Tìm về với bản sắc Hội Lim

Đến hẹn lại lên, cứ ngày 12 tháng Giêng hàng năm, các liền anh liền chị lại tấp nập khăn áo tìm về Hội Lim để khai hội, gặp gỡ, giao duyên. Cả không gian rộn rã màu cờ sắc áo, âm vang tiếng nhạc lời ca và nô nức người đi trẩy hội.

Nét đặc trưng nhất của làng quê Kinh Bắc - hàng trăm làn điệu dân ca quan họ thấm đẫm tình người cứ dặt dìu, vương vấn mãi vào hồn du khách dù chỉ một lần bước chân đến đồi Lim…

Trở lại với nét đẹp văn hóa nguồn cội 

Tìm về với Hội Lim năm nay, nhiều du khách bất ngờ với những đổi mới trong công tác tổ chức, cơ sở hạ tầng cũng như chất lượng dịch vụ. Hai chòi xây dựng cố định với kinh phí gần 3 tỷ đồng cùng 4 lán bằng khung giả mái ngói mang dáng dấp hiện đại và sân khấu quanh khu đồi Lim phục vụ du khách yêu dân ca quan họ.

Bên cạnh đó thì số người dân hát quan họ được công nhận là nghệ nhân ngày càng nhiều và chuyên nghiệp hơn. Chính họ lại truyền dạy cho con cháu, cả lối hát và tình yêu đối với quan họ, khiến cho di sản văn hóa tinh thần này không chỉ tồn tại mà còn phát triển như cây lá cứ đâm chồi nảy lộc mỗi độ xuân về.

Đặc biệt, cái mới của Hội Lim năm nay là các liền anh liền chị hát chay, không sử dụng hệ thống loa máy, tăng âm hoặc đàn đệm. Theo ông Nguyễn Thừa Tiệp, Trưởng Đài Phát thanh huyện Tiên Du, thành viên Ban chỉ đạo lễ hội thì đây là một trong những cách làm thể hiện rõ nhất ý thức tìm về với nguồn cội, và cũng là để lưu giữ nét đẹp văn hóa có từ ngàn đời xưa. Nhiều du khách yêu quan họ tỏ ra thích lối hát này vì nghe giọng thật hơn.

Tuy nhiên sau một ngày thí điểm tổ chức hát chay thì phát sinh một số nhược điểm là tiếng ồn át tiếng hát do không gian rộng, người đông. Các liền anh liền chị khá mệt khi phải gắng hát to mà khán giả vòng ngoài cũng không thể thưởng thức được.

Ngoài ra thì việc hát chay cũng khiến cho không gian lễ hội trầm buồn hơn. Vì thế, từ 17h chiều ngày 12 trở đi (ngày khai hội) Ban chỉ đạo lễ hội đã cho phép các lán trại trở lại sử dụng loa đài. Giữa không gian lễ hội rộng lớn và tấp nập thế này thì việc sử dụng thêm loa máy và đàn đệm là phù hợp, cho cả nghệ nhân và du khách.

Cháu Linh ở thôn Nương, xã Tri Phương mới 4 tuổi đã hát thuộc 24 bài quan họ.

Vấn đề ở đây là dù hát chay hay không thì quan họ Bắc Ninh cũng thu hút được sự quan tâm chú ý của hàng vạn du khách thập phương. Bởi các liền anh liền chị không chỉ coi hát quan họ như một hình thức sinh hoạt văn hóa giải trí. Đó là niềm say mê thực sự, là tình yêu và khát vọng lưu giữ những nét đẹp truyền thống nức tiếng một thời của làng quê Kinh Bắc.

Chị Phan Thị Tơi, một người dân 3 "tự" của thôn Nương, xã Tri Phương, huyện Tiên Du: tự học, tự bỏ tiền túi thành lập CLB và tự rèn hội viên nay đã là chủ nhiệm CLB hát quan họ của thôn với quân số lên tới 50 hội viên. Chị Tơi tâm sự: "Làng Tri Phương là một làng vùng sâu vùng xa không ai biết quan họ nên chúng tôi phải tự mày mò học. Tập hát mọi lúc mọi nơi, trong lúc xuống đồng, đi chợ, đi lấy hàng, rồi về nhà cũng tập hát…". Chính vì thế mà hiện nay bản thân chị thuộc làu gần 300 bài hát quan họ cả cổ cả kim.

Chị còn có "tham vọng" trở thành nghệ nhân và đang làm thủ tục xin phép mở lớp đào tạo hát quan họ không hạn chế tuổi. Bởi lẽ bé Linh, cháu nội chị hiện mới hơn 4 tuổi nhưng đã hát được 24 bài hát quan họ. Mong rằng "tham vọng" của riêng chị cũng như người dân Bắc Ninh nói chung sẽ thành hiện thực, để quan họ luôn sống mãi, và xứng đáng với danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

ATGT và ANTT khu vực lễ hội được đảm bảo

Có mặt tại Hội Lim từ chiều ngày 12 tháng giêng (tức 14/2/2011) chúng tôi nhận thấy lực lượng Công an, CSGT, CSCĐ và dân quân được bố trí tại tất cả các địa điểm, chốt trực. Để du khách đến với Hội Lim được thoải mái trẩy hội, chính quyền sở tại đã áp dụng nhiều phương án bảo đảm ATGT và trật tự công cộng ở khu vực trung tâm lễ hội, chùa Lim, đồi Lim, khu chợ đầu mối Lim, các khu vực tổ chức hoạt động văn hóa, trò chơi và điểm hát quan họ.

Thượng tá Vũ Xuân Lộc, Phó trưởng Công an huyện Tiên Du cho biết, Công an huyện Tiên Du đã tham mưu cho Công an tỉnh Bắc Ninh, đồng thời phối kết hợp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện kế hoạch tăng cường tuần tra, bảo vệ lễ hội. Gần 200 cán bộ, chiến sỹ được phân công công việc cụ thể và luôn có lực lượng ứng trực 24/24h.

Để giao thông quanh khu vực Hội Lim không diễn ra hiện tượng ách tắc như mọi năm, năm nay Công an tỉnh Bắc Ninh đã tiến hành phân luồng cho các phương tiện giao thông.

Công an huyện Tiên Du cũng đã phối hợp với Công an tỉnh, Công an Thị trấn Lim và các xã lân cận chia thành 23 tổ để trực tiếp làm nhiệm vụ bảo đảm ANTT và ứng trực… Chính vì thế mà Hội Lim năm nay đã diễn ra suôn sẻ, tốt đẹp, không xuất hiện bất kỳ một hiện tượng xấu nào về ANTT trong cả 2 ngày khai hội và chính hội (ngày 12 và 13 tháng Giêng)