Vui nhộn với hội bài chòi ngày Tết
- Người góp phần tôn vinh nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ
- Bài chòi - Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
- Phát huy nghệ thuật Bài Chòi trong phát triển du lịch ở Hội An
Theo Ban tổ chức, hội bài chòi năm nay được tổ chức gồm có 11 chòi, trong đó 5 chòi được chia đặt làm 2 bên và 1 chòi ở giữa, còn phía trên là bàn của người điều khiển hội chòi.
Các cụ cao niên ở làng Thanh Thủy Chánh, xã Thủy Thanh cho hay, hội bài chòi từng xuất hiện từ hàng trăm năm về trước và cứ mỗi dịp Tết đến Xuân về, nhiều địa phương ở xứ Huế thường tổ chức hội bài chòi. Tuy nhiên theo thời gian, về sau chỉ còn mảnh đất Thủy Thanh lưu giữ được hồi bài chòi độc đáo này.
Hội bài chòi ở xã Thủy Thanh vào dịp Tết Mậu Tuất 2018 thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách tham gia. |
Như thường lệ, hội bài chòi ở Thủy Thanh kéo dài từ ngày mùng 2 đến mùng 6 Tết và nếu có đông người chơi, ban tổ chức hội bài chòi sẽ kéo dài hội cho đến mùng 10 tháng Giêng Mậu Tuất.
"Bà hiệu" hò những điệu hò tương ứng với mỗi quân bài tại hội bài chòi. |
Ngoài mang giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, thể hiện phong tục tập quán đặc trưng của vùng đất xứ Huế, hội bài chòi còn là dịp để mọi người dân, không phân biệt tuổi tác đến vui hội để cầu mong một năm mới gặp may mắn, gặt hái được nhiều thắng lợi.
Nhiều bậc cao niên thích thú tham gia hội bài chòi vào dịp đầu Xuân. |
Mỗi hội bài được chia làm 9 ván, mỗi ván người chơi phải đánh hết 5 quân bài. Kết thúc mỗi ván, nếu giành chiến thắng thì người chơi sẽ được cắm một quân cờ đỏ vào chòi của mình và được trao một phần thưởng nho nhỏ.
Nét độc đáo của hội bài chòi tại xã Thủy Thanh là cứ mỗi quân bài sẽ tương ứng với một điệu hò hoặc câu ca dao. |
Khi người rao bài bắt đầu hò: "Gió Xuân phơ phất cành tre, bà con cô bác lắng nghe bài chòi”, tức là ván bài chòi bắt đầu. Tiếp đó, “ông hiệu” hoặc “bà hiệu” cầm những quân bài được đựng trong ống tre, tùy theo thẻ bài tên gì thì sẽ hò những câu hò tương ứng. Ví như quân bài tên xe thì câu hò sẽ là “Ai về cầu ngói Thanh Toàn, cho em về với một đoàn chín xe”.
Hội bài chòi có tất cả 11 chòi, trong đó 5 chòi được chia đặt làm 2 bên và 1 chòi ở giữa để phục vụ người chơi. |
Hay quân bài thầy gắn liền với điệu hò “Ngọn gió hiu hiu đưa người quốc học, ngọn đèn leo lét thì nhớ tới bình dân. Các anh em mình ơi, có công mài sắt thì đua nhau học tập mà làm ông, làm thầy”... Chính nhờ những điệu hò hay như thế mà hội bài chòi ngày Tết thu hút rất đông người dân và du khách đến xem và dự chơi.
Ngoài mang tính giải trí, hội bài chòi còn là nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt trong những ngày đầu năm mới. |
Anh Nguyễn Văn Vinh (ở TP Hồ Chí Minh) cùng gia đình đến tham quan di tích cầu ngói Thanh Toàn và đăng ký vào chơi hội bài chòi, cho hay: “Dù chưa một lần tham gia chơi bài chòi nhưng thấy hội bài chòi ở đây quá hay, lôi cuốn rất đông người chơi nên tôi và vợ và các con quyết định vào chơi và được các bậc cao niên hướng dẫn rất kỹ về cách chơi bài chòi. Nếu Tết năm sau quay lại Huế, chúng tôi sẽ tiếp tục về đây để tham gia chơi hội bài chòi”.
Và không ai khác, chính những người dân chân chất ở vùng quê Thủy Thanh cùng với người dân ở các tỉnh thành miền Trung đã có công gìn giữ bài chòi, góp phần tôn vinh “Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ” vừa được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.