Theo chân những người lính quả cảm chặn “bà hỏa” (bài 3)

• Chống “giặc lửa” nơi cảng sông, biển hậu vụ cháy tàu chở xăng Hải Hà 18
• Hiểm họa chực chờ từ những con tàu chở xăng dầu
• 8 giờ chiến đấu với giặc lửa cứu tàu chở xăng trên sông

Vượt trùng khơi cứu tàu gặp nạn

Đến giờ, đã gần 5 năm trôi qua, song ký ức đối diện với “giặc lửa”, cứu hộ, cứu nạn con tàu RBD BOREA quốc tịch Cộng hòa Síp vẫn còn vẹn nguyên trong mỗi cán bộ chiến sĩ Cảnh sát PCCC TP Hải Phòng. 14h20 ngày 17-8-2013, tàu RBD BOREA quốc tịch Cộng hòa Síp có trọng tải 10.000 DWT chở 698 container hàng hóa trong đó có 10 container chứa phốt pho, mỗi container chứa 96 phuy loại 250 kg trên đường từ Cảng Hải Phòng đi Hồng Kông, khi đến khu vực cửa biển Hải Phòng ngọn lửa trong container chở hàng bùng phát. 

“Đây là vụ cháy hóa chất đặc biệt nguy hiểm, phức tạp. Nếu không xử lý được đám cháy trong container, tác động của nhiệt độ cao sẽ phá hủy các phuy chứa phốt pho, gây cháy mạnh, tăng áp lực trong container dẫn tới nổ. Từ đó rất dễ cháy lan, phá hủy 9 container phốt pho còn lại... 

Trung tướng Bùi Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an có mặt tại hiện trường chỉ đạo chữa cháy tàu chở xăng Hải Hà 18.

Lúc này toàn bộ thuyền viên sẽ bị ngộ độc và tử vong. Môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng.”, Thiếu tướng Lê Quốc Trân, Giám đốc Cảnh sát PCCC TP Hải Phòng cho biết. Nhận thấy tính chất phức tạp của vụ cháy, nên bên cạnh việc báo cáo Cục Cảnh sát PCCC, lãnh đạo thành phố, đề nghị các đơn vị chức năng phối hợp xử lý, lãnh đạo Cảnh sát PCCC thành phố đã điều động 1 tàu chữa cháy, 1 ca nô, 2 phà chở 2 ô tô chữa cháy cùng gần 100 cán bộ chiến sĩ nhanh chóng có mặt tại phà Ninh Tiếp – Cát Hải cứu nạn, cứu hộ.

Lúc 19h, con tàu RBD BOREA khói trắng bốc cao hàng chục mét, bao trùm toàn bộ phần mũi tàu. Lúc này, gió mỗi lúc một to, sống mỗi lúc một lớn. Do không có phương tiện nâng hạ container và phuy chứa phốt pho, lực lượng chức năng đã thống nhất lai dắt tàu về Cảng Đoạn Xá để tiến hành cứu chữa; đồng thời chỉ đạo tàu chữa cháy tiếp tục phun nước làm mát các container trong quá trình di chuyển. Lần đầu tiên được huy động tham gia chữa cháy tàu chở khối lượng lớn phốt pho nên một số cán bộ chiến sĩ Cảnh sát PCCC không tránh khỏi tâm lý lo lắng. 

Song với sự động viên của Sở Chỉ huy cũng như quyết tâm không để con tàu gây ra thảm họa cho khu vực cảng và môi trường, hàng trăm lượt cán bộ chiến sĩ Cảnh sát PCCC đã thay phiên nhau đối mặt với “giặc lửa”. Sau một đêm lai dắt và tăng cường phun nước làm mát, con tàu cập cảng Đoạn Xá. Đồng hồ điểm 8h30’ ngày 18-8-2013. Khói trắng tiếp tục bốc lên từ container trên tàu. 

“Để cháy lớn, cháy lan toàn bộ con tàu chắc chắn sẽ gây thiệt hại lớn về tài sản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe con người. Do vậy, anh em chúng tôi bảo với nhau rằng, phải bằng mọi cách ngăn không cho đám cháy lan rộng, không để khói độc tán phát ra môi trường”, Thượng tá Nguyễn Duy Thắng, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH trên sông nhớ lại.

Trong điều kiện thời tiết nắng nóng, phốt pho vương vãi, bám dính trong các container và khu vực xung quanh, nguy cơ mất an toàn luôn tiềm ẩn. Song không vì thế mà chùn bước, hàng trăm lượt cán bộ chiến sĩ đã tập trung dùng vỏi rồng phun nước xối xả vào các container và các khoang, hầm hàng, không để đám cháy tiếp tục lan. 

Lính cứu hỏa đất Cảng khống chế một đám cháy đảm bảo tính mạng và tài sản cho người dân

Nhiều cán bộ chiến sĩ dũng cảm trang bị phương tiện đi thẳng vào trong khu vực có container phốt pho bị cháy trinh sát, xác định chính xác vị trí phuy chứa phốt pho bị bục để di chuyển ra bên ngoài ngâm vào bể nước được chuẩn bị sẵn. Đến 14h cùng ngày, sau 19 giờ đồng hồ liên tục chiến đấu, quần thảo với lửa và khói độc, lực lượng Cảnh sát PCCC cùng các đơn vị chức năng đã khống chế, dập tắt đám cháy, di chuyển gần 1.000 phuy đựng 240 tấn phốt pho đến vị trí tập kết an toàn. Toàn bộ thủy thủ trên tàu đã được đảm bảo tính mạng.

Những người lính quả cảm

Công tác PCCC trên cạn đã khó, chữa cháy dưới sông, dưới biển lại càng khó khăn gấp bội. Để khống chế, dập tắt được những đám cháy bốc lên ngun ngút trên các con tàu chở hàng, xăng dầu, hóa chất, lực lượng Cảnh sát PCCC đã phải “ở lỳ” ngoài hiện trường. Có những vụ cháy tàu, các anh phải nằm trên tàu, khắc phục sự cố đến cả tháng trời. Thiếu tá Nguyễn Văn Nghiêm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH trên sông là một trong những người trực tiếp gần 30 ngày tham gia xử lý sự cố cháy, nổ tàu Hải An 16.

Trưa 21-9-2017, trong lúc cập Cảng K99, bơm trả hàng vào kho của K99, trong buồng bơm của tàu Hải An 16 đã xảy ra nổ ở buồng bơm khiến 3 người bị thương. Thời điểm xảy ra sự cố nổ buồng bơm, trên khoang hàng con tàu có gần 4 ngàn m3 xăng. Do tác động của vụ nổ, đáy tàu bị thủng, ống thông sông chưa đóng, nước sông và xăng đã tràn vào buồng bơm, buồng máy tạo môi trường nguy hiểm cháy, nổ, không đảm bảo an toàn. 

Điều kiện thời tiết nắng nóng, xăng mỗi lúc một bốc hơi mạnh. “Lúc này ống thông sông mở, nước dâng lên nên không thể đóng tất cả các cửa lại được. Chỉ cần một tia lửa nhỏ, cháy nổ sẽ xảy ra. Do đó, khi tiếp cận, chúng tôi phải rất thận trọng, không để bất cứ một sai sót nào xảy ra. Thời điểm này, ở buồng máy, ắc quy đang khởi động, nguy cơ nước tràn lên gây ngập ắc quy dẫn đến chập cháy là rất cao.”, Thiếu tá Nguyễn Văn Nghiêm cho biết.

0h10 ngày 24-9-2017, sau khi thống nhất với chủ tàu và các đơn vị chức năng, lực lượng Cảnh sát PCCC đã cử tổ công tác cùng lực lượng lên tàu, xuống buồng máy thực hiện các biện pháp kỹ thuật nhằm ngăn ngừa nguy cơ xảy ra sự cố ở các bình ắc quy gây chập, phóng điện dẫn đến nổ tàu. 

Tại thời điểm này, yêu cầu đặt ra phải trực tiếp dùng tay xử lý. Đại úy Phạm Văn Nam - Đội trưởng Đội Tổng hợp và Thượng úy Hoàng Văn Thám – Đội trưởng Đội Hướng dẫn kiểm tra an toàn PCCC những cán bộ có kinh nghiệm về kỹ thuật, phòng máy nhanh chóng được cử xuống buồng máy xử lý. Không quản nguy hiểm, đồng chí Nam và Thám xuống buồng máy đang bị ngập nước, xăng dùng băng keo và mỡ bò quấn vào các đầu ắc quy để tránh trường hợp khi nước ngập sẽ gây chập, cháy nổ. Sự cố được khắc phục, các anh trở lên boong tàu với đôi tay bị… bỏng lạnh.

Lực lượng Cảnh sát PCCC TP Hải Phòng tham gia chữa cháy một tàu vận chuyển hóa chất

Với các vụ cháy, nổ tàu chở các mặt hàng nguy hiểm dễ cháy trên biển như xăng dầu, hóa chất, thì khâu kiểm tra, xác định độ an toàn, không để đám cháy tái phát là rất quan trọng. Như trong vụ chữa cháy tàu Hải An 18 ngày 10-3 vừa qua, sau khi lệnh tổng tiến công được phát ra, đám cháy được khống chế, để đảm bảo an toàn, phòng ngừa những đốm lửa trong các khe, ống bùng phát, gây cháy lại, tổ công tác gồm đồng chí Thượng úy Đặng Văn Quý và Trung sĩ Trần Trọng Thanh – Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH trên sông không quản nguy hiểm, chấp nhận thương tích tiếp cận mũi tàu, dùng tay kiểm tra xem khu vực phát ra đám cháy có còn nóng hay không. Khi không phát hiện đốm lửa, nền nhiệt trên tàu đã trở lại bình thường, các anh báo cho Sở Chỉ huy và lực lượng Cảnh sát PCCC mới ngưng phun nước làm mát.