Tổng thống Trump bất ngờ nói về mối quan hệ với Triều Tiên

Chủ Nhật, 23/09/2018, 06:58

Đó là lời khẳng định của Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra trong bài phát biểu vận động tranh cử ở bang Missouri hôm 21-9 (giờ địa phương). Ông đồng thời nhấn mạnh “hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra”, song cho biết ông sẽ không vội vàng ký bất cứ thỏa thuận nào với Bình Nhưỡng.

Người đứng đầu Nhà Trắng đưa ra tuyên bố trên trong bối cảnh tình hình bán đảo Triều Tiên đang có nhiều diễn biến tích cực, song có nhận định rằng, mối quan hệ ngoại giao giữa Washington và Bình Nhưỡng lại không mấy tiến triển kể từ hội nghị thượng đỉnh lịch sử giữa ông và nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un hồi tháng 6 vừa qua tại Singapore.

Cùng ngày, trả lời phỏng vấn hãng tin Fox News, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định, Mỹ đã sẵn sàng cho cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ hai giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un, đồng thời cho biết “vẫn còn một chút việc phải làm để đảm bảo hai nhà lãnh đạo ở vào thế khiến chúng tôi có thể đạt được tiến triển lớn” hướng tới phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Ngoại trưởng Mỹ bày tỏ hi vọng cuộc gặp này sẽ “sớm” diễn ra và ông sẽ sớm được quay trở lại Bình Nhưỡng để tiếp tục các cuộc đàm phán song phương. Ông Mike Pompeo cũng đánh giá cuộc hội đàm giữa nhà lãnh đạo Kim Jong-un và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in mới diễn ra trước đó trong tuần ở Bình Nhưỡng là “một sự tiếp xúc thành công”, đã thể hiện “những bước đi quan trọng” trong nỗ lực phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Ông đánh giá, hai nhà lãnh đạo liên Triều đã lần đầu tiên thảo luận vấn đề phi hạt nhân hóa “theo cách đúng nghĩa”.

Tại cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều lần thứ ba này, nhà lãnh đạo Triều Tiên đã đưa ra một số bước đi cụ thể nhằm phi hạt nhân hóa, như phá bỏ bãi thử động cơ tên lửa đạn đạo tầm xa Dongchang-ri dưới sự chứng kiến của các thanh sát viên quốc tế, đồng thời bày tỏ sẵn sàng phá bỏ tổ hợp hạt nhân chính Yongbyon nếu Mỹ có “các biện pháp tương xứng”.

Về việc này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nhấn mạnh lập trường của Washington không hề thay đổi, theo đó phía Mỹ đã bác bỏ đề nghị có điều kiện của Bình Nhưỡng, đồng thời tái khẳng định CHDCND Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa trước khi có được sự nhượng bộ từ Washington.

Cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử đầu tiên giữa Tổng thống Mỹ và Nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên ở Singapore ngày 12-6 vừa qua đã kết thúc với tuyên bố chung của hai nhà lãnh đạo cam kết hướng tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bán đảo Triều Tiên đổi lại sự đảm bảo an ninh từ Mỹ. Tuy nhiên, tiến trình đàm phán hạt nhân Mỹ-Triều hiện đang bế tắc.

Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Ngoại trưởng Mỹ đã bác bỏ nhận định này, khẳng định Washington đang đạt được những bước tiến cần thiết trong vấn đề phi hạt nhân hóa Triều Tiên: “Chúng tôi đã đạt được những tiến triển chậm rãi nhưng chắc chắn. Chúng tôi luôn biết rằng vấn đề này sẽ mất nhiều thời gian. Quan hệ giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Kim Jong-un rất tốt”.

Theo kế hoạch, ngày 25-9 tới, bên lề khóa họp thường niên của Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) ở New York, Tổng thống Moon Jae-in sẽ có cuộc gặp với người đồng cấp Donald Trump để thông báo cho người đứng đầu Nhà Trắng về kết quả cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều diễn ra ở Bình Nhưỡng vừa qua. Giới chuyên gia cho rằng, cuộc gặp này có thể đem lại bước ngoặt cho đàm phán hạt nhân Mỹ-Triều.

Lâu nay, Mỹ khẳng định sẽ chỉ tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên sau khi CHDCND Triều Tiên từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của mình. Tuy nhiên, Tổng thống Hàn Quốc có một thứ có thể thuyết phục người đồng cấp Mỹ, đó là thông điệp từ nhà lãnh đạo Kim Jong-un, vốn không được công bố trong cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều.

Thông qua Tổng thống Hàn Quốc, ông Kim Jong-un có thể đã liệt kê toàn bộ các biện pháp phi hạt nhân bổ sung mà ông sẵn sàng thực hiện, nếu Mỹ có hành động tương xứng. Trong số các biện pháp được nêu có việc phá hủy vĩnh viễn cơ sở hạt nhân của CHDCND Triều Tiên ở Yongbyon.

Giáo sư Yang Moo-jin thuộc Đại học Nghiên cứu Triều Tiên ở Seoul, cho rằng: “Tổng thống Donald Trump có thể thấy thông điệp của nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên hấp dẫn và thúc đẩy việc tuyên bố chấm dứt chiến tranh. Điều này có thể thay đổi đáng kể lộ trình của các cuộc đàm phán Mỹ-Triều về phi hạt nhân hóa”.

Giáo sư Yang dự đoán Bình Nhưỡng có thể cho phép các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tới nước này và giám sát các cơ sở hạt nhân. Ông cho rằng, hoạt động giám sát hạt nhân quốc tế chắc chắn sẽ làm thay đổi mọi đánh giá tiêu cực về CHDCND Triều Tiên.

Trong khi đó, Giáo sư Kim Hyun-wook thuộc Học viện Ngoại giao Quốc gia Hàn Quốc, cho rằng xác suất 50% Tổng thống Donald Trump sẽ xúc tiến việc tuyên bố chấm dứt chiến tranh. Theo giáo sư Kim, Mỹ đã tăng cường các lệnh trừng phạt hạt nhân đối với CHDCND Triều Tiên ngay cả sau khi nước này đóng cửa bãi thử hạt nhân chính Punggye-ri hồi tháng năm vừa qua.

Ông chia sẻ: “Điều cốt lõi thuyết phục được Tổng thống Donald Trump là việc ông Kim Jong-un cho phép thanh sát viên quốc tế tới giám sát quá trình phá hủy cơ sở hạt nhân Yongbyon”.

Khổng Hà (tổng hợp)