Quan hệ Nga – Thổ sang trang mới

Chủ Nhật, 12/03/2017, 08:40

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan hôm 10-3 (giờ địa phương) tuyên bố, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất tiến trình bình thường hóa quan hệ và quyết tâm làm mối quan hệ này ngày càng tốt đẹp hơn. Đáp lại, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định hai nước “đã trở thành những đối tác thật sự trên nhiều lĩnh vực”, Moscow coi Ankara là một đối tác quan trọng nhất, mong muốn duy trì đối thoại chính trị mạnh mẽ ở cấp cao nhất.

Tuyên bố của hai vị lãnh đạo được đưa ra tại buổi họp báo chung sau cuộc hội đàm diễn ra cùng ngày tại thủ đô Moscow.

Tổng thống Erdogan nhấn mạnh, cuộc hội đàm này “có ý nghĩa rất to lớn trong kế hoạch đẩy mạnh hợp tác song phương”. Theo ông Erdogan, mối quan hệ Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã có bước chuyển biến rõ rệt, mặc dù vẫn chưa đạt tới mức độ chắc chắn, song có thể nói rằng tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước đã kết thúc. Từ đó, Ankara kêu gọi Moscow dỡ bỏ hoàn toàn những hạn chế về kinh tế cũng như ngoại giao mà Nga đang áp dụng đối với Thổ Nhĩ Kỳ, sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ chiến đấu cơ Su-24 của Nga hồi tháng 11-2015.

Cuộc hội đàm giữa Tổng thống Putin và người đồng cấp Erdogan. Ảnh: Sputnik.

Tổng thống Erdogan đồng thời bày tỏ kỳ vọng đạt được 100.000 triệu USD trong kim ngạch thương mại hai nước và trong việc khôi phục lại “dòng chảy” du khách Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Erdogan cũng bày tỏ thương tiếc đối với sự ra đi của bốn người Nga, trên tổng số 7 nạn nhân, trong vụ tai nạn máy bay trực thăng hôm 10-3 gần Istanbul và gửi lời chia buồn tới gia đình Đại sứ Nga Andrei Karlov, người bị ám sát tại Ankara hồi tháng 12-2016.

Về phía nước chủ nhà, Tổng thống Putin nhấn mạnh: “Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có tiềm năng đáng kể cho sự phát triển bền vững của mối quan hệ láng giềng thân thiện. Chúng ta không chỉ có thể bắt kịp mà còn đạt được một mức độ mới về chất của sự tương tác, ít nhất là phía Nga hướng tới và sẵn sàng cho điều đó”.

Người đứng đầu Điện Kremlin đồng thời chỉ ra rằng, trong thời gian gần đây, hai bên Nga – Thổ đã tái khởi động nhiều cơ chế quan hệ song phương then chốt, trong đó có nhóm lập kế hoạch chiến lược chung, Ủy ban Hợp tác kinh tế liên chính phủ và diễn đàn xã hội, cũng như khôi phục các cuộc tiếp xúc theo các kênh cấp bộ và nghị sĩ, chính quyền các khu vực.

Theo ông Putin, thành công lớn nhất trong lĩnh vực hợp tác kinh tế trong thời gian gần đây là hai bên tái khởi động dự án xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân Akkuyu đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ và Tập đoàn khí đốt Nga Gazprom lên kế hoạch xây dựng đường ống dẫn khí đốt dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ.

Cùng với đó, hai bên đã thông qua các mục tiêu và nhiệm vụ công tác chung, thảo luận các phương diện chiến lược trong phát triển quan hệ song phương, phối hợp trên trường quốc tế, cũng như giải quyết các vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có tình hình tại Syria.

Về vấn đề này, hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh, nhờ có những hành động phối hợp giữa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, lệnh ngừng bắn tại Syria nhìn chung được tuân thủ. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nhất trí tiếp tục tích cực phối hợp hành động trong cuộc chiến chống khủng bố, trước hết là cái gọi là Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, kể cả tăng cường hợp tác giữa các cơ quan đặc nhiệm hai nước.

Tổng thống Erdogan nói: “Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang hợp tác toàn diện vấn đề Syria. Cả quân đội, Bộ Ngoại giao và cơ quan tình báo hai bên đều đang hợp tác chặt chẽ. Chúng tôi cũng quyết tâm tiếp tục hợp tác trong việc phân phối hàng viện trợ nhân đạo tại Syria”.

Còn Tổng thống Putin thì ca ngợi nỗ lực phối hợp ở Syria, cho rằng, các hành động của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran “giúp hạ thấp mức độ bạo lực” tại quốc gia này. Nhà lãnh đạo Nga khẳng định, Moscow và Ankara sẽ “tiếp tục hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố, đặc biệt là IS”.

Ngay sau hội đàm, hai bên đã ký kết một loạt văn kiện hợp tác gồm chương trình hợp tác trung hạn trong lĩnh vực kinh tế - thương mại, khoa học - kỹ thuật và văn hóa giữa Chính phủ Liên bang Nga và Thổ Nhĩ Kỳ giai đoạn 2017-2020; biên bản ghi nhớ trong lĩnh vực đào tạo cán bộ ngoại giao và trao đổi các văn kiện thông tin; tuyên bố về kế hoạch hợp tác giữa Bộ Văn hóa Liên bang Nga và Bộ Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ về tổ chức Năm văn hóa và du lịch...

Ngoài ra, hai bên còn ký kết biên bản hợp tác giữa Viện Công tố Liên bang Nga và Bộ Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ.

Khổng Hà (tổng hợp)