Nỗi lo ở thủy điện Yaly

Nhà máy thủy điện Ya Ly nằm ở địa bàn giữa 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum có công suất thiết kế 720MW, lớn thứ 3 cả nước (sau thủy điện Sơn La và Hòa Bình). Hơn 8 năm kể từ ngày tổ máy số 1 đi vào vận hành và 6 năm kể từ khi cả 4 tổ máy hoạt động, Nhà máy Thủy điện Ya Ly đã cung cấp tổng sản lượng điện hòa lưới điện quốc gia khoảng 25 tỷ KWh, bình quân đạt 3,68 tỷ KWh/năm.

Việc đóng góp của Nhà máy Thủy điện Ya Ly cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong những năm qua hết sức to lớn.

Theo kế hoạch, năm 2008, Nhà máy Thủy điện Ya Ly sẽ tiếp tục phấn đấu đạt 3,7 tỷ KWh, cùng với các công trình thủy điện Sê San 3 và Plei Krông cung cấp tổng sản lượng điện cho quốc gia dự kiến năm 2008 là 5.280 triệu KWh, chiếm 7% sản lượng điện cả nước.

Theo Giám đốc Công ty Thủy điện Ya Ly Tạ Văn Luận cho biết, nguyên tắc rừng phòng hộ xung quanh lòng hồ chứa nước và đầu nguồn thủy điện bị triệt phá nhiều thì mùa lũ nước sẽ xói mòn và nhanh ngập, nhưng mùa nắng nước lại nhanh cạn kiệt.

Theo thiết kế, quy trình lượng nước tích trữ trong lòng hồ thủy điện chỉ đạt khoảng 9% lượng nước cho các tổ máy hoạt động bình quân trong năm, phần còn lại tùy thuộc vào tự nhiên và sự điều phối của nhà máy một cách phù hợp. Vì thế việc mất rừng ngày càng nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng tích tụ nước hoạt động cho nhà máy thủy điện.

Mặt khác, một thực tế từng xảy ra cuối năm 2005, đầu năm 2006 ở Nhà máy Thủy điện Ya Ly là 2 biến thế của các tổ máy bị cháy trong lúc vận hành, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng tỷ đồng để thay thế.

Theo Giám đốc Công ty thủy điện Ya Ly Tạ Văn Luận, đến nay nguyên nhân dẫn đến việc cháy cả hai máy biến thế ở Nhà máy Thủy điện Ya Ly vẫn chưa kết luận cụ thể.

Theo ông Luận, sự cố cháy 2 máy biến thế trước đây (thiết bị của Nga) đã nhờ Công ty cổ phần chế tạo thiết bị điện Đông Anh (Hà Nội) khắc phục lại được nên đỡ tốn kém rất lớn, nếu phải nhập thiết bị từ nước ngoài thì con số thiệt hại tăng lên 25 tỷ đồng/máy.

Tuy sự cố đã được khắc phục kịp thời nhưng lãnh đạo và cán bộ Công ty thủy điện Ya Ly hiện thời vẫn không thể chủ quan, luôn nâng cao cảnh giác trước mọi biến cố có thể xảy ra, nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Nhà nước giao