Trinh sát người Dao tước lựu đạn trong tay “sói già”

Nhạy cảm và nhanh trí trong điều tra vụ án

Nụ cười mộc mạc, sự chân tình của Thượng úy Bàn Văn Hạnh, sinh năm 1979, tại xã Chiềng Yên, huyện Mộc Châu, hiện là điều tra viên Đội hình sự Công an huyện Mộc Châu đã cuốn hút chúng tôi khi nghe anh kể từ chuyện đời đến chuyện nghề. Học hết trung học phổ thông năm 1997, anh thi đỗ chuyên ngành điều tra tội phạm Trung cấp Cảnh sát nhân dân I. Hai năm sau tốt nghiệp ra trường, anh về công tác tại Đội CSĐT tội phạm về TTXH Công an huyện Mộc Châu. Năm 2000 chuyển sang Đội Điều tra tổng hợp, sau khi có Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự năm 2004, tách lực lượng hình sự và lực lượng điều tra thì anh về Đội CSĐT tội phạm về TTXH công tác ở đó cho đến nay.

Nói đến Mộc Châu, đa phần nhiều người liên tưởng ngay đến tội phạm ma túy, vì một phần đây là loại tội phạm chiếm tỷ lệ lớn ở Mộc Châu, do địa hình có 37km đường biên giới nên tội phạm thường mua ma túy từ nước bạn, trung chuyển qua đây và mang về xuôi tiêu thụ. Bên cạnh đó, do đặc thù địa bàn rộng, dân số đông nên án hình sự hay các vụ việc phức tạp ở Mộc Châu cũng xảy ra nhiều. Kỷ niệm đầu tiên khi vừa mới tốt nghiệp, về lại quê nhà công tác là vào năm 1999, khi Thượng úy Hạnh và các đồng đội bắt đối tượng truy nã Vì Văn Chiên, trú ở tiểu khu 1/5, xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu. Đây là đối tượng phạm tội trộm cắp tài sản, mức án thấp nhưng vì trình độ nhận thức kém và lo sợ bị xử lý nên đã bỏ trốn. Sau đó đối tượng bị Công an huyện Mộc Châu ra quyết định truy nã. Vì Văn Chiên đã bỏ trốn sang Lào mua 2 quả lựu đạn mỏ vịt.

Đội CSĐT tội phạm về TTXH Công an huyện Mộc Châu thường xuyên theo sát đối tượng, nhiều lần phối hợp với lực lượng biên phòng vây bắt, nhưng đối tượng đều sử dụng lựu đạn để đe dọa với thái độ manh động. Thậm chí có lần Vì Văn Chiên còn nhảy vào Trường mầm non xã Chiềng Sơn, rút lựu đạn khống chế học sinh và giáo viên để không bị lực lượng Công an tiếp cận, bắt giữ. Rất nhiều lần lực lượng Công an đã ở rất gần đối tượng nhưng đành phải rút quân và tính toán phương án khác để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân.

Thượng úy Bàn Văn Hạnh.

“Sau nhiều lần đi rồi về, tiếp cận đối tượng nhưng hắn lại trốn thoát, anh em trong Đội trăn trở lắm”, Thượng úy Hạnh chia sẻ. Rồi họ lại tìm cách nghiên cứu đặc điểm tâm lý đối tượng, và được biết bản thân Chiên rất thích uống rượu, trước khi bị truy nã tuần nào hắn cũng tổ chức bạn bè chén chú chén anh uống rượu thâu đêm suốt sáng… Qua công tác nghiệp vụ, biết đối tượng đang uống rượu say với người thân ở một lán trại trong rừng sâu, tại khu vực giáp ranh biên giới Việt – Lào, tổ công tác gồm 5 đồng chí đã tiếp cận, áp sát và ém quân quanh lán. Chờ đến nửa đêm, tổ công tác đồng loạt áp sát và bắt giữ đối tượng, đồng thời thu giữ 2 quả lựu đạn mỏ vịt được đối tượng giấu dưới gối.

Phá án nhờ thông thạo 4 thứ tiếng và hiểu tâm lý đồng bào

Thời gian từ năm 2011 đến 2013, trên địa bàn huyện Mộc Châu và các xã thuộc huyện Vân Hồ, bà con nhân dân thường xuyên bị mất trộm trâu bò. Đội CSĐT tội phạm về TTXH xác định nhiều vụ án có tính chất phức tạp, bởi phần lớn đồng bào dân tộc ở huyện bị các đối tượng trộm cắp thuộc diện hộ nghèo, tài sản lớn nhất là trâu bò, được mua bằng tiền hỗ trợ xóa đói giảm nghèo của nhà nước… Đội đã thành lập 1 tổ công tác gồm 10 đồng chí, do Thượng úy Bàn Văn Hạnh làm tổ trưởng tập trung điều tra, truy xét. Đặc điểm người dân ở đây sợ tiếp xúc với người lạ, nhưng Thượng úy Hạnh lại là người Dao, rất hiểu đồng bào, ngoài ra còn biết thêm tiếng Thái, Mông nên anh có thể giao tiếp thoải mái và nhanh chóng kết thân, nắm được đặc điểm tâm lý của đồng bào.

Sau rất nhiều tháng đi lại, ăn ở với nhân dân các bản, xã, làng đóng trên dọc sông Đà, không bỏ qua bất kỳ một nguồn tin nào do nhân dân cung cấp, anh và các đồng đội đã lần ra được những manh mối đầu tiên. Từ nguồn tin thứ nhất về việc 4 đối tượng có dấu hiệu bất minh về tài sản là Trịnh Văn Phúc (SN 1960), Bùi Tấn Thân (1968), Bùi Tấn Hùng (SN 1983), Bùi Văn Thính (SN 1986), đều trú xã Liên Hòa, huyện Mộc Châu (nay là huyện Vân Hồ), tổ công tác đã triệu tập các đối tượng đấu tranh. Trước nhiều chứng cứ đã thu thập, 3 trong số 4 đối tượng đã khai thực hiện nhiều vụ trộm cắp trâu bò, đặc biệt là vụ trộm cắp trâu bò đêm 30/4/2013 tại khu chăn thả gia súc nhân dân xã Quang Minh. Các đối tượng đánh thuyền đến tận bờ sông, liên hệ người thu mua trước, lấy trộm tổng cộng 3 con trâu, 6 con bò của 4 hộ dân, trị giá hơn 200 triệu đồng.

Từ nguồn tin quan trọng, tổ công tác đã khám phá thành công vụ án trộm cắp trâu bò trên địa bàn, gồm 20 đối tượng, gây bức xúc, nhức nhối trong nhân dân suốt từ đầu năm 2011 đến tháng 7/2013. Các bị can đều có quan hệ họ hàng, quen biết với nhau đã rủ nhau thành từng nhóm (từ 2-6 người) chuẩn bị công cụ, phương tiện đi tìm trâu bò, tại các bãi chăn thả chung của bà con nhân dân các xã Song Khủa, Hủa Păng, Chiềng Khoa, Tô Múa, Xuân Nha (của huyện Mộc Châu và Vân Hồ) để thực hiện hành vi trộm cắp tổng cộng 25 vụ, 34 con gia súc các loại, trị giá gần 500 triệu đồng, sau đó giết mổ thịt chia nhau sử dụng, hoặc là đem bán cho các đầu mối ba toa thu mua thịt gia sức tại chợ thị trấn Nông trường Mộc Châu và chợ thị trấn Mộc Châu.

Giờ đây, bước chân đến các bản vùng cao, Thượng úy Bàn Văn Hạnh và đồng đội luôn được bà con đồng bào chào đón. Bởi những chiến công của các anh đã góp phần làm nên bình yên trên cao nguyên Mộc Châu xinh đẹp...