Quốc tế kêu gọi ngừng bắn ở Lebanon

Một thống kê của Bộ Y tế Lebanon cho biết, tính đến ngày 26/9 đã có ít nhất 750 người thiệt mạng và hàng nghìn người bị thương sau làn sóng không kích của Israel nhằm vào các mục tiêu được cho là của Hezbollah khiến nước này có số người chết hàng ngày tăng cao, đặc biệt là chỉ trong 24 giờ ngày 23/9 đã có gần 500 người chết, con số cao nhất kể từ khi kết thúc cuộc nội chiến 1975-90. Chưa kể hàng chục ngàn người khác đang bắt đầu chạy khỏi miền Nam Lebanon để tránh các cuộc giao tranh.

Một số lãnh đạo, chỉ huy cấp cao của Hezbollah đã tử vong trong các cuộc tập kích của Israel, mới đây nhất là một chỉ huy không quân tên Mohammad Surur. Ở phía ngược lại, Hezbollah cũng nã hàng ngàn quả tên lửa vào sâu trong lãnh thổ Israel, đa số đã bị hệ thống phòng không của Israel can thiệp, nhưng vẫn có một số quả lọt lưới, đánh trúng mục tiêu ở miền Bắc và Trung Israel.

Hiện tại, các cuộc không kích qua lại giữa Israel và Hezbollah vẫn tiếp tục. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang phát đi thông điệp rất cứng rắn bất chấp những lời kêu gọi ngừng bắn từ Mỹ, Anh, Pháp, Liên hợp quốc (LHQ),… Trong khi đó, tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tướng Herzi Halevi cho biết quân đội Israel đang chuẩn bị cho “các giai đoạn tiếp theo” ở Lebanon.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông đang nỗ lực xoa dịu tình hình. “Tôi đã được thông báo về những diễn biến mới nhất ở Israel và Lebanon. Nhóm của tôi liên tục liên lạc với các đối tác và chúng tôi đang nỗ lực để hạ nhiệt tình hình”, ông Biden nói khi hội đàm với Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan tại Nhà Trắng.

IDF đã phát lời kêu gọi người dân Lebanon sống ở miền Nam Lebanon rời khỏi nhà cửa và những tòa nhà có cài đặt vũ khí của Heazbollah. Các con đường dẫn ra khỏi miền Nam Lebanon bị tắc nghẽn giao thông khi người dân chạy trốn khỏi cuộc ném bom liên tục, trong khi những khu vực được coi là vùng an toàn cho người dân di tản kể từ năm ngoái đột nhiên nằm trong tầm ngắm của quân đội Israel.

Cơ quan gìn giữ hòa bình của LHQ tại Lebanon (UNIFIL) đã yêu cầu nhân viên dân sự của mình di dời từ miền Nam Lebanon lên phía Bắc, như một “biện pháp phòng ngừa” khi giao tranh ở miền Nam Lebanon leo thang vào ngày 23/9. Lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ và nhân viên quan trọng sẽ vẫn ở lại miền Nam. Nhiều nước cũng kêu gọi công dân mình rời khỏi vùng chiến sự ở Lebanon đến nơi an toàn.

Tại diễn đàn LHQ hôm 26/9, Mỹ và Pháp cùng kêu gọi lệnh ngừng bắn tạm thời trong 21 ngày giữa Israel và Hezbollah để mở đường cho các cuộc đàm phán rộng rãi hơn, trong khi Tổng thư ký LHQ António Guterres phát biểu tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ rằng “địa ngục đang trỗi dậy” ở Lebanon. Tuyên bố chung do Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron đưa ra cho biết: “Đã đến lúc cần có một giải pháp cho biên giới Israel-Lebanon đảm bảo an toàn và an ninh để người dân có thể trở về nhà. Cuộc đấu súng kể từ ngày 7/10/2023, và đặc biệt là trong hai tuần qua, làm tăng nguy cơ một cuộc xung đột rộng lớn hơn nhiều và gây hại cho người dân”. Khoảng chục quốc gia đã ủng hộ lời kêu gọi này.

Thông báo được đưa ra sau khi kết thúc cuộc họp căng thẳng của Hội đồng Bảo an LHQ, trong đó Thủ tướng Lebanon Najib Mikati cáo buộc Israel vi phạm chủ quyền của đất nước ông. Tuy nhiên, ngay sau đó, khi Anh và Pháp cùng đề xuất một tuyên bố chung của Hội đồng Bảo an LHQ về lệnh ngừng bắn lâu dài hơn ở Lebanon, đã vấp phải sự phản đối của Mỹ do Mỹ không đồng tình việc xem Israel là bên gây chiến trước. Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cũng tránh sử dụng cụm từ “lệnh ngừng bắn” mà đưa ra cách nói “thỏa thuận ngoại giao” thay thế.

Việc Israel tiếp tục tấn công vào Lebanon khiến dư luận lo ngại một cuộc tiến quân trên bộ vào miền Nam Lebanon tương tự như những cuộc chiến trước đây (năm 1982 và 2006), và nó sẽ khiến Israel rơi vào cái bẫy của chính mình và sẽ không biết phải kết thúc nó bằng cách nào. Khi xe tăng Israel tiến vào miền Nam Lebanon năm 2006, họ đã tìm thấy một đối thủ đã thay đổi đáng kể kể từ khi Israel rút khỏi Lebanon sáu năm trước đó. Ngay cả trong thời gian ngắn đó, Hezbollah đã tổ chức và phát triển năng lực của mình. Trong khu vực biên giới cằn cỗi được bao quanh bởi những dãy núi đá dốc, các đường hầm chiến đấu đã được chuẩn bị. Các chiến thuật và vũ khí mới đã được điều chỉnh để gây khó khăn cho lực lượng Israel khi họ tiến vào.

Khi đó, cũng như bây giờ, Hezbollah đã chuẩn bị sẵn sàng các vị trí. Tên lửa sẽ bắn ra từ một vị trí ẩn nấp trên các sườn đồi khiến Israel phải phản công cả bằng máy bay phản lực và pháo binh trên biên giới, thoạt trông có vẻ như mục tiêu “không thể sống sót”. Nhưng thường thì, sau một vài giờ tạm dừng, cũng tại vị trí đó tên lửa sẽ lại được bắn ra.

Trong những bình luận của mình với binh lính, Tham mưu trưởng quân đội Israel Herzi Halevi đã thừa nhận một thực tế rằng bất kỳ cuộc tấn công trên bộ nào, nếu được lệnh triển khai, cũng sẽ rất khó khăn và gặp phải sự phản kháng đáng kể.