Lực lượng Công an xã: Những người giữ lửa sau lũy tre làng
Nhiều người gọi họ là "Công an làng", việc lớn bé đều đến tay, từ vợ chồng cơm không lành canh chẳng ngọt, anh em, làng xóm bất hòa, đến truy bắt đối tượng phạm tội... họ đều đảm nhận. Sau lũy tre làng, để có sự bình yên như màu xanh vốn có, họ phải đảm trách quá nhiều việc không thể kể tên và hiếm khi được nêu danh.
Họ chính là Công an xã - những người không tiếc công sức, mồ hôi thậm chí sẵn sàng hi sinh cả xương máu để bảo vệ bình yên cho thôn xóm. Chúng tôi gọi họ là những người giữ lửa sau lũy tre làng bởi phía sau những mâm cơm ấm nóng, sau những nụ cười hạnh phúc của từng con người, từng gia đình sau lũy tre, có một phần công sức, mồ hôi của họ.
Anh dũng hy sinh cho xóm làng
Gần 6 năm sau, tôi có dịp trở lại ngôi nhà ấy - ngôi nhà anh Ngô Sỹ Đăng, Trưởng Công an xã Nga Lĩnh, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa vừa kịp xây xong chưa trả hết nợ đã phải rời xa. Vẫn những tài sản cũ, bộ bàn ghế nhỏ và chiếc xe đạp tự năm nào… Tôi thinh lặng thắp nén hương trước vong linh anh - người đã hi sinh trong khi bảo vệ bình yên của quê hương.
 |
|
Công an xã Xuân Tín, Thọ Xuân, Thanh Hoá triển khai kế hoạch giữ ANTT. Ảnh: Minh Sơn. |
Năm ấy, nghe tin anh Đăng, hi sinh trong khi làm nhiệm vụ, lãnh đạo Báo CAND đã cử chúng tôi đến chia sẻ nỗi mất mát với gia đình anh. Bên bàn thờ lập vội, vợ anh - chị Nguyễn Thị Hiệu gần như ngất đi. Những tiếng khóc xé lòng của hai đứa trẻ một trai một gái khiến không ai cầm được nước mắt. Biết tin anh hi sinh, hàng trăm người dân đã đến tiễn đưa anh, đến để nhìn lần cuối Công an xã đã vì sự bình yên của thôn xóm mà vĩnh viễn ra đi. Có mặt trong đoàn người đưa anh hôm đó, chúng tôi cũng không cầm được nước mắt, nhất là khi biết rằng chỉ buổi sáng thôi, anh còn hớn hở khoe với vợ đã vay được 2 triệu đồng để đưa chị đi khám bệnh tim.
Thế mà, chỉ vài tiếng sau, anh đã không bao giờ thực hiện được kế hoạch đó nữa, số tiền 2 triệu vẫn còn nguyên trong túi áo ngực. Anh Đăng hy sinh lúc mới 38 tuổi.
Hôm đó, nhận được tin của nhân dân báo ở khu vực thôn Đồng Đội có xô xát đánh nhau, chị Ngô Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã đã cử anh Đăng cùng với các Công an viên xuống giải quyết. Lúc tổ công tác đến, hai bố con Nguyễn Văn Hoàn và Nguyễn Văn Toàn đang ở trên tầng 2 dùng gạch đá ném sang gia đình bên cạnh.
 |
|
Công an xã phối hợp vận động nhân dân ký cam kết không vi phạm pháp luật. |
Anh Đăng đã yêu cầu đối tượng bỏ hung khí, chấm dứt hành động côn đồ nhưng hai bố con đối tượng đã bất chấp đồng thời xông vào đánh cán bộ Công an xã. Anh Đăng đã tước vũ khí của tên Toàn và yêu cầu bố hắn xuống tầng 1 làm việc nhưng Hoàn không chấp hành, xông vào hành hung, đạp anh Đăng ngã; còn vợ Hoàn lao vào ôm đồng chí Thành, Công an viên để cho chồng mình tiếp tục đánh anh Đăng. Tên Toàn ở dưới nhà cũng chạy lên hỗ trợ bố.
Do vết thương quá nặng, anh Đăng đã hy sinh. Thời gian thấm thoát thoi đưa, đã gần 6 năm qua kể từ ngày anh Đăng ra đi, gia đình, chính quyền, Công an địa phương cũng đã nhiều lần làm hồ sơ gửi các đơn vị chức năng nhưng cho đến nay, anh vẫn chưa được công nhận là liệt sỹ. Và, anh Đăng không phải là trường hợp duy nhất hi sinh trong khi làm nhiệm vụ nhưng chưa được ghi nhận đúng mức sự hi sinh của mình. Bởi mới từ năm 1999 đến nay, cả nước có 56 trường hợp cán bộ Công an xã hi sinh trong khi làm nhiệm vụ nhưng mới chỉ có 22 người được công nhận liệt sĩ; 424 người bị thương nhưng cũng chỉ 59 người được công nhận thương binh. --PageBreak--
Để Công an xã được tốt hơn
Lực lượng Công an xã được đánh giá là lực lượng chiến lược. Họ chính là những người chủ công, trực tiếp thực hiện chức năng phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật ở cơ sở. Lực lượng Công an xã đã giải quyết tới hơn 80% các vụ việc xảy ra ở thôn xóm, khu dân cư. Mặc dù đã được quan tâm, nhưng việc đầu tư cho lực lượng Công an xã còn nhiều khó khăn, công cụ hỗ trợ, phương tiện, kỹ năng nghiệp vụ chưa được trang bị đủ để đáp ứng yêu cầu công tác.
 |
|
Công an xã Lương Sơn, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận phối hợp với Công an huyện nắm tình hình về ANTT. |
Dù vậy, nhiều vụ việc phức tạp, thì Công an xã với sự am hiểu tập quán, thói quen của người dân, thậm chí nắm bắt tâm tính của từng người dân nên giúp sức rất đắc lực giải quyết thành công các vụ việc. Chúng tôi còn nhớ vụ đối tượng Đường Ngọc Sơn, Giám đốc Công ty Kim Long, ở huyện Tam Dương, Vĩnh Phúc phạm tội lừa đảo, bị truy nã. Một hôm phát hiện Sơn có mặt tại trụ sở Công ty Kim Long, Trưởng Công an xã Nguyễn Xuân Thành một mặt điện báo cho Công an huyện, một mặt cấp tốc xuống ngay nơi đối tượng có mặt.
Đến nơi anh thấy bầu không khí rất căng thẳng, trước cổng công ty là một chiếc máy xúc chắn ngang, hàng đống chăn màn, vải vóc, áo trấn thủ tẩm sẵn xăng dầu, gần 100 công nhân của công ty sẵn sàng tay gậy. Tình hình khiến lực lượng Công an không thể dùng sức mạnh xông vào, bởi hậu quả sẽ là rất khó lường. Anh Thành đã quyết định một mình leo rào vào gặp Đường Ngọc Sơn. Bao người đã nín thở dõi theo từng bước chân anh trong vòng vây gậy gộc…
Sau hàng giờ giải thích, thuyết phục để Sơn nhận ra cái sai và hậu quả việc làm của mình. Cuối cùng nỗ lực của anh Thành đã có kết quả, Đường Ngọc Sơn chịu để lực lượng chức năng vào thực thi nhiệm vụ. Đây cũng là một trong những vụ điển hình mà lực lượng Công an xã giải quyết được, rất có tình, có lý, thấu đáo vừa đảm bảo an toàn cho chính đối tượng bị bắt giữ, vừa tiết kiệm tiền bạc, trang thiết bị, công sức cho lực lượng Công an chính quy và điều quan trọng hơn đó là đã không để nảy sinh phức tạp ở địa phương.
Không chỉ ngăn ngừa được nhiều vụ mất an ninh trật tự ở thôn xóm, nhiều cán bộ Công an xã đã dũng cảm bắt giữ các đối tượng gây án nguy hiểm, kể cả đối tượng giết người. Điển hình như tấm gương dũng cảm của đồng chí Trương Văn Thanh, Trưởng Công an xã Chí Công, huyện Tuy Phong, Bình Thuận. Hôm đó, ở xã xảy ra vụ đánh nhau giữa 2 nhóm thanh niên làm 2 người bị thương. Nhận được tin báo của nhân dân, Công an xã đã truy bắt được 3 đối tượng đưa về trụ sở để làm rõ.
 |
|
Công an xã Mộc |
Trong lúc đang xử lý vụ việc thì nhân dân báo có một nhóm đối tượng đem theo nhiều hung khi kéo đến đe dọa hành hung gia đình nạn nhân. Biết rằng, nếu đối mặt với nhóm côn đồ trên, có thể sẽ nguy hiểm đến tính mạng vì chúng đang rất hung hăng, liều mạng, nhưng nếu không đến thì rất có thể một vụ án nghiêm trọng sẽ xảy ra, và điều quan trọng hơn là sẽ làm mất niềm tin của nhân dân với lực lượng Công an nên anh Trương Văn Thanh đã cùng với anh Nguyễn Quốc Khánh đã đến gia đình nạn nhân để ngăn chặn vụ xô xát.
Bị ngăn cản, nhóm đối tượng trên đã dùng mã tấu, dao, mác xông vào chém làm anh Thanh bị thương. Dù vậy, anh vẫn kiên quyết bắt giữ đối tượng phạm tội. Hành động của anh được nhân dân ghi nhận và đánh giá cao.
Đặc biệt, lực lượng Công an xã là lực lượng hỗ trợ đắc lực của Công an chính quy trong việc truy bắt đối tượng phạm tội, bảo vệ hiện trường các vụ án xảy ra. Nhớ lại khoảng 1 năm về trước, ở Hưng Yên, xảy ra vụ án giết người mà nạn nhân là một cô gái người nước ngoài. Quá trình điều tra, Công an Hưng Yên đã làm rõ đối tượng và nơi giấu xác cô gái tại xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang. Có mặt ở hiện trường hôm đó, chúng tôi thực sự mến phục bởi sự nhiệt tình, có trách nhiệm của lực lượng Công an xã. Họ đã không quản nắng chang chang, phối hợp cùng lực lượng chính quy mò tìm xác cô gái xấu số.
Khi tìm được, suốt cả đêm họ lại chính là những người quây bạt, ngồi canh để bảo vệ hiện trường, tử thi để hôm sau lực lượng chức năng tiến hành giải phẫu. Sáng hôm sau, mắt ai cũng quầng thâm nhưng họ vẫn tiếp tục giúp lực lượng chức năng làm việc. Rồi, cũng lực lượng Công an xã do anh Phạm Trọng Hồng, Trưởng Công an đã không ngại, nhiều lần đi lại động viên gia đình đối tượng, trông giữ để họ không hành động tiêu cực khi mà 3 đứa con của gia đình này (2 con trai, 1 con dâu) đều phạm vào trọng tội…
Thực sự không thể kể hết những thành tích, chiến công mà lực lượng Công an xã đã làm được bởi ngoài những sự hi sinh, vất vả hàng ngày, các cán bộ Công an xã giải quyết hàng trăm, hàng nghìn vụ việc lớn, nhỏ xảy ra trên địa bàn. Đó là những việc không có tên và cũng khó có thể đưa ra để kể thành tích nhưng lợi ích cho xã hội thì vô cùng to lớn. Dù vậy, sự đãi ngộ đối với lực lượng này còn nhiều hạn chế.
Đến nay, khi pháp lệnh Công an xã đã có hiệu lực, Trưởng Công an xã được hưởng lương như công chức, nhưng từ Phó Công an xã đến Công an viên thì mức trợ cấp chỉ gọi là động viên chứ không thể đảm bảo cuộc sống trong cuộc mưu sinh đầy khó khăn này, có nơi, cán bộ Công an viên chỉ được trợ cấp mức chưa đến 100.000 đ/tháng, chỉ đủ xăng xe đi lại hàng ngày. Hơn nữa, sự hi sinh xương máu của một số cán bộ Công an xã chưa được ghi nhận đúng mức.
Chúng tôi - những người đồng đội của các cán bộ Công an xã, phần nào thấu hiểu được sự gian khổ, sự hi sinh của họ cũng mong rằng, những đóng góp, của anh em sớm được ghi nhận, để cha mẹ, vợ con họ và những người ở lại có quyền tự hào khi con em họ hiến thân bảo vệ quê hương
