Nữ quản giáo trẻ giàu lòng nhân văn

Khởi đầu là cuộc tiếp xúc bị can Hoàng Thị Huỳnh Mai, trú ở xã Ninh Quang, thị xã Ninh Hòa. Tốt nghiệp Đại học Y dược năm 1992, Mai về Trung tâm Y tế thị xã Ninh Hòa làm Trưởng khoa dược từ tháng 8/1997 và tiếp tục lấy bằng thạc sĩ năm 1999. Chút sai lầm khiến Mai vấp ngã khi mượn danh cơ quan, mua thuốc tây của một doanh nghiệp theo giá trúng thầu để kiếm lãi, rồi “mượn” con dấu cơ quan xác nhận nợ hơn 500 triệu đồng. Công an vào cuộc, Mai lẩn trốn nên bị truy nã, đến đầu năm nay mới đầu thú trong tâm trạng lo ngại. Thế nhưng vào trại tạm giam mọi chuyện không như Mai nhầm tưởng, khiến chị phải bất ngờ và cảm phục hình ảnh cao đẹp của người Cảnh sát.

Mai kể: “Khi mới vào trại tạm giam, Trung úy Huyền đã tạo thiện cảm khi hỏi về gia cảnh, nguyên nhân phạm tội, hướng dẫn nội quy kỷ luật và động viên tôi thành khẩn khai báo, khắc phục hậu quả để có tình tiết giảm nhẹ. Cung cách giao tiếp của nữ quản giáo này không có khoảng cách và rất đậm tình người. Mỗi ngày cô ấy thường xuyên kiểm tra điện, nước, ánh sáng ở các buồng giam, khẩu phần của can phạm. Ấn tượng đẹp nhất khiến nhiều người xúc động khi Trung úy Huyền đến từng buồng giam vào sáng mùng một Tết động viên can phạm giữ sức khỏe, chấp hành pháp luật, sớm về với gia đình”.

Đại tá, Giám thị Trần Minh Đức nhận xét: “Dù còn trẻ tuổi đời lẫn tuổi nghề, nhưng Trung úy Huyền luôn chủ động học tập, trao đổi kinh nghiệm thực tế để nâng cao trình độ nghiệp vụ tinh thông, ứng xử nhạy bén trong mỗi tình huống, đối tượng can phạm khác nhau…”.

Trung úy Bùi Thị Huyền nghiên cứu hồ sơ can phạm. Ảnh : Hữu Toàn.

Trung úy Bùi Thị Huyền 26 tuổi đời, 6 năm tuổi nghề. Từ hồi còn học phổ thông, Huyền đã nghe bố của mình là Trung tá Bùi Đức Uân, cán bộ Trại giam A2 - Bộ Công an kể nhiều câu chuyện thấm đẫm nước mắt, niềm vui và hạnh phúc của những cán bộ quản giáo giàu tâm huyết với nghề; những phạm nhân phục thiện sớm được đặc xá; những cuộc cảm hóa, giáo dục đầy kịch tính; những cuộc truy bắt phạm nhân trốn trại lúc nửa đêm, mờ sáng đầy vất vả hiểm nguy; những lát cắt số phận con người đằng sau vụ án… Mỗi câu chuyện đều để lại trong tâm trí của Huyền nhiều điều suy ngẫm và muốn khám phá, nên mới quyết định vào nghề Cảnh sát. Tốt nghiệp khoa quản lý trại giam Trường Trung học CSND, Huyền về Nhà tạm giữ Công an TP Nha Trang từ tháng 9/2006, hai năm sau về Trại tạm giam Công an Khánh Hòa.

Nghĩ đến chiều dài cuộc đời của mỗi can phạm, Trung úy Huyền thường xuyên nghiên cứu văn bản pháp luật, hồ sơ tội phạm, gia cảnh, nhân thân, tâm lý và nguyên nhân phạm tội. Huyền tâm sự: “Cán bộ quản giáo phải thực hiện tốt bốn yêu cầu: biết mặt, biết tên, biết nhân thân - hành vi - tư tưởng tội phạm và đặc điểm nhân dạng để chủ động quản lý, cảm hóa can phạm chuyển đổi nhận thức, đồng thời phân hóa và phòng ngừa tội phạm băng nhóm thông cung, gây khó khăn trong hoạt động điều tra, truy tố và xét xử. Đặc biệt không để can phạm liên lạc, câu kết với nhau hoặc giở chiêu “anh chị” với can phạm khác”.

Mặt khác, Trung úy Huyền mở rộng tầm kiểm soát mối quan hệ can phạm với thân nhân, kiểm tra chặt chẽ vật dụng gửi vào buồng giam để phòng chống những hành vi phạm pháp phát sinh. Trung úy Huyền nhớ lại: “Cách đây bốn năm, bà Bùi Thị Nay, trú ở xã Vạn Khánh, huyện Vạn Ninh bị tạm giam về tội mua bán trái phép các chất ma túy. Trong số 10 đồng phạm có cả con, cháu, anh họ của nữ bị can này, nên khi tiếp nhận tôi luôn lưu tâm đến họ bằng nhiều biện pháp. Sau khi Bùi Thị Nay bị xử phạt 16 năm tù, tôi đặt câu hỏi thăm dò tâm lý, từ đó chủ động phát hiện và ngăn chặn hành vi tự tử”.

6 năm công tác, Trung úy Bùi Thị Huyền đã giáo dục riêng hơn 200 can phạm, kịp thời phát hiện và đề xuất áp dụng một số biện pháp cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý can phạm, điều tra, truy tố và xét xử. Nữ quản giáo này bằng những việc làm cụ thể hàng ngày đã thực hiện tốt tinh thần cuộc vận động “CAND học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh - Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, “CAND chấp hành nghiêm điều lệnh, xây dựng nếp sống văn hóa - vì nhân dân phục vụ”. Nhiều năm liền Trung úy Bùi Thị Huyền là chiến sĩ giỏi, chiến sĩ thi đua, nhưng niềm vui lớn nhất với chị là nhiều can phạm do nữ quản giáo này cảm hóa giáo dục nay đã hoàn lương, hướng thiện