Phát hiện thêm báu vật "kèn đá"

"Chủ nhân" khối đá lạ là anh Hồ Văn Sáu, 40 tuổi, ở xóm Đất Cày, thôn Tân Lập, xã An Mỹ, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, kể lại: "Cách đây hơn chục năm, trong lúc lên xóm Gò ở xã An Lĩnh để bứt mây sợi, buổi trưa vào nhà dân nghỉ ngơi, tình cờ tui nhìn thấy một khối đá nặng khoảng 40kg, hình dáng hơi lạ, trông như hộp sọ người, ở ba mặt khối đá có hai lỗ xuyên thông. Chiều hôm đó tui chở khối đá này và đặt bên gốc cây keo lá tràm trong vườn nhà". Ngắm nhìn được vài bữa, cả nhà anh Sáu chẳng mấy ai quan tâm đến khối đá đó nữa.

Cách đây hơn nửa tháng, ông bảy Nổ, trú ở xã An Chấn tìm đến nhà anh Sáu mua gà nòi, trong lúc xem gà, ông bảy Nổ nhìn thấy khối đá hơi lạ lẫm hình hộp sọ người nên dò hỏi. Sáng 20/10, trong lúc anh Sáu đang đi làm rẫy, thì ông bảy Nổ cùng một người thanh niên lạ mặt đến nhà tự ý bê khối đá hình hộp sọ người nêu trên đưa lên xe máy chở về xuôi.

Khối đá lạ ông Hồ Văn Sáu tìm thấy, tác giả bên khối đá lạ.

Từ nguồn tin báo của người dân, khoảng 11h15' sáng cùng ngày, trong lúc bảy Nổ cùng hai người khách nữa đang ngồi nhậu trong quán của ông Nguyễn Nho Hiển ở thôn Phú Long, xã An Mỹ thì tổ công tác do ông Hồ Minh Chức - Phó trưởng Công an xã An Mỹ đến tạm giữ khối đá và chuyển giao cho cơ quan chức năng đưa về Trung tâm Văn hóa huyện Tuy An ngay buổi trưa hôm đó. Anh Hồ Văn Sáu khẳng định không hề bán khối đá lạ cho bất kỳ ai như một số người loan tin. Cũng theo anh Sáu cho biết, do khối đá lạ bị vỡ và thất lạc trong vườn nhà anh một mảnh, nên chiều 20/10, một nhóm cán bộ Văn hóa Thông tin (VHTT) huyện Tuy An đến nhà anh Sáu thuê người đào bới một góc vườn, nhưng không tìm kiếm được mảnh vỡ còn lại.

Trong buổi sáng 21/10, ông Phan Đình Phùng - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL), bà Nguyễn Thị Kim Hoa - Giám đốc Bảo tàng Phú Yên cùng các cộng sự đã đến Trung tâm Văn hóa huyện Tuy An để tìm hiểu thông tin về khối đá lạ. Trao đổi với phóng viên, chị Kim Hoa cho biết, bước đầu có thể nhận định hiện vật do ông Hồ Văn Sáu tìm thấy là đá bazan nằm trong dải địa tầng bazan đã bị phong hóa dạng cầu, sau khi bóc vỏ, tách rời khỏi đá gốc đã tạo nên những khối đá như thế.

Bộ kèn đá - báu vật quốc gia đã được Hội đồng khoa học công nhận đang lưu giữ tại Bảo tàng Phú Yên.

Chưa có cơ sở nào khẳng định hiện vật đó là kèn đá như hai chiếc kèn đá đã được Hội đồng khoa học của Bộ VHTT trước đây - nay là Bộ VH-TT&DL gồm các nhà khảo cổ, nhạc sĩ thẩm duyệt và đang lưu giữ tại Bảo tàng Phú Yên. Điều đáng nói là khi thổi thử nghiệm và hai lỗ xuyên thông khối đá có hình hộp sọ người không tạo ra những cung bậc thang âm như nhạc cụ kèn đá.

Sắp tới, Bảo tàng Phú Yên sẽ cử chuyên viên khảo cổ đến nơi ông Hồ Văn Sáu đã tìm thấy khối đá lạ để khảo sát, vì nhiều khả năng trong dải địa tầng bazan đã bị phong hóa ở đó còn nhiều khối đá như thế. Và nếu hiện vật đang tạm giữ là trường hợp cá biệt thì Sở VH-TT&DL Phú Yên báo cáo Bộ VH-TT&DL tổ chức hội thảo với sự tham gia của các nhà khảo cổ, địa chất, nhạc sĩ để thẩm duyệt.

Riêng khối đá lạ này có dáng dấp, kết cấu như "kèn đá", nhưng khẳng định đó là nhạc cụ thời tiền sử hay không cần phải chờ kết luận từ Hội đồng khoa học. Báo CAND sẽ tiếp tục theo dõi thông tin liên quan để cung cấp cho bạn đọc