Vụ tham nhũng tại Petrobras sẽ 'loang' tới đâu?

Theo giới truyền thông, uy tín của Tổng thống Dilma Rousseff liên tục giảm kể từ đầu năm đến nay do bị tố cáo có liên quan tới bê bối tham nhũng lớn tại Tập đoàn Dầu khí quốc gia Petrobras. Trong khi đó, các công tố viên liên bang đã mở cuộc điều tra độc lập xem xét liệu cựu Tổng thống Luiz Inacio Lula de Sliva có lợi dụng mối quan hệ cá nhân với Công ty kỹ thuật và xây dựng lớn nhất Mỹ Latin Odebrecht SA để hưởng lợi trong thời gian tại chức hay không. Bởi trước đó (19/6), cảnh sát đã bắt ông Marcelo Odebrecht, lãnh đạo Công ty kỹ thuật và xây dựng Odebrecht SA vì bị cáo buộc chủ mưu một dự án hối lộ trị giá 2,1 tỉ USD với Petrobras.

Cũng trong ngày 6/7, phát biểu với giới truyền thông sau cuộc họp giữa nhóm điều phối chính trị với Tổng thống Dilma Rousseff, Phó Tổng thống Michel Temer khẳng định, không có khủng hoảng chính trị tại Brazil. Bộ trưởng Khoa học và Kỹ thuật Aldo Rebelo cũng phủ nhận thông tin cho rằng, Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha và Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros (đều bị tố cáo có liên quan tới tham nhũng tại Petrobras) có thể đang ủng hộ việc yêu cầu Tổng thống Dilma Rousseff từ chức. Động thái kể trên diễn ra sau tuyên bố của Chủ tịch đảng Xã hội Dân chủ Brazil (PSDB) đối lập Aecio Neves, thời gian cầm quyền của bà Dilma Rousseff có thể ngắn hơn so với dự kiến.

Tổng thống Dilma Rousseff.

Về phần mình, phát biểu với giới truyền thông tại New York nhân chuyến thăm chính thức Mỹ (29/6), Tổng thống Dilma Rousseff khẳng định, không sử dụng "tiền bẩn" trong chiến dịch tranh cử năm ngoái. Bà Dilma Rousseff cũng bác bỏ thông tin cho rằng, tiền tham nhũng từ Petrobras đã được sử dụng trong chiến dịch tranh cử của mình. Đồng thời khẳng định, số tiền 2,4 triệu USD mà bà nhận được là hợp pháp.

Ngoài ra, bà Dilma Rousseff còn nhấn mạnh, chưa bao giờ tiếp xúc với doanh nhân Ricardo Pessoa, Chủ tịch Công ty Xây dựng UTC. Trước đó (27/6), Tạp chí Veja của Brazil cho biết, doanh nhân Ricardo Pessoa đã bị bắt để điều tra về vụ tham nhũng liên quan tới Petrobras, và vừa khai rằng: đã dùng tiền tham nhũng để hỗ trợ cho 18 chính trị gia và đã góp 2,4 triệu USD cho chiến dịch tranh cử của bà Dilma Rousseff. Vẫn theo lời khai của doanh nhân Ricardo Pessoa, trong năm 2006 ông đã đóng góp 804.000USD cho chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Luiz Inacio Lula de Silva.

Chính phủ Brazil đã tổ chức họp báo ngay sau khi thông tin này được đăng tải. Bộ trưởng Thông tin Edinho Silva, người từng giữ chức thủ quỹ trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Dilma Rousseff thừa nhận, Công ty UTC của doanh nhân Ricardo Pessoa đã đóng góp hoàn toàn hợp pháp số tiền này, chiếm 2% tổng số tiền đóng góp trong chiến dịch tranh cử. Đồng thời cho biết, đã làm việc với hàng chục doanh nghiệp như mọi thủ quỹ khác của các đảng phái và nhấn mạnh, các công ty tư nhân khác cũng đóng góp kinh phí cho các chính trị gia đối lập giống như trường hợp của Công ty Xây dựng UTC. Bộ trưởng Tư pháp Jose Eduardo Cardozo đã phẫn nộ trước việc doanh nhân Ricardo Pessoa khai "láo" về khoản tiền ủng hộ kể trên.

Ngày 7/7, Tổng thống Dilma Rousseff đã loại trừ khả năng từ chức trước thời hạn vào năm 2018, đồng thời yêu cầu "phe đối lập" chứng minh cáo buộc bà có liên quan tới tham nhũng tại Petrobras.

Theo giới truyền thông, cảnh sát Brazil vừa bắt (2/7) nguyên Giám đốc Đối ngoại của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras Jorge Zelada (2008-2012) để điều tra trong vụ tham nhũng quy mô lớn nhất tại nước này. Ông Jorge Zelada bị cáo buộc rửa tiền, biển thủ công quỹ, tham ô, trốn thuế, làm hợp đồng giả và bị tình nghi nhận khoảng 12 triệu USD tiền hối lộ trong dự án khoan thăm dò dầu khí của Công ty Vantage Drilling, có trụ sở tại bang Houston, Mỹ. Ngoài ông Jorge Zalada, cảnh sát Brazil còn bắt thêm 3 người có liên quan, nhưng không tiết lộ danh tính. Tính đến nay, đã có 3 quan chức cấp cao của Petrobras bị bắt và bị kết tội liên quan tới vụ bê bối tham nhũng tại tập đoàn này.

Cũng theo cơ quan điều tra, có tới 16 công ty bắt tay nhau trong vụ tham nhũng kể trên để làm giá khi bỏ thầu cho các công trình của Petrobras. Và số tiền chênh lệch được hối lộ cho các lãnh đạo Petrobras và chính trị gia, thậm chí còn đóng góp cho các chiến dịch tranh cử. Vụ bê bối tại Petrobras đã khiến 23 tập đoàn xây dựng và cơ khí lớn nhất Brazil bị cấm đấu thầu các hợp đồng của tập đoàn này để phục vụ công tác điều tra. Ước tính, chỉ riêng trong năm 2014, Petrobras đã thiệt hại 7,2 tỷ USD, và tổng trị giá tài sản của tập đoàn này đã giảm xuống còn 14,8 tỷ USD.