Kiểm soát chặt việc sản xuất, kinh doanh rượu nấu thủ công

Thứ Năm, 23/03/2017, 18:09
Ngày 23-3, tại Hà Nội, Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam đã tổ chức tọa đàm “Ngộ độc rượu methanol – thực trạng và giải pháp”, nhằm ngăn đưa ra những giải pháp ngăn ngừa ngộ độc methanol.


Nhộn nhạo rượu trái phép

Ths. BS Nguyễn Trung Nguyên - Phụ trách Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) cho biết, trong gần 3 tháng đầu năm 2017, đã có 34 ca ngộ độc rượu methanol cấp cứu tại Trung tâm Chống độc. Hầu hết các trường hợp đều nhập viện  khi đã bị nặng, trong đó, bị tổn thương não là 15 ca, bị giảm thị lực/mù khi ra viện là 12 ca (một ca mất thị lực hoàn toàn) và có 9 ca bị tử vong.

Theo ông Nguyễn Tiến Vỵ, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam, nhiều trường hợp ngộ độc rượu là do uống rượu liên tục từ 8 tới 12 tiếng, nhưng nhiều trường hợp do sử dụng rượu không rõ nguồn gốc, chất lượng kém, các nạn nhân phần lớn lại là người nghèo, sinh viên vv…

Ông Nguyễn Phú Cường – Vụ trưởng Vụ KH&CN (Bộ Công Thương) cho biết, những vụ ngộ độc rượu methanol không phải do rượu truyền thống, mà nguyên nhân của tình trạng ngộ độc và tử vong hàng loạt thời gian gần đây là do sử dụng cồn công nghiệp có chủ đích trong sản xuất rượu.

Nghiên cứu độc lập của Công ty Euromonitor International về thị trường rượu, bia trái phép tại Việt Nam cho biết, rượu sản xuất trái phép và rượu lậu, rượu giả chiếm tới 97% tổng giá trị rượu, bia trái phép, chiếm 95% tổng thiệt hại tài chính, giá trị 428,5 triệu USD. Rượu gạo tự nấu trái phép dẫn đầu sản lượng rượu trái phép, chiếm 91%; rượu nhập lậu, rượu giả chiếm 70% và chiếm 99%  thiệt hại tài chính; bia trái phép chiếm 2% thị trường rượu, bia trái phép.    

Báo cáo phân tích về các hoạt động đồ uống có cồn trái phép tại Việt Nam cũng chỉ rõ, do khó khăn trong việc giám sát hoạt động sản xuất và phân phối, rượu sản xuất tại nhà (rượu gạo) có khối lượng lớn nhất trong tổng khối lượng rượu trái phép tại Việt Nam. Với hơn 70% dân số sống ở khu vực nông thôn - phần lớn là các hộ gia đình có thu nhập thấp - rượu được sản xuất tại nhà có lượng người dùng khá lớn do giá thành thấp và nồng độ cồn cao.

Các nạn nhân vụ ngộ độc rượu có methanol ở Hà Nội 

Phải xiết chặt quản lý

Tại buổi tọa đàm, các chuyên gia, các nhà quản lý đều cho rằng phải thắt chặt quản lý hoạt động sản xuất và kinh doanh của loại rượu nấu để ngăn ngừa tình trạng ngộ độc như vừa qua.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ các cơ sở sản xuất rượu; có chế tài xử phạt thật nặng với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc; hướng dẫn cho người dân về quy trình công nghệ tốt nhất và phù hợp để sản xuất rượu; chủ động sản xuất thiết bị dụng cụ dùng nấu rượu để có thể giảm thiểu methanol xuống dưới mức quy định; quan tâm tới vấn đề ngộ độc methanol; khuyến cáo người tiêu dùng chỉ mua và uống rượu khi biết rõ nguồn gốc xuất xứ.

Đại diện Vụ Pháp luật (Văn phòng Chính phủ) cho rằng phải quản lý chặt hoạt động sản xuất và kinh doanh cồn công nghiệp - nguyên nhân chính gây ra những vụ ngộ độc methanol gần đây.

TS. Phạm Thị Bích Diệp nhấn mạnh: Ngoài tăng cường truyền thông cho người dân, các nhà quản lý phải kiểm soát chất lượng rượu từ quy trình nấu, giấy phép sản xuất, yêu cầu dán nhãn cho các sản phẩm rượu đưa ra thị trường. Đặc biệt là cần xây dựng quy trình chuẩn cho hệ thống kiểm nghiệm rượu, test nhanh rượu chứa methanol.

Ths. Nguyễn Trung Nguyên lưu ý rằng việc ngộ độc rượu methanol nổi lên gần đây chính là sự pha trộn có chủ ý của người sản xuất để kiếm lời. Vì thế, phải quản lý chặt từ đầu vào để người kinh doanh chịu trách nhiệm với sản phẩm bán ra.

“Để xiết chặt quản lý việc kinh doanh rượu, đặc biệt là rượu tự nấu, cần phải có chế tài xử lý đối với các đơn vị sản xuất, kinh doanh rượu. Đặc biệt, với cồn công nghiệp, yêu cầu các cơ sở sản xuất phải pha thêm màu để người dân phân biệt, tránh uống phải rượu pha cồn công nghiệp” - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công thương) nêu ý kiến.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội: Rượu pha bằng cồn công nghiệp rất nguy hiểm bởi khởi đầu nó có tác dụng tương tự như rượu thông thường. Nhưng khi vào cơ thể, methanol chuyển hóa thành chất độc gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là mắt và não… Phải mất 12 giờ hoặc thậm chí một, hai ngày sau khi uống, nạn nhân mới có biểu hiện ngộ độc như mờ mắt, thở nhanh, lơ mơ, chậm chạp, hôn mê…. Khi đó tình trạng đã nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Rượu thủ công cũng dễ chứa methanol vì người dân dùng nguyên liệu có nhiều tạp chất và xenlulo (rỉ đường, sắn mốc...) và chỉ chưng cất một lần nên không tách được methanol. Với rượu pha chế, nhiều cơ sở sản xuất vì lợi nhuận đã dùng cồn công nghiệp có hàm lượng methanol cao hoặc dùng cồn methanol để pha rượu, tạo ra sản phẩm giá thành rẻ nhưng mức độ độc hại cao.

Thanh Hằng
.
.
.