Truy tố lần 2 vụ vỡ đường ống nước Sông Đà - Hà Nội

• Đường nước sông Đà gặp sự cố lần thứ 21
• Hủy mua ống Trung Quốc cho dự án đường nước sông Đà 2
• Giám đốc Dự án đường ống nước Sông Đà mất chức

Cáo trạng lần này truy tố tổng số 9 bị can về tội "Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng", theo Điều 229 Bộ luật hình sự, trong đó có 3 bị can nằm trong Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước Sông Đà - Hà Nội (Dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội) gồm: Hoàng Thế Trung, 57 tuổi, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án; Nguyễn Văn Khải, 56 tuổi, nguyên Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án; Trương Trần Hiển, 60 tuổi, nguyên Trưởng phòng vật tư, thiết bị thuộc Ban Quản lý dự án.

Trung, Khải, Hiển là những người có trách nhiệm tổ chức thực hiện vai trò của chủ đầu tư, đã ký 73 biên bản nghiệm thu cung cấp ống, xác nhận hơn 5.000 sản phẩm ống composite cốt sợi thủy tinh và phụ kiện được tiếp nhận, dùng trong Dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội đảm bảo chất lượng với đại diện nhà thầu cung cấp.

Cáo trạng cũng đã truy tố 2 bị can là đại diện nhà thầu cung cấp ống nước cho Dự án, gồm: Trần Cao Bằng, 63 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần ống sợi thủy tinh Vinaconex; Vũ Thanh Hải, 57 tuổi, nguyên Trưởng phòng sản xuất, nguyên Quản đốc phân xưởng, nguyên Phó Giám đốc Công ty Cổ phần sợi thủy tinh Vinaconex.

Ống composite chất lượng kém là nguyên nhân dẫn đến vỡ đường ống nước Sông Đà.

Hai đối tượng này đã ký 73 biên bản, xác nhận hơn 5.000 sản phẩm ống composite cốt sợi thủy tinh và phụ kiện mà đơn vị mình sản xuất, cung cấp đảm bảo chất lượng với đại diện chủ đầu tư.

Ngoài ra, còn có 4 bị can khác trong Đoàn Tư vấn giám sát Dự án bị truy tố gồm: Đỗ Đình Trì, 49 tuổi, nguyên cán bộ Công ty Cổ phần nước và môi trường Việt Nam thuộc Bộ Xây dựng, nguyên là Trưởng đoàn tư vấn giám sát tại Dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội; Nguyễn Biên Hùng nguyên cán bộ Công ty Cổ phần nước và môi trường Việt Nam, nguyên Phó trưởng đoàn tư vấn giám sát dự án; Hoàng Quốc Thống, 62 tuổi, nguyên cán bộ Công ty cổ phần nước và môi trường Việt Nam, nguyên giám sát viên tại Dự án; Bùi Minh Quân, nguyên Phó Giám đốc xí nghiệp xây dựng và kinh doanh thiết bị thuộc Công ty cồ phần nước và môi trường Việt Nam, nguyên giám sát viên dự án.

Các đối tượng này với vai trò là giám sát dự án nhưng đã ký các văn bản liên quan đến nghiệm thu lắp đặt ống và phụ kiện, các biên bản nghiệm thu khối lượng xây lắp hoàn thành để xác nhận khối lượng thi công, chất lượng vật liệu ống composite cốt sợi thủy tinh đã sử dụng lắp đặt, chất lượng bộ phận, hạng mục công trình xây dựng đảm bảo tiêu chuẩn sản xuất và yêu cầu thiết kế dự án.

Theo cáo trạng truy tố lần này nêu rõ, Dự án cấp nước Sông Đà – Hà Nội do Tổng công ty Vinaconex làm chủ đầu tư theo hình thức BOO sử dụng vốn tự có, vốn huy động do doanh nghiệp tự thu xếp và vay của các tổ chức tín dụng, được xây dựng từ năm 2014 đến tháng 4-2009 được nghiệm thu đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, trong quá trình vận hành khai thác, từ ngày 4-2-2012 đến ngày 2-10-2016, tuyến ống dẫn nước của Dự án này đã 18 lần bị vỡ ống với số lượng 23 cây ống composite cốt sợi thủy tinh bị vỡ, doanh nghiệp khai thác đã phải chi phí hơn 16,6 tỷ đồng để khắc phục.

Bên cạnh đó, việc tuyến ống liên tục bị vỡ đã gây hậu quả buộc doanh nghiệp khai thác nước phải dừng cấp nước sạch sinh hoạt cho nhân dân trong thời gian 368 giờ, lượng nước ngừng cấp là hơn 1,7 triệu m3, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của 177.000 hộ dân trên địa bàn TP Hà Nội, được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Nguyên nhân của vụ việc nêu trên là do vi phạm trong quá trình sản xuất ống, quá trình quản lý, giám sát thi công xây dựng tuyến ống truyền tải nước sạch Dự án cấp nước Sông Đà - Hà Nội.

Trong đó, quá trình sản xuất ống chưa kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu vào, ống được sản xuất có chất lượng không đồng đều, chỉ tiêu độ cứng vòng của nhiều mẫu thử không đạt yêu cầu. Ngoài ra, không thực hiện thử nghiệm độ bền thủy tĩnh dài hạn để làm cơ sở cho việc kiểm tra độ bền dài hạn của tuyến ống sau này.

Trong quá trình thi công xây dựng, Ban quản lý dự án, nhà thầu giám sát chưa kiểm soát chặt chẽ chất lượng ống trước khi lắp đặt. Khi phát hiện có sản phẩm ống không đảm bảo chất lượng, đã không thực hiện kiểm tra lại chất lượng sản phẩm của lô ống tương ứng theo Nghị định của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng; chưa kiểm soát chặt chẽ việc khắc phục các đoạn ống bị khuyết tật trong quá trình thi công. Việc giám sát thi công xây dựng và nghiệm thu không phát hiện ra các tồn tại trong quá trình thi công, lắp đặt tuyến ống...

Một diễn biến liên quan đến vụ án, ngày 31-5-2016, Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã có quyết định trả hồ sơ vụ án này để điều tra bổ sung một số nội dung, những cá nhân nào đã đề xuất, quyết định cho thay đổi vật liệu ống từ ống gang dẻo sang ống composite cốt sợi thủy tinh khi chưa lập, thẩm định hiệu quả của việc thay đổi và giao cho Công ty Cổ phần ống sợi thủy tinh Vinaconex sản xuất, cung cấp ống cho dự án, khi đơn vị này mới được thành lập, chưa đủ khả năng lực hiện.

Do đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố tiếp 7 bị can về tội "Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng", đây đều là các thành viên Hội đồng quản trị (HĐQT) Vinaconex giai đoạn từ năm 2003 đến năm 2004 và 2 cán bộ tham mưu để làm rõ những nội dung trên.

Sau đó, Viện KSND Tối cao xác định việc thay đổi từ ống gang dẻo sang ống composite cốt sợi thủy tinh cho Dự án cấp nước sông Đà – Hà Nội, không phải là nguyên nhân gây ra vỡ tuyến ống nước. Và trong kết luận giám định bổ sung ngày 30-9-2016 của Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cũng đã xác định: "Nếu sản xuất ống có chiều dày, các thông số kỹ thuật đúng như thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công... và các quy định có liên quan thì không thể gây ra sự cố vỡ đường ống".

Ngoài ra, theo quy định tại Nghị định số 66/2003/NĐ-CP ngày 12-6-2003 của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế đấu thầu, thì HĐQT Vinaconex có thẩm quyền quyết định tự thực hiện dự án đối với tất cả các công việc, gói thầu mà Tổng công ty có đủ năng lực.

Do đó, ngày 14-12-2017, Viện KSND Tối cao đã Quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị cán đối với 7 bị can, gồm: Phí Thái Bình, Nguyễn Văn Tuân, Hoàng Hợp Thương, Vũ Đình Chầm, Tô Ngọc Thành, Lại Văn Bích, Nguyễn Đức Lưu.