Cho phép doanh nghiệp lập thủ tục khai thác là sai lầm
Nhiều người dân đặt câu hỏi dựa vào đâu Tổng Công ty cổ phần Thành Trung – một doanh nghiệp có trụ sở giao dịch ở Thanh Hóa ngang nhiên khai thác cát trái phép? Xin thưa, trước đó vào ngày 31-10-2016, UBND tỉnh Phú Yên có thông báo cho phép Tổng Công ty cổ phần Thành Trung áp dụng cơ chế đặc thù, vừa khai thác vừa hoàn tất thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản (KTKS) cát trên diện tích 20ha ven sông Đà Rằng, thuộc địa phận thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành để phục vụ dự án hạ tầng khu tái định cư (TĐC) Hòa Tâm và công trình tuyến nối QL1A đến khu công nghiệp Hòa Hiệp, huyện Đông Hòa.
Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp khai thác cát, ngày 22-3-2017, UBND tỉnh Phú Yên tiếp tục có văn bản cho phép không thành lập Hội đồng thẩm định đề án thăm dò khoáng sản tại địa điểm nêu trên đối với Tổng Công ty cổ phần Thành Trung, đến ngày 6-6-2017, UBND tỉnh Phú Yên cấp giấy phép thăm dò khoáng sản trong thời hạn 2 tháng. Hết thời hạn cho phép, Tổng Công ty cổ phần Thành Trung vẫn chưa hoàn tất thủ tục KTKS theo chỉ đạo của UBND tỉnh Phú Yên tại văn bản ngày 6-7-2017, thế nhưng doanh nghiệp này vẫn huy động phương tiện, thiết bị cơ giới khai thác cát, nên giữa tháng 8-2017, nhiều người dân địa phương bức xúc, cản trở.
 |
| Nhiều con đường giao thông giữa lòng sông Đà Rằng do các doanh nghiệp khai thác cát đào đắp. |
Sau khi kiểm tra thực tế hiện trạng khai thác trái phép của Tổng Công ty cổ phần Thành Trung trên diện tích 15.000m2 với độ sâu khoảng 3m, ngày 23-8-2017, Sở TN-MT Phú Yên lập biên bản đề nghị Tổng Công ty cổ phần Thành Trung tạm dừng khai thác cát để hoàn tất thủ tục KTKS theo quy định pháp luật.
Cho đến thời điểm này, UBND tỉnh Phú Yên chưa hủy bỏ những văn bản “ưu ái” cho Tổng Công ty cổ phần Thành Trung, nhưng sau sự cố người dân cản trở doanh nghiệp này khai thác cát, ngày 12-9-2017, UBND tỉnh Phú Yên có thông báo kết luận của Phó Chủ tịch thường trực Nguyễn Chí Hiến về việc khai thác cát sông Đà Rằng ở thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành.
Văn bản này cho biết, đây là mỏ cát phục vụ dự án Khu TĐC Hòa Tâm, không vì mục đích kinh doanh, đã được phê duyệt trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ thiết kế, nhưng thời gian qua, chủ đầu tư dự án là BQL khu kinh tế chưa phối hợp tốt với Sở TN-MT; đơn vị thi công là Tổng Công ty cổ phần Thành Trung lập thủ tục KTKS là chưa phù hợp, gây hiểu lầm cho địa phương và người dân.
UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu BQL khu kinh tế, Sở TN-MT kiểm điểm thiếu sót, đồng thời giao BQL Khu kinh tế “bổ sung hạng mục mỏ cát” sông Đà Rằng, báo cáo Sở TN-MT hướng dẫn hoàn tất thủ tục đăng ký khai thác theo điểm a, khoản 2, điều 64 Luật Khoáng sản 2010.
Trao đổi phóng viên về các văn bản của UBND tỉnh Phú Yên cho phép Tổng Công ty cổ phần Thành Trung áp dụng cơ chế đặc thù, giấy phép thăm dò khoáng sản trước đây và cho phép hoàn tất thủ tục KTKS ven sông Đà Rằng…
Phó Chủ tịch Nguyễn Chí Hiến cho rằng đó là sai lầm do BQL Khu kinh tế tham mưu chưa đúng, Tổng Công ty cổ phần Thành Trung chỉ làm thuê… Lạ lùng thay, các văn bản “sai lầm” đó chưa bị hủy bỏ, nhưng đơn vị khai thác mỏ cát đã được hoán đổi cho BQL Khu kinh tế!? Lạ hơn nữa là dự án Khu TĐC Hòa Tâm khởi động từ cuối năm ngoái, hàng ngàn khối cát đã được san lấp ở đó, nhưng đến nay UBND tỉnh Phú Yên mới chỉ đạo BQL Khu kinh tế “bổ sung hạng mục mỏ cát” vào hồ sơ dự án hạ tầng Khu TĐC Hòa Tâm!?
Và khi “hạng mục mỏ cát” chưa được “bổ sung” hồ sơ dự án để trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, nhưng ngày 5-9-2017 BQL Khu kinh tế Phú Yên đã có văn bản báo cáo, đăng ký khai thác hơn 1,1 triệu m3 cát trên diện tích 20ha ven sông Đà Rằng phù hợp với khối lượng, diện tích, vị trí UBND tỉnh Phú Yên đã áp dụng cơ chế đặc thù, cấp giấy phép thăm dò khoáng sản đối với Tổng Công ty cổ phần Thành Trung?
Mặt khác, điểm a khoản 2, điều 64 Luật Khoáng sản 2010 quy định tổ chức, cá nhân KTKS làm vật liệu xây dựng thông thường không phải đề nghị cấp giấy phép KTKS khi: “Khai thác trong diện tích đất của dự án đầu tư xây dựng công trình đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc cho phép đầu tư, mà sản phẩm khai thác chỉ được sử dụng cho xây dựng công trình đó”.
Mỏ cát ven sông Đà Rằng thuộc xã Hòa Thành, cách xa Khu TĐC Hòa Tâm hơn 15km và không nằm trong diện tích đất của dự án đầu tư xây dựng công trình, thì việc áp dụng điều luật nêu trên liệu có phù hợp?
