Một số vấn đề đóng góp ý kiến trong quá trình sửa đổi bổ sung Bộ luật hình sự 2015

Cần có chính sách hình sự phù hợp để phòng chống tình trạng người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội

Thứ Bảy, 13/05/2017, 10:50
Trước thực trạng người dưới 18 tuổi phạm tội nói chung và người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội nói riêng đang có dấu hiệu gia tăng, Bộ Công an cho rằng, cần phải có giải pháp thích hợp để ngăn chặn, phòng ngừa cũng như xử lý một cách hiệu quả nhất.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, từ năm 2010 đến hết năm 2015, toàn quốc đã phát hiện 45.269 vụ, 67.931 người dưới 18 tuổi phạm tội. Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2016, toàn quốc phát hiện 2.582 vụ, 3.699 người dưới 18 tuổi phạm tội. Số vụ án nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng do người chưa thành niên thực hiện có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là tình trạng người chưa thành niên phạm các tội về ma túy và giết người, phạm tội rất nghiêm trọng, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng do sử dụng ma túy chiếm tỷ lệ cao gây hoang mang trong dư luận quần chúng nhân dân.

Trong các tội danh người dưới 18 tuổi phạm tội, có thể thống kê một số tội danh như sau: Giết người là 626 vụ, 873 đối tượng; Cướp tài sản là 1.854 vụ, 4.083 đối tượng; Cưỡng đoạt tài sản là 418 vụ, 806 đối tượng; Hiếp dâm, cưỡng dâm là 1.008 vụ, 1.199 đối tượng; Cố ý gây thương tích là 4.111 vụ, 10.045 đối tượng; Trộm cắp tài sản là 18.037 vụ, 20.595 đối tượng; Cướp giật tài sản là 2.854 vụ, 3.957 đối tượng; Gây rối trật tự công cộng là 4.348 vụ, 7.968 đối tượng; Đánh bạc là 890 vụ, 1.411 đối tượng; Tổ chức sử dụng ma túy là 241 vụ, 342 đối tượng; Mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy là 227 vụ, 280 đối tượng; Môi giới mại dâm là 26 vụ, 39 đối tượng...

Một băng cướp nhí bị lực lượng Công an tạm giữ. Ảnh: minh họa.

Ngoài các tội danh nêu trên, người dưới 18 tuổi còn phạm các tội khác với 9.032 vụ, 11.406 đối tượng. Trong số vụ phạm tội do người dưới 18 tuổi thực hiện thì có 4.130 vụ do người dưới 14 tuổi gây ra, 18.932 vụ do người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi gây ra.

Trước thực trạng đó, chúng ta cần phải có giải pháp thích hợp để phòng ngừa, xử lý có hiệu quả tình trạng người dưới 18 tuổi phạm tội nói chung và người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội nói riêng. Việc dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định người từ đủ 14 tuổi nhưng chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về 28 tội danh là không thống nhất, công bằng về chính sách hình sự, không bảo đảm tính khoa học và lôgíc của quy định (cùng thực hiện một loại tội phạm nhưng đối với tội này thì phải chịu trách nhiệm hình sự, còn tội khác lại không phải chịu trách nhiệm hình sự, trong khi đó, tội phạm khác ấy có thể nghiêm trọng, nguy hiểm hơn) và không phù hợp với thực tế tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật do người chưa thành niên thực hiện trong thời gian qua (các tội phạm do người chưa thành niên thực hiện ngoài 28 tội danh được liệt kê như dự thảo Luật còn có thể phạm vào các tội khác nữa như số liệu đã thống kê nêu trên), tạo ra kẽ hở cho các đối tượng phạm tội sử dụng người chưa thành niên vào việc thực hiện tội phạm.

Vì vậy, đề nghị sửa lại nội dung trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung như quy định của khoản 2 Điều 12 Bộ luật Hình sự năm 1999: “Người từ đủ 14 tuổi, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng” để xử lý có hiệu quả hơn đối với tình trạng người dưới 18 tuổi phạm tội.

Trung tướng, GS.TS Nguyễn Ngọc Anh - Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an
.
.
.