhân đặc xá những bài học về một số quyền lợi, nghĩa vụ cơ bản của người chấp hành xong án phạt tù; giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tìm kiếm việc làm và hòa nhập cộng đồng; tác hại của ma túy, con đường lây nhiễm, cách phòng chống tái nghiện và lây nhiễm HIV/AIDS; một số nội dung cơ bản của Luật Giao thông đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa; một số nội dung cơ bản của Luật Cư trú…
Khi chúng tôi đến, các phạm nhân vừa được học tập xong. Họ đang cắm cúi viết bản thu hoạch, viết cảm tưởng của mình trong những ngày được học tập, cải tạo trong trại giam. Không phải nét chữ nào cũng tròn vành, rõ chữ, nhưng tấm lòng biết ơn sâu sắc của các phạm nhân thì thể hiện rất rõ trên từng trang viết.
Phạm nhân Phùng Văn Sơn, 31 tuổi, trú tại huyện Ba Vì, thụ án về tội nhận hối lộ, được đặc xá lần này đã xúc động viết: "Đây là cơ hội tốt cho tôi sớm có ngày làm lại cuộc đời sau nhiều lầm lỗi do bản thân mình gây ra. Để có thành quả vậy, ngoài nỗ lực của bản thân, còn có công sức to lớn của ban giám thị, các cán bộ trại giam đã không quản gian khổ, khó khăn ngày đêm chỉ bảo, giúp đỡ, dạy dỗ tôi để cho tôi nhận ra tội lỗi của mình, tìm hướng phấn đấu, lao động tiến bộ…".
Anh Sơn và các phạm nhân được đặc xá lần này đều hứa sẽ tiếp tục phấn đấu để trở thành người công dân lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội. Tại thời điểm này, khi được tận mắt chứng kiến niềm vui và sự xúc động của họ trước sự khoan hồng của Nhà nước, tôi tin và mong điều đó sẽ thành sự thật. Và đó cũng là điều mong mỏi nhất của các cán bộ, chiến sỹ của Trại giam Suối Hai, những người đang lặng lẽ chở những chuyến đò về nẻo thiện…
