Chuyến thăm đưa quan hệ Nga – Thổ Nhĩ Kỳ lên tầm cao mới
Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ đang thúc đẩy mối quan hệ thân cận với Nga trong bối cảnh quan hệ giữa nước này và Liên minh châu Âu (EU) đang có phần lạnh nhạt sau cuộc đảo chính bất thành hồi tháng 7-2016.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung diễn ra sau cuộc hội đàm cấp cao với người đồng cấp Nga, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan bày tỏ “rất vui mừng khi quan hệ giữa hai nước đã được củng cố” và tin rằng, “trong tương lai gần, mối quan hệ này sẽ được củng cố hơn nữa và cả hai bên đều mong muốn đạt được điều này”.
Trước đó, cố vấn của Tổng thống Tayyip Erdogan, ông Bulent Gedikli, chỉ ra rằng, trên thực tế, việc Moscow và Ankara duy trì quan hệ ngoại giao chặt chẽ và phát triển các cơ hội cho đối thoại đóng vai trò vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với những sự kiện xảy ra trong khu vực.
 |
| Tổng thống Vladimir Putin (phải) và người đồng cấp Tayyip Erdogan. |
Nhấn mạnh cuộc hội đàm cấp cao giữa Tổng thống nước chủ nhà và người đồng cấp Nga diễn ra rất tích cực, ông Bulen Gedikli nói: “Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Tayyip Erdogan là “các nhà lãnh đạo thế giới”. Do đó, sự phát triển và tăng cường hợp tác giữa họ là một yếu tố tích cực cho cả hai nước”.
Trong khi đó, Bộ trưởng Kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ Mustafa Elitas chỉ ra rằng, đã có những nỗ lực đáng kể được đánh giá cao trong việc khôi phục hợp tác thương mại giữa Moscow và Ankara so với trước đó. Cụ thể, hoạt động thương mại giữa hai nước trong 7 tháng đầu năm 2017 tăng 31,5%, trong khi năm 2016 sụt giảm tới 32%.
Đề cập tới thỏa thuận Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống tên lửa S400 của Nga, ông Mustafa Elitas cho biết: “Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia nằm trong một trong những khu vực bất ổn nhất trên thế giới, có toàn quyền mua vũ khí từ bất kỳ quốc gia nào mà nước này cho là thích hợp, nhằm mục đích bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh cho chính mình”, nhấn mạnh rằng, cộng đồng quốc tế cần thật sự bình tĩnh khi tiếp nhận một quyết định như vậy, vì nhiều nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng đã từng mua các hệ thống phòng thủ của Nga.
Về lĩnh vực hợp tác năng lượng, hai nhà lãnh đạo điểm lại quá trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân Akkuyu ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Vladimir Putin bày tỏ hi vọng lò phản ứng hạt nhân đầu tiên tại nhà máy này sẽ sớm đi vào hoạt động.
Trong khi đó, Tổng thống nước chủ nhà nói rằng: “Chúng tôi chú trọng đến việc các dự án nhà máy điện hạt nhân Akkuyu và tuyến đường ống dẫn khí đốt Turk Stream tiếp tục được thực hiện và chúng tôi sẵn sàng thúc đẩy chúng”. Liên quan đến hợp tác kinh tế, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và người đồng cấp Nga đã thảo luận về vấn đề sản xuất nông nghiệp và giải quyết vấn đề nguồn cung cà chua Thổ Nhĩ Kỳ cho Nga.
Về du lịch, Tổng thống Vladimir Putin chỉ ra rằng: “Trong 7 tháng đầu năm 2017, lượng khách du lịch Nga chọn Thổ Nhĩ Kỳ làm nơi nghỉ dưỡng đã tăng 11%, đạt 2,5 triệu người” và đó là kết quả của các thỏa thuận mà hai bên đạt được tại cuộc họp của Ủy ban Hợp tác cấp cao Nga – Thổ Nhĩ Kỳ và các cuộc hội đàm sau đó với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngoài quan hệ hợp tác song phương, điểm nóng Syria là vấn đề được hai bên đặc biệt quan tâm. Tổng thống Vladimir Putin cho biết, các thỏa thuận về Syria đạt được trong quá trình đàm phán tại Astana (Kazakhstan) là thành công của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ mà có thể giúp chấm dứt được cuộc chiến tại Syria.
“Tôi coi những thoả thuận chung này giữa chúng tôi là thắng lợi cực kỳ quan trọng và những điều kiện cần thiết này đã được thiết lập để chấm dứt cuộc chiến huynh đệ tương tàn ở Syria, tiêu diệt hoàn toàn khủng bố và cho phép người dân Syria trở lại cuộc sống hoà bình”.
Theo người đứng đầu Điện Kremlin, Moscow và Ankara sẽ “làm sâu sắc sự phối hợp” vốn đang diễn ra giữa hai nước, nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Syria. Cụ thể, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí thúc đẩy quyết liệt hơn nữa việc thực hiện một vùng giảm leo thang ở Idlib, nơi hiện vẫn nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng phiến quân.
Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh: “Nhờ khu vực giảm căng thẳng, chúng ta có thể xây dựng các điều kiện thực tế nhằm ngăn chặn nội chiến, quét sạch các tổ chức khủng bố và mở đường cho mọi người quay trở lại điều kiện sống trong hòa bình. Với các bước đi này, nỗ lực nhằm tìm kiếm một giải pháp chính trị ở Syria đang đạt được những bước tiến đáng kể”.
Về phần mình, Tổng thống Tayyip Erdogan tái khẳng định rằng, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Iraq cũng như Syria và Ankara sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Moscow để đạt được giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại quốc gia Trung Đông này.
Tổng thống Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ cũng thảo luận sâu về cuộc trưng cầu ý dân đòi độc lập của cộng đồng người Kurd tại Iraq. Tổng thống Tayyip Erdogan tái khẳng định quan điểm cuộc trưng cầu dân ý này là “bất hợp pháp”, nhấn mạnh rằng, ông và người đồng cấp Nga đều chú trọng tới việc “bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Iraq”.
