Nhiều cựu lãnh đạo hưởng lợi gì trong vụ vận chuyển trái phép hàng nghìn tỷ đồng?

Viện KSND tối cao vừa ban hành cáo trạng vụ án liên quan đến Công ty cổ phần phát triển Nhà Thủ Đức (Thu Duc House) và truy tố 67 bị can về các tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Buôn lậu”, “Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới”, “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “Sản xuất hàng giả”. Trong số các bị can bị truy tố, có nhiều bị can là cựu cán bộ Cục thuế TP Hồ Chí Minh và cựu cán bộ Hải quan TP Hồ Chí Minh.

Cáo trạng xác định, trong vụ án này, bị can Trịnh Tiến Dũng (cư trú tại Mỹ) giữ vai trò chủ mưu. Từ năm 2016 đến 2020, bị can Dũng chỉ đạo việc thành lập, sử dụng nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước để thực hiện tội phạm.

Tại Mỹ, Campuchia, Hồng Kông, Malaysia, Các tiểu Vương quốc Ả Rập, Dũng dùng các pháp nhân như: Công ty Lams, Avi, Fomula, Rothady…

Ở Việt Nam, Dũng thuê người dùng chứng minh nhân dân của người khác và chứng minh nhân dân giả để thành lập các công ty.

Theo sự chỉ đạo và điều hành của Dũng, các công ty trong nước mua bán hàng hóa với nhau để hợp thức việc nâng khống giá trị hàng hóa bán hàng nhằm chuyển tiền trái phép từ nước ngoài về Việt Nam, hoặc lập hồ sơ mua hàng có giá trị cao ở nước ngoài để hợp thức việc chuyển tiền từ Việt Nam ra nước ngoài.

Để tạo nguồn hàng xuất khẩu, Dũng chỉ đạo làm giả linh kiện điện tử (ram, chip). Số hàng giả này hợp thức cho hàng hóa xuất khẩu cho các công ty khác nhau nhưng đều được vận chuyển đến Campuchia hoặc Hồng Kông, để sau đó quay vòng về Việt Nam (gửi lẫn với hàng hóa khác hoặc thuê xe khách vận chuyển đường bộ).

Dũng cũng trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên liên hệ với đối tượng có tên Nguyễn Văn Lành và lãnh đạo Công ty cổ phần Thương mại Sài Gòn Tây Nam để bàn bạc, thống nhất việc công ty của Nguyễn Văn Lành và Công ty cổ phần Thương mại Sài Gòn Tây Nam thực hiện các thương vụ mua linh kiện điện tử, sau đó xuất khẩu theo chỉ định của Dũng.

Thông qua việc thanh toán tiền mua hàng và hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) của hàng hóa xuất khẩu, Dũng và đồng phạm đã chiếm đoạt của Nhà nước toàn bộ tiền thuế GTGT đã được hoàn của các thương vụ trên.

Dù cư trú tại Mỹ, nhưng từ năm 2019, Trịnh Tiến Dũng đã điều hành toàn bộ hoạt động ở Việt Nam thông qua các nhóm chat phần mềm Whats App.

Trong vụ án này, các đối tượng đã vận chuyển trái phép hàng nghìn tỷ đồng từ Việt Nam ra nước ngoài và từ nước ngoài về Việt Nam. Theo đó, Dũng chỉ đạo các đồng phạm lập nhóm “DV Chuyen tien” để cập nhật thông tin khách hàng nhận tiền tại nước ngoài và lập nhóm “TTNN-ALL Cty” để cập nhật thông tin khoản tiền thanh toán. Ngoài ra nhóm “NK CHIPSET” cập nhật hợp đồng, chứng từ để mở tờ khai hải quan.

Với phương thức, thủ đoạn trên, bị can Dũng và đồng phạm vận chuyển trái phép 1.205 tỷ đồng (hơn 51,6 triệu USD) từ Việt Nam ra nước ngoài. Số tiền trên, Dũng chuyển hơn 10 triệu USD là tiền dịch vụ cho các khách hàng cá nhân để thu phí chuyển tiền; chuyển 12,8 triệu USD về Việt Nam thanh toán cho các hợp đồng nhập khẩu chip, ram và chi tiêu cá nhân…

Ngoài ra, nhóm của Dũng còn vận chuyển trái phép gần 24 triệu USD (tương đương hơn 555 tỷ đồng) từ nước ngoài về Việt Nam thông qua các nhóm “Thuy VL”, “Crypto”, “Thuy ST”…

Quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã làm rõ, các cá nhân nhận tiền tại Việt Nam, trong đó có trường hợp hợp tác đầu tư tiền điện tử và máy tính đào coin, hoặc có người nhận tiền từ người thân để nhờ đầu tư bất động sản, chữa bệnh…

Trong vụ án này, cơ quan điều tra còn làm rõ hành vi nhận hối lộ của một số công chức thuộc các Chi cục thuế quận 1, quận 3, quận 5 (Cục thuế TP Hồ Chí Minh).

Theo đó, các cán bộ thuế được chi từ 0,2 đến 0,3% tổng doanh số xuất hóa đơn GTGT của các công ty để thực hiện yêu cầu của Lưu Thị Ngát (cựu Giám đốc Công ty Khánh Hưng) để không đề xuất cấp trên kiểm tra hoạt động kinh doanh, báo trước việc kiểm tra và thanh tra thuế, để Ngát làm thủ tục chuyển trụ sở đăng ký kinh doanh đi nơi khác, báo trước cho Ngát những công ty có thể bị cưỡng chế thu thuế để Ngát nộp thuế ngay, hoặc tránh bị cưỡng chế thu thuế.

Bị can Nguyễn Thị Bích Hạnh (cựu Phó Cục trưởng Cục thuế TP Hồ Chí Minh) thừa nhận đã thiếu sót, không thực hiện đúng các quy định, quy trình thủ tục giải quyết hồ sơ hoàn thuế khi ký duyệt các phiếu đề xuất, phiếu thẩm định và các quyết định hoàn thuế cho Công ty Nhà Thủ Đức.

Đối với 15 bộ hồ sơ đề nghị hoàn thuế của Công ty nhà Thủ Đức thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau (từ tháng 4/2018 đến tháng 6/2019), Nguyễn Thị Bích Hạnh, Phó Cục trưởng Cục thuế TP Hồ Chí Minh được báo cáo dấu hiệu rủi ro về thuế nhưng không chỉ đạo trao đổi giải quyết giữa các bộ phận khi có ý kiến chưa thống nhất, bỏ qua các dấu hiệu rủi ro mà cán bộ, lãnh đạo phòng Kê khai kế toán thuế và Phòng Pháp chế đã trình.

Nguyễn Thị Bích Hạnh cũng không chỉ đạo kiểm tra, thanh tra kịp thời, không chờ kết luận thanh tra, kiểm tra để quyết định việc hoàn thuế, trực tiếp ký duyệt các giấy tờ mà Phòng Kê khai- Kế toán thuế, Phòng Pháp chế trình…, vi phạm quy định, gây thất thoát hơn 331 tỷ đồng.

Cáo trạng cũng xác định, để xảy ra hậu quả thiệt hại do Trịnh Tiến Dũng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền thuế GTGT của Nhà nước thông qua Công ty Nhà Thủ Đức, buôn lậu thông qua việc sử dụng pháp nhân Công ty Hà Giang, Công ty Indo Vina, có trách nhiệm của Trưởng Ban Kiểm soát Công ty Nhà Thủ Đức và các bị can thuộc Cục Thuế TP Hồ Chí Minh và Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực I - Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh.

Các bị can này vì thiếu trách nhiệm đã không thực hiện, thực hiện không đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước. Cụ thể, lãnh đạo Cục Thuế TP Hồ Chí Minh được phân công nhiệm vụ giải quyết hồ sơ hoàn thuế cho Công ty Nhà Thủ Đức đối với 15 kỳ hoàn thuế trước, kiểm tra sau từ kỳ tháng 4/2018 đến tháng 6/2019, nhưng đã vi phạm các quy định về quản lý thuế, gây thất thoát cho Nhà nước hơn 331 tỷ đồng.

Đối với các cựu công chức hải quan Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực I, cáo trạng xác định có hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Từ tháng 8/2019 đến 10/2020, Công ty Hà Giang và Công ty Indo Vina mở 39 tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực I, khai báo nhập khẩu 39 lô hàng điện tử.

Lãnh đạo Chi cục Hải quan phân công công chức hải quan thực hiện kiểm tra thực tế hàng hóa nhập khẩu thuộc 4 tờ khai được phân luồng đỏ như: Tờ khai ngày 27/11/2019, Công ty Indo Vina khai báo hàng hóa với tổng trị giá tương đương hơn 147 triệu đồng. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra xác định, toàn bộ hàng hóa thực tế khác tên hàng và giá trị hàng hóa tương đương hơn 2,4 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, có đủ căn cứ xác định, 7 cựu công chức Hải quan TP Hồ Chí Minh đã không thực hiện đúng việc kiểm tra thực tế hàng hóa nhập khẩu theo quy định, gây hậu quả toàn bộ hành hóa nhập khẩu trái phép trị giá hơn 8 tỷ đồng không được phát hiện, tịch thu phát mại sung ngân sách Nhà nước.

Quá trình điều tra, bị can Trịnh Tiến Dũng đã bỏ trốn, gây khó khăn cho quá trình điều tra, giải quyết vụ án. Cơ quan điều tra Bộ Công an đã ra quyết định truy nã và thông báo truy nã quốc tế của Interpol nhưng chưa có kết quả.

Cơ quan điều tra đã ra quyết định tách vụ án hình sự liên quan đến Trinh Tiến Dũng và ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án, quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can đối với Trịnh Tiến Dũng, khi nào bắt được sẽ phục hồi điều tra  và xử lý sau.