Hội thảo về phương án tu bổ chùa Diên Hựu - Một Cột:

Tôn trọng yếu tố gốc, không xây mới công trình

Thứ Năm, 16/05/2013, 10:40
Trước sự quan tâm của dư luận những ngày qua về sự xuống cấp của chùa Diên Hựu - Một Cột mà không được quan tâm kịp thời, sáng 15/5, UBND quận Ba Đình đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến các nhà quản lý, nhà khoa học về phương án tu bổ tôn tạo ngôi chùa, nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án chống xuống cấp tại Di tích Quốc gia đặc biệt này.

Các ý kiến đều nhất trí: Chùa Diên Hựu - Một Cột nằm trong quần thể Di tích Quốc gia đặc biệt, nên việc nghiên cứu, triển khai dự án phải được tiến hành thận trọng. Nhưng cũng cần phải đẩy nhanh biện pháp chống xuống cấp, để không còn tái diễn cảnh tượng Phật phải “đội nón, mặc áo mưa” mỗi khi trời mưa. Bởi theo thời gian, nhiều hạng mục đã hư hỏng, một số hạng mục được xây thêm, không phù hợp với cảnh quan chùa; tình trạng bày đặt đồ thờ chưa phù hợp với cảnh quan chung, dịch vụ bán hàng còn lộn xộn v.v…

Ông Đỗ Viết Bình, Chủ tịch UBND quận Ba Đình, nhấn mạnh quan điểm của chính quyền địa phương trong việc “ứng xử” với chùa Diên Hựu - Một Cột: Vì đây là Di tích Quốc gia đặc biệt, nên tinh thần của quận là thận trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng, có sự phối hợp với các cơ quan chức năng, xin ý kiến các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về chuyên môn, để đi đến thống nhất phương án tu bổ, tôn tạo, nhằm phát huy được giá trị văn hóa lâu bền.

Chùa Một Cột - Diên Hựu luôn là điểm thu hút khách tham quan.

Theo KTS Hoàng Đạo Cương, đại diện đơn vị tư vấn tu bổ chùa Một Cột, trải qua nhiều lần trùng tu, hiện nay tổng thể di tích được xây dựng ở nhiều giai đoạn khác nhau, không theo phương pháp trùng tu thống nhất nên dễ bị xuống cấp. Các hạng mục chính xuống cấp chủ yếu là ở chùa Diên Hựu, còn chùa Một Cột vẫn tốt, chỉ có bậc lên bị sứt mẻ nhiều.

Nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam, GS Trần Lâm Biền, nêu quan điểm: Việc tu bổ chùa Một Cột là hết sức quan trọng, nên phương án đưa ra phải được cân nhắc kỹ càng. Có 3 hạng mục mà việc tu bổ không có quyền di chuyển, là chùa Một Cột, chùa Diên Hựu và nhà Mẫu. Nhất là ngôi chùa Một Cột mang dáng dấp thời Lý, tính dân tộc đậm đặc, nên yếu tố nào thuộc văn hóa Trung Hoa tuyệt đối không nên đưa vào nơi này. GS Trần Lâm Biền cũng tán thành ý kiến tu bổ chùa Một Cột theo hướng hỏng đâu, sửa đấy, nếu hỏng nhiều quá nên hạ giải để làm cho tốt, nhưng phải tuân thủ nguyên tắc khoa học. Đây là một ngôi chùa, nhưng trước hết là công trình văn hóa mang yếu tố lịch sử, đánh dấu một khía cạnh văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc, cũng là di tích kiến trúc quốc gia, dấu ấn đặc biệt của tổ tiên để lại, do đó, không nên đưa dịch vụ vào chùa, để đảm bảo sự trang nghiêm.

Sau khi bàn bạc, các ý kiến đã nhất trí, việc tu bổ tiến hành phải trên cơ sở nguyên trạng của di tích, để giữ gìn giá trị lịch sử văn hóa lâu bền, đồng thời, loại bỏ những yếu tố mới phát sinh làm ảnh hưởng đến kiến trúc, mỹ quan ngôi chùa. UBND quận Ba Đình sẽ hoàn thiện hồ sơ, trình các cấp có thẩm quyền, đồng thời, giao cho BQL dự án, các cơ quan chức năng hoàn thiện lại dự án, trên cơ sở tôn trọng di tích hiện có; xem xét, rà soát lại hiện trạng kỹ lưỡng để đưa ra giải pháp tối ưu, phù hợp và hoàn chỉnh dự án trước ngày 30-6. Quận cũng sẽ yêu cầu tăng cường kiểm tra, giải tán các hàng quán xung quanh khu vực trước ngày 20/5. 

Trước đó, ngày 14/5, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đã kết luận về dự án tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích chùa Một Cột - Diên Hựu: UBND TP đã chỉ đạo UBND quận Ba Đình làm chủ đầu tư tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích từ năm 2010, nhưng đến nay chưa triển khai thực hiện là chậm. Trách nhiệm này thuộc về UBND quận Ba Đình và vai trò quản lý nhà nước của Sở VH,TT&DL Hà Nội. UBND TP giao cho UBND quận Ba Đình triển khai thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích theo đúng Luật Di sản Văn hóa, Luật Xây dựng và chỉ đạo của UBND TP Hà Nội. Quá trình tu bổ, tôn tạo phải giữ nguyên hiện trạng, không xây dựng mới công trình.

Trước mắt, UBND quận Ba Đình cần tập trung xử lý ngay việc chống thấm, chống dột tại di tích; kiểm tra, rà soát công tác quản lý tại chùa, yêu cầu nhà sư trụ trì chùa thực hiện đúng quy định quản lý tại chùa. Sở VH,TT&DL Hà Nội là cơ quan thẩm định về chuyên môn, phối hợp với UBND quận Ba Đình báo cáo xin ý kiến thẩm định của Bộ VH,TT&DL về phương án kiến trúc tu bổ, tôn tạo để triển khai thực hiện dự án; hướng dẫn và giám sát UBND quận Ba Đình triển khai thực hiện việc tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị của Di tích chùa Một Cột - Diên Hựu theo đúng luật.

Cơ quan quản lý cần rút kinh nghiệm trong trùng tu di tích

Về thông tin trụ trì chùa Một Cột gửi đơn tới cơ quan quản lý và báo chí về việc chậm trễ trong trùng tu chùa Diên Hựu - Một Cột khiến chùa bị mưa dột nặng nề, Phó ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội Phan Đăng Long cho hay, đây là một trong những di tích nằm trong quần thể di tích Lăng Hồ Chí Minh và đã được đưa vào diện trùng tu từ năm 2010. "Sự việc không tới nỗi quá trầm trọng”, ông Long nói. Tuy nhiên, Phó ban Tuyên giáo Thành ủy cũng thừa nhận: “Trách nhiệm trong vụ việc cũng có phần chủ quan của cơ quan quản lý, nếu đẩy nhanh tiến độ hơn thì đã không xảy ra vụ việc này, cần rút kinh nghiệm". (N.Y.)

Thanh Hằng
.
.
.