“Dế mèn phiêu lưu ký” đã bị “xâu xé” như thế nào?

“Dế mèn phiêu lưu ký” là tác phẩm mang dấu ấn của nhà văn Tô Hoài và cũng là một trong những đầu sách nổi bật của NXB Kim Đồng. Vì thế, cuốn sách này đã được nhà văn ký bản quyền độc quyền xuất bản với NXB Kim Đồng từ năm 2005. Sau 10 năm NXB lại ký tiếp hợp đồng với gia đình. Tuy nhiên, cuốn sách liên tục bị các đơn vị xuất bản in trái phép bất chấp Luật Xuất bản.

Các cuốn sách “Dế mèn phiêu lưu ký” vi phạm bản quyền.

Không nhắc đến những ấn bản từ trước, chỉ trong 2 năm 2013 và 2014, “Dế mèn phiêu lưu ký” liên tục bị in lậu với 5 ấn bản khác nhau của 3 NXB Trung ương. Đó là 2 phiên bản mang logo NXB Văn hóa Thông tin liên kết với Nhà sách Minh Thắng (808 Đường Láng, Đống Đa, Hà Nội). Một phiên bản khổ 10 x 15,5cm; một phiên bản khổ 13 x 19cm. Cả hai phiên bản này đều do ông Lê Tiến Dũng chịu trách nhiệm xuất bản, Vũ Thanh Việt biên tập; cùng chung Đăng ký KHXB số 354-2012/CXB/19-28/VHH; cùng in 1.000 cuốn tại Công ty TNHH Văn hóa Minh Tân – Nhà sách Minh Thắng; in xong và nộp lưu chiểu năm 2013.

Phiên bản thứ hai mang logo NXB Thời đại. Một phiên bản khổ 12,5 x 20,5cm theo Quyết định xuất bản số 559/QĐ-NXB TĐ; một phiên bản khổ 10 x 15,5cm theo Quyết định xuất bản số 62/QĐ-NXB TĐ ngày 8-8-2013. Cả hai ấn bản này ở trang xi-nhê đề rõ chịu trách nhiệm xuất bản: Vũ Văn Hợp, đều được in tại Xí nghiệp in Công nghệ, với số lượng 1.000 cuốn, in xong và nộp lưu chiểu năm 2014.

Phiên bản thứ 3 mang logo NXB Hồng Đức liên kết với Nhà sách Minh Lâm, có địa chỉ tại 52 Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hà Nội (thực tế địa chỉ này đã không còn tồn tại). Phiên bản này do Bùi Việt Bắc chịu trách nhiệm xuất bản, Hồng Tú biên tập. In 1.000 cuốn, khổ 13 x 19cm, tại Công ty CP Văn hóa Hà Nội. Quyết định xuất bản số 357-2014/QĐ-HĐ. In xong và nộp lưu chiểu năm 2014.

“Dế mèn phiêu lưu ký” đến nay đã được NXB Kim Đồng phát hành hàng chục phiên bản khác nhau, phiên bản nào cũng được tái bản nhiều lần, với số lượng bản in lên đến hàng vạn. Trong đó, có cả những phiên bản được giải thưởng Sách đẹp toàn quốc. Còn nhìn vào những ấn bản in trái phép, chúng được in cẩu thả, trình bày đơn giản, vì thế bạn đọc sẽ không có cơ hội được tiếp xúc với ấn bản đẹp.

Với 2 phiên bản mang logo NXB Văn hóa Thông tin liên kết với Nhà sách Minh Thắng, trong cuộc làm việc với phóng viên, ông Minh Thắng - đại diện nhà sách này thừa nhận là do đơn vị thực hiện. Khi được hỏi về hợp đồng với tác giả thì ông Thắng nói đã lâu và do người khác thực hiện nên sẽ về tìm lại và cung cấp sau. Tuy nhiên, gần một tháng đã trôi qua, đến tận chiều 12/12, bên phía gia đình cố nhà văn Tô Hoài cho biết, họ vẫn chưa nhận được hồi âm từ phía nhà sách Minh Thắng.

Trong khi đó, làm việc với chúng tôi, bà Sông Thao, con gái cố nhà văn Tô Hoài nhiều lần khẳng định, gia đình bà chỉ ký hợp đồng độc quyền tác phẩm “Dế mèn phiêu lưu ký” với duy nhất NXB Kim Đồng chứ không làm việc hay ký hợp đồng với bất kỳ NXB hay nhà sách nào. Bà Sông Thao cũng yêu cầu các cơ quan chức năng sớm vào cuộc để mang lại sự công bằng cho tác phẩm “Dế mèn phiêu lưu ký” của cha bà.

Trao đổi với PV Báo CAND ngày 12/12, ông Bùi Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc NXB Kim Đồng cho biết: “Chúng tôi bày tỏ sự bức xúc trước các việc làm sai trái, vi phạm bản quyền. Hiện tại, NXB Kim Đồng đã tập hợp tài liệu, bằng chứng, sau đó sẽ có văn bản gửi đến Cục Xuất bản, A87 và các NXB, nhà sách có liên quan yêu cầu xác minh, làm sáng tỏ vụ việc và giải quyết theo qui định của pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên có liên quan”.