Chủ động phòng ngừa HIV từ mẹ sang con

• 95% người HIV dùng thuốc ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế
• Khởi động chiến dịch quốc gia ngăn ngừa lây nhiễm HIV
• Chi trả chi phí điều trị HIV cho bệnh nhân qua hệ thống Bảo hiểm y tế
• Từ 8-3 người điều trị HIV/AIDS nhận thuốc ARV từ nguồn BHYT

Chị N.T.H. (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, cách đây 5 năm, khi phát hiện mình bị HIV, chị đã sốc và nghĩ tới cái chết đang đến gần. Được tư vấn và uống thuốc ARV miễn phí, sức khỏe của chị cải thiện rõ rệt. Gần 1 năm trước, biết thông tin thuốc ARV không còn được phát miễn phí, chị đã mua BHYT và nhờ có BHYT nên chị không phải “đau đầu” lo tiền thuốc.

Vì mặc cảm mình có HIV nên chị không nghĩ tới chuyện sinh con. Nhưng qua các buổi đến Trung tâm Y tế quận Nam Từ Liêm lấy thuốc, được bác sĩ tư vấn, trước khi mang thai nếu sử dụng thuốc điều trị virus HIV đúng cách, sẽ làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV sang con. Chị đã quyết định mang thai.

Trong quá trình mang thai, chị khám thai thường xuyên và được bác sĩ tư vấn sử dụng thuốc để tránh nguy cơ lây truyền sang con. Sau khi sinh, con chị được điều trị trong vòng 4-6 tuần để giúp ngăn ngừa nhiễm HIV. Để tránh lây nhiễm, chị không cho con bú sữa mẹ. Đến nay, con chị đã 8 tháng tuổi, qua xét nghiệm cháu hoàn toàn khỏe mạnh. “Tôi vô cùng hạnh phúc, những tưởng đời mình không có cơ hội làm mẹ, nhưng thật may mắn tôi đã có con và cháu khỏe mạnh” – chị H. xúc động cho biết.

Ths.BS Nguyễn Thị Thu Trang, Trung tâm Y tế Nam Từ Liêm (Hà Nội) cho biết, trung bình có 800 người được tư vấn xét nghiệm HIV hàng tháng tại Trung tâm và tại 10 Trạm y tế xã/phường của quận Nam Từ Liêm. Mỗi năm, Trung tâm tổ chức 2 chiến dịch xét nghiệm HIV lưu động với 1.000 người được xét nghiệm/chiến dịch.

Qua các chiến dịch, phát hiện người nhiễm HIV, đã kịp thời tư vấn để người bệnh sử dụng thuốc ARV. Đặc biệt, nhờ tư vấn kỹ càng, theo dõi sát sao, nên tỷ lệ bà mẹ HIV mang thai không lây truyền sang con đã tăng lên.

Phát thuốc ARV cho người bệnh tại Trung tâm Y tế quận Nam Từ Liêm

Tại quận Nam Từ Liêm có 1.530 người bệnh đang điều trị ARV, trong đó  người bệnh có BHYT không ngừng gia tăng. Nhờ có BHYT nên tỷ lệ người bệnh sử dụng thuốc ARV tăng trong năm 2019. Hiện quận có 400 người đang điều trị methadone và 800 người đã được điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV. Hằng năm, Trung tâm cấp phát trung bình 108.000 bơm kim tiêm, 68.000 bao cao su cho đối tượng có nguy cơ cao.

Theo số liệu thống kê, tử lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con là rất lớn, con đường lây truyền có thể từ lúc thai nhi còn trong bụng, trong lúc sinh nở hay quá trình mẹ cho con bú. Vì vậy, nếu thai phụ là người nhiễm HIV, thì có thể điều trị với sự kết hợp của các loại thuốc chống HIV, giúp cải thiện sức khỏe của bản thân và làm tránh lây nhiễm HIV từ mẹ sang con trước, trong hoặc sau khi sinh, thời gian điều trị càng sớm thì hiệu quả càng cao.