Hải Phòng thất thu từ khai thác cát

• Bắt quả tang nhiều phương tiện khai thác cát trái phép trên sông Hương
• Doanh nghiệp bị phạt 1,6 tỷ đồng do khai thác cát vượt quá độ sâu

Hiện có 19 giấy phép khai thác khoáng sản cát làm vật liệu san lấp cho 15 doanh nghiệp với trữ lượng là hơn 77 triệu m3. Trong đó, có một số doanh nghiệp như: Công ty Thái Việt tại quận Đồ Sơn; các công ty Sao Đỏ, Thành Trang, Hoàng Phát tại quận Hải An; các công ty Hải Nam, Công ty CP đầu tư Nam Đình Vũ, Công ty Duy Linh, Duyên Hải... tại huyện Cát Hải và Công ty Đông Kinh, Thành Trang tại huyện Kiến Thụy...

Có thể nói đây là nguồn khoáng sản quý,  mang lại nguồn thu lớn cho địa phương, nhưng thời gian qua, việc quản lý khai thác cát chưa chặt chẽ, dẫn tới thất thu ngân sách không nhỏ. Cụ thể, theo số liệu của Cục Thuế Hải Phòng, năm 2018, tổng số tiền phải thu ngân sách từ hoạt động khai thác cát làm vật liệu san lấp là 132 tỷ đồng, trong đó, số phải thu là hơn 88 tỷ đồng và số nợ từ năm 2017 trở về trước chuyển sang là 44 tỷ đồng. Tuy nhiên, tính đến hết năm 2018, mới thu được trên 84,4 tỷ đồng, còn nợ là 48,2 tỷ đồng…

UBND TP Hải Phòng đã ban hành nhiều văn bản về quản lý hoạt động khoáng sản; bảo vệ tài nguyên khoáng sản; chấn chỉnh công tác quản lý, khai thác khoáng sản trên địa bàn thành phố, nhưng kết quả chưa được như mong muốn... Nguyên nhân của tình trạng này được chỉ ra là do quy định của pháp luật thiếu đồng bộ một phần, trong khi công tác quản lý nhà nước tại thành phố cũng bộc lộ sự lỏng lẻo, thiếu tính gắn kết, chưa gắn được quản lý khai thác, quản lý kinh doanh với quản lý thu, chưa gắn được lợi ích của địa phương với lợi ích thu ngân sách…

Theo Sở Tài nguyên - Môi trường Hải Phòng, hiện việc xác định trữ lượng khai thác cát chủ yếu dựa trên cơ sở kê khai của doanh nghiệp. Để kiểm tra trữ lượng cát đã khai thác của doanh nghiệp cần có kinh phí để đo vẽ, đối chiếu với mặt cắt hiện trạng do doanh nghiệp lập.

Tuy nhiên, đây là vấn đề luôn có nhiều khó khăn, nguồn kinh phí không được bố trí đủ nên khó kiểm soát lượng cát đã khai thác của doanh nghiệp, dẫn tới tình trạng chênh lệch giữa lượng cát khai thác thực tế và lượng kê khai để tính thuế, gây thất thu cho ngân sách. Ngoài ra, hoạt động khai thác cát trái phép còn ảnh hưởng tới an ninh trật tự trên địa bàn…