Chính trường Brazil lại nổi sóng

• Nữ Tổng thống Brazil Dilma Rousseff sẽ tái xuất?
• Tiết lộ âm mưu đảo chính gây chấn động chính trường Brazil

Sự kiện mới nhất liên quan đến những rắc rối này là việc Bộ trưởng Du lịch Henrique Alves đệ đơn xin từ chức hôm 16-6. Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy 1 tháng, Tổng thống lâm thời Brazil Michel Temer đã mất tới 3 thành viên nội các và lý do cho các cuộc ra đi của những quan chức này vẫn là bởi Tập đoàn Dầu khí quốc gia Petrobras.

Cụ thể, Bộ trưởng Du lịch Henrique Alves nằm trong số gần 30 quan chức bị ông Sergio Machado, cựu Chủ tịch Công ty Vận tải Transpetro, một công ty con của Petrobras nêu là có tên trong danh sách nhận hối lộ của giới chức Petrobras. Ông Sergio Machado là cựu Thượng nghị sĩ trong đảng Phong trào dân chủ Brazil cầm quyền (PMDB) của ông Michel Temer và là người quản lý Công ty Vận tải Transpetro trong hơn 1 thập kỷ qua. Ông cũng là nhân vật mới bị các nhà điều tra Brazil sờ gáy do phát hiện có những liên quan đến bê bối tham nhũng của Petrobras.

Qua lấy lời khai, ông Sergio Machado cho biết, ông có mối quan hệ với Henrique Alves từ rất lâu bởi Bộ trưởng Du lịch đã là nghị sĩ trong Quốc hội hơn 40 năm qua. Và trong khoảng thời gian 6 năm, từ năm 2008-2014, ông Henrique Alves đã nhận khoản tiền hối lộ là 1,55 triệu reais, tương đương 425.000 USD. Số tiền này được dùng để giúp ông Henrique Alves vận động tranh cử và sau này khi trúng cử, ông Henrique Alves đã có nhiều động thái ủng hộ các hợp đồng của Petrobras.

Về phía mình, Bộ trưởng Du lịch Brazil đã bác bỏ các cáo buộc và chỉ nói rằng lý do từ chức là vì không muốn làm ảnh hưởng tới uy tín của chính phủ lâm thời.

Nhưng “cơn bão bê bối” chưa dừng lại. Theo bản khai dài 400 trang của ông Sergio Machado với cơ quan điều tra vừa được công bố hôm 15-6, năm 2012, Tổng thống lâm thời Michel Temer đã đòi Công ty Vận tải Transpetro cung cấp tiền bạc để tài trợ quỹ vận động chính trị cho cá nhân ông và các thành viên khác trong chính đảng của ông.

Tổng thống lâm thời Brazil Michel Temer đang đối mặt với những bê bối mới về tham nhũng, nhận hối lộ trong nội các. Ảnh: Reuters.

Cụ thể là ông Sergio Machado đã chi 431.000 USD để tài trợ chiến dịch vận động cho ông Michel Temer. Sau đó, từ gợi ý của Tổng thống lâm thời, cựu Chủ tịch Công ty Vận tải Transpetro còn dàn xếp các khoản hối lộ cho 20 chính khách khác, một số trong đó là thành viên của đảng PMDB cầm quyền. Đương nhiên là ông Michel Temer đã bác bỏ mọi cáo buộc và gọi đây là việc làm vô trách nhiệm.

Văn phòng Tổng thống Brazil cũng đã ra thông cáo khẳng định ông Michel Temer luôn tuân thủ nghiêm túc mọi quy định của pháp luật liên quan đến việc nhận tiền tài trợ trong các chiến dịch tranh cử, kể cả cho cá nhân cũng như cho PMDB và các ứng viên mà ông ủng hộ. Tuy nhiên, theo nguồn tin từ hãng AP, những cáo buộc nhằm vào Tổng thống lâm thời Brazil đã nhen nhóm từ giữa tháng 5.

Tòa án tối cao Brazil cũng đang cân nhắc yêu cầu mở phiên tòa chính trị xét xử ông Michel Temer theo yêu cầu của thẩm phán Aurelio Mello. Đáng chú ý là những cáo buộc mà ông Michel Temer đối mặt cũng giống như những gì mà người tiền nhiệm của ông là bà Dilma Rousseff vấp phải. Đồng thời, Tổng thống lâm thời Brazil còn bị cáo buộc ban hành các sắc lệnh sửa đổi ngân sách quốc gia mà không được sự đồng ý của Quốc hội trong năm 2015 khi còn là Phó Tổng thống.

Rõ ràng, tình hình chính trị ở Brazil đang trở nên ngày càng phức tạp. Những nỗ lực của chính phủ lâm thời về việc đề xuất sửa đổi Hiến pháp cho phép cắt giảm chi tiêu công trong 20 năm tới và giới hạn mức chi tiêu hàng năm tương đương tỉ lệ lạm phát của năm trước đó có vẻ không thể bù lại để khôi phục lòng tin của dân chúng trước “cơn bão bê bối” liên quan đến Petrobras.

Các cuộc thăm dò dư luận mới nhất cho thấy, sau hơn 1 tháng vận hành, chính phủ lâm thời đang phải đối diện với sự phản đối của đông đảo cử tri và có ít nhất 25% người được hỏi cho rằng ông Michel Temer không có uy tín và Brazil nên tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn. Nay, khi thông tin từ báo chí về việc 12 trong tổng số 24 Bộ trưởng trong thành phần nội các mới đang bị điều tra hay có cáo buộc liên quan đến bê bối ở Petrobras, lòng tin lại càng giảm sút.

Giới quan sát thì nhận định, thời điểm này, đảng Lao động của bà Dilma Rousseff có thể sẽ thực hiện những “đòn phản công mạnh” để chứng tỏ những tuyên bố của họ về “cuộc đảo chính lật đổ bà Rousseff” là có thật, nhất là khi cựu Chủ tịch Công ty Vận tải Transpetro khai nhận về việc từng hối lộ 3 thủ lĩnh khác của PMDB gồm Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros với số tiền lên tới 8,6 triệu USD; cựu Tổng thống Jose Sarney và cựu Bộ trưởng Kế hoạch Romero Juca, mỗi người 5,7 triệu USD.