Nhà thơ Vương Trọng với bài thơ nhớ mẹ

Thứ Bảy, 07/03/2009, 11:00
Nhà thơ Vương Trọng - người con của Đô Lương xứ Nghệ. Ông có nhiều bài thơ cảm động viết về những người phụ nữ ruột thịt và gần gụi  trong gia đình. Trong những bài thơ đó có bài "Khóc giữa chiêm bao" nhà thơ viết về người mẹ kính yêu của mình đã khuất núi từ nhiều năm nay.

Ông kể với tôi về xuất xứ của bài thơ này: Đó là một đêm ở Hà Nội nhà thơ nằm mơ thấy mẹ mình. Đây là giấc mơ thường có với ông khi nghĩ về mẹ. Lạ lùng là trong giấc mơ nào cũng vậy bao giờ ông cũng mơ về những tháng năm khốn khó của gia đình.

Những năm mà cuộc sống của anh em ông đè trên đôi vai gánh gồng của mẹ. Ông thường khóc trong giấc mơ gặp mẹ. Giấc mơ là kí ức hiện về sau nỗi nhớ. Nó là vầng huyền ảo kỳ diệu của cảm xúc. Đấy là những ký ức cốt nhục khó có thể quên nhưng lại không thể hiện hữu.

Mơ gặp mẹ khi tỉnh dậy biết là mẹ đã đi xa lâu rồi mà tâm hồn con vẫn bổi hổi bao nỗi nhớ thương. Lúc ấy người làm thơ đã khóc. Đúng ra là đứa con trai đã khóc khi gặp lại mẹ mình. Những giọt nước mắt hiếu thảo trong một đêm Hà Nội vào năm 1988 cách đây hơn hai mươi năm ấy đã thao thức với Vương Trọng để cùng ông hiện lên những dòng chữ cảm động này:

Đã có lần con khóc giữa chiêm bao
Khi hình mẹ hiện về năm khốn khó
Đồng sau lụt đường đê sụt lở,
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn.

Anh em con chịu đói suốt ngày tròn,
Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa.
Có gì nấu đâu mà nhóm lửa
Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về.

Chiêm bao tan nước mắt dầm dề,
Con gọi mẹ một mình trong đêm vắng.
Dù biết lời con chẳng thể nào vang vọng,
Tới vuông đất mẹ nằm lưng núi quê hương.

Con lang thang vất vưởng giữa đời thường,
Đâu cũng sống không đâu thành quê được.
Còn quê mẹ cuối chân trời tít tắp,
Con ít về từ ngày mẹ ra đi.

Đêm tha hương con tìm lại những gì
Với đời thực chẳng bao giờ gặp nữa.
Mong hình mẹ lại hiện về giấc ngủ
Dù thêm lần con khóc giữa chiêm bao.

Đây là toàn văn bài thơ "Khóc giữa chiêm bao" của nhà thơ Vương Trọng tôi xin phép được chép lại toàn bộ để bạn đọc thưởng thức và cùng suy ngẫm. Bài thơ của riêng ông cũng là tình cảm chung nhiều người.

Nhà thơ Vương Trọng tâm sự với tôi rằng có rất nhiều nhà thơ viết thơ về mẹ. Họ dễ thành công khi viết về hình tượng người mẹ công dân, người mẹ đất nước. Trong những nhà thơ thành công viết về người mẹ công dân, người mẹ của đất nước ấy có nhà thơ Tố Hữu. Tôi nhớ tới những vần thơ của bài thơ "Bầm ơi" của Tố Hữu qua lời ông nói:

Con đi trăm núi ngàn khe/ Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm/ Con đi đánh giặc mười năm/ Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi/ Con ra tiền tuyến xa xôi/ Yêu bầm, yêu nước, cả đôi mẹ hiền/ Nhớ thương con bầm yên tâm nhé/ Bầm của con mẹ Vệ quốc quân…

Có lẽ không nhà thơ nào là không có thơ về mẹ. Mẹ của mọi người và mẹ của mình. Trước ngày mẹ mất Vương Trọng đã có thơ về mẹ, sau ngày mẹ mất ông vẫn viết thơ về mẹ nhưng phải đợi đến nhiều năm sau, năm 1988 nhà thơ mới bật lên được thi khúc khóc mẹ thấm lòng này.

Theo ông có chuyện khó như vậy bởi mẹ mình là cái gì quá thân thương, quá gắn bó với mình. Có ai gần gũi với mẹ hơn con. Có ai thương con hơn mẹ. Mẹ thật vĩ đại, niềm vĩ đại cốt nhục trong mỗi đứa con. Cảm nhận về sự khôn cùng ấy thì dễ nhưng thể hiện được nó ra bằng chữ bằng lời không dễ.

Nhiều khi ta viết về mẹ mà cảm thấy chưa thật vừa lòng về những điều ta viết ra. Nỗi niềm đó là của Vương Trọng cũng là nỗi niềm của nhiều người làm thơ khác.

Tôi cũng đã nhiều lần như Vương Trọng khóc trong mơ mỗi buổi mẹ về và từng thốt lên bằng thơ về tấm lòng mình với mẹ:

Ai lấp nổi khoảng đời thiếu mẹ/ Tôi xin dâng núi bạc biển vàng/ Ai bù nổi khoảng đời không mẹ/ Tôi xin đền bằng tháng bằng năm

Nước mắt của những đứa con mồ côi khi mẹ mất đều có chung vị mặn như nhau. Không hẹn mà gặp. Nhà thơ Vương Trọng đã nói giúp tôi và nhiều người khác niềm đau đáu này.

Giọt nước mắt trong mơ của Vương Trọng, giấc mơ thì sẽ tan đi nhưng nước mắt theo nhà thơ lại là thật, lại là một hiện thực khắc nghiệt của tình cảm, một sự mất mát không sao có thể tìm lại được của người con. Vương Trọng đã khóc trong mơ khi gặp mẹ. Ông khóc khi đã cao niên. Giọt nước mắt nhớ thương mẹ không có tuổi tác.

Tôi cũng vậy. Vẫn luôn luôn bàng hoàng sau mỗi giấc mơ khi gặp mẹ cho dù bây giờ trên đầu đã hai thứ tóc. Nhiều người gặp tôi, kể cả những người chẳng làm thơ bao giờ vẫn hay thổn thức câu "Thương quá, đêm qua mình lại mơ thấy mẹ!". Thưa mẹ, người mẹ kính yêu của tôi đang yên nghỉ giữa cánh đồng làng Nủa Chợ Hữu Bằng và thưa tất cả mọi người, với mẹ của mình chúng ta mãi còn bé bỏng, trẻ dại.

Thật hạnh phúc cho những ai còn mẹ và quá đỗi thiệt thòi cho những ai đã mất mẹ. Nhưng luật Trời đã định rồi. Làm sao qua khỏi ngưỡng của vận mệnh. Mẹ chẳng thể sống mãi và ở mãi với ta. Từ nay mất mẹ biết bao giờ tìm. Ta chỉ còn gặp lại được mẹ trong mơ. Xa xót vậy làm sao không thể không khóc được!

Nhà thơ Vương Trọng đã cho tôi sự đồng cảm hiếu đễ khi đọc bài khóc mẹ giữa chiêm bao của ông. Bài thơ về nước mắt nhưng thấm đậm nghĩa tình. Giọt nước mắt ấy không thể làm chúng ta mộng mị mà chỉ có khắc sâu thêm nỗi thương nhớ mẹ một đời vất vả nuôi ta để ta được sống tốt hơn như những điều mẹ mong muốn.

Tôi cũng không thể quên được chi tiết xúc động này của gia đình ông với mẹ. Nhà thơ Vương Đình Trâm anh trai ruột của Vương Trọng đã khắc bài thơ của em mình vào đá trắng và đặt bên mộ mẹ. Mộ của thân mẫu nhà thơ ở trên núi Quỳ Sơn.

Tấm bia tạc thơ về mẹ của đứa con hiếu thảo đặt bên phía tay phải chỗ mẹ nằm. Nơi này khi nhìn xuống thấy dòng sông Lam chảy miên man về biển khiến ta nhớ tới câu ca dao "Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra!".

Và khi ngước lên trong độ cao của một trăm mét núi nơi mẹ yên nghỉ ta nhận ra mẹ của nhà thơ được tạc bằng chữ nghĩa của người con trai đã thành đạt trong cuộc sống và gia đình vẫn khôn nguôi nhớ về những ngày mẹ tảo tần nuôi các con thuở còn nhiều khốn khó.

Mẹ là Phúc Thần của mỗi đời con!

Phan Quế
.
.
.