Tôi giác ngộ
Khi cắp sách đến trường, tôi mới biết nước mình là nước Việt Nam. Dân tộc là dân tộc Kinh. Rồi đến phổ thông cơ sở, rồi phổ thông trung học tôi biết thêm nước mình còn là nước Văn Lang, nước Đại Việt.
Dân mình không chỉ là dân Kinh. Mà còn có dân tộc miền núi, dân tộc ít người. Lại còn có dân tộc Mông, dân tộc Tày, dân tộc Nùng, dân tộc Chăm, dân tộc Êđê, dân tộc Khơme... Và cả dân tộc Hán nữa.
Trên cái đà mở mang tư duy ấy, tôi thật sự không bằng lòng khi gọi các dân tộc sinh sống trên nước Văn Lang - Đại Việt - Việt Nam là dân tộc Kinh, dân tộc Tày - Nùng, dân tộc Hán, dân độc Chăm, dân tộc Khơme...
Do chưa bằng lòng tôi tìm tòi trong sử sách. Mãi vẫn chưa tìm thấy cách thức gọi cho hợp với lòng mình. Bởi nếu bằng lòng ta có thể gọi dân tộc Kinh là dân tộc Tan-da-ni-a. Bởi theo các nhà khảo cổ học, con người ta sinh ra từ châu Phi. Rồi lan tỏa mà thành ra các dân tộc da trắng, da vàng, da đỏ, da nâu và da đen. Cứ theo cái đà ấy mà suy ra.
Như những người Thiên Chúa giáo bảo: "Mọi con đường đều dẫn tới Ro-ma" thì dân tộc Kinh là dân tộc I-ta-li-a. Không tin bạn có thể dùng phép so sánh người I-ta-li-a gặp khách là "chào, người Kinh gặp khách là "xin chào". Dù có suy rộng ra là như thế tôi vẫn chưa thể bằng lòng.
Một đêm đi qua 18 đường Hoàng Diệu, một giọng nói cất lên từ khu di tích Hoàng Thành phát lộ. Một giọng nói như rót vào tai tôi: "Con hãy gọi tên các dân tộc sống trên dải đất hình chữ S có tên gọi là Văn Lang - Đại Việt - Việt Nam là dân tộc: Việt - Kinh, Việt - Mường, Việt - Tày, Việt - Nùng, Việt - Êđê, Việt - Chăm, Việt - Khơme và Việt - Hán...".
Tôi bàng hoàng thầm nghĩ trong bụng mà kêu lên Tổ tiên ta sao mà minh triết làm vậy.
Quả vậy các tộc người dù bắt nguồn từ đâu, nhưng mà cái linh hồn, cái bản sắc là do hồn thiêng sông núi mà nên. Hồn thiêng sông núi nước Văn Lang - Đại Việt - Việt Nam tạo ra bản sắc dân tộc Việt cho dù đó là Việt - Kinh, Việt - Mường, Việt - Tày, Việt - Nùng, Việt - Êđê, Việt - Chăm hay Việt - Khơme đều thế cả.
Gọi là dân tộc Kinh, dân tộc Tày - Nùng; gọi là dân tộc đa số, dân tộc thiểu số, gọi là dân tộc miền ngược, dân tộc miền xuôi... đều là chưa xác thực. Để cho xác thực, trước hết phải gọi là dân tộc Việt, chấm chấm và chấm chấm.
Vậy là nhớ Tổ tiên mà tôi giác ngộ. Vậy là kể từ cái ngày đi qua 18 đường Hoàng Diệu, trong bản khai lý lịch trích ngang tôi luôn luôn khai mục dân tộc tôi: Dân tộc Việt Kinh
