Mang tới khán giả Sài Gòn cả chính kịch lẫn hài kịch

- Đoàn kịch 2 của nhà hát chuẩn bị cho chuyến "hành phương Nam" lần này như thế nào?

- Những lần trước, nhà hát khó mang vở lớn vào TP HCM biểu diễn vì gặp khó khăn trong việc chuyên chở, dàn dựng cảnh trí. Ví dụ như vở Macbeth từng vào Nam, nhưng cũng chủ yếu đi để kiếm ăn, chất nghệ thuật từ xứ Bắc phôi pha ít nhiều.

Lần này, 33 nghệ sĩ của đoàn chúng tôi "ra quân" kèm theo chiếc xe trọng tải 18 tấn chở đạo cụ chuẩn bị cẩn thận cho vở chính kịch, để khẳng định lại tính chất hai chữ “lưu diễn”. Mang nghệ thuật đến cho khán giả chứ không phải chỉ là tiếng cười từ hài kịch.

- Vậy tâm trạng biểu diễn của các nghệ sĩ so với các lần trước ra sao?

- Tôi đã dặn anh em trong đoàn không được mang tâm trạng "diễn lấy được", nếu tôi xem đêm diễn nào mà như thế là mệt với tôi đấy! Diễn ở Hà Nội được như thế nào thì lưu diễn cũng phải như thế ấy hay ít ra là 90%.

Lần lưu diễn này là dịp để chúng tôi đưa kịch Hà Nội vào TP HCM một cách thật thân thuộc hơn. Bán vé, xé vé cho người ta tự vào xem, hay mời khán giả vào xem là hoàn toàn khác nhau. Anh em của đoàn đều hiểu mình đang đi trên hai chân "thương mại" - "nghệ thuật", và chúng tôi muốn đi vững cả hai chân.

- Là một nghệ sĩ và nhà quản lý nghệ thuật, anh thấy khó khăn hiện tại của sân khấu là gì?

- Một cái "nhà" để "hát" thực sự. Không có rạp thì chẳng thể có một sân khấu nghệ thuật. Ở Hà Nội, đi diễn cách thành phố chừng 20-30 chục cây thì khó dựng sân khấu. Ví dụ, như vở cần 100 cái đèn chiếu sáng mà anh chỉ có 10 cái đèn thì hiệu quả nghệ thuật giảm hẳn. Như thế, khán giả chịu thiệt thòi nhiều lắm.

Hay tôi từng muốn mang Con cáo và chùm nho vào Nhà hát lớn TP HCM diễn, nhưng cũng đành chịu vì không thể dựng cảnh tại chỗ với hàng chục cái cột to tướng vì điểm diễn cũng chỉ là nơi mượn tạm.

Tôi thấy chúng ta cũng phải xem lại cách quản lý nghệ thuật. Ngày xưa rạp Kim Đồng Hà Nội là niềm hạnh phúc lớn của tuổi thơ thế hệ chúng tôi, còn bây giờ rạp ấy trở thành quán bán bia. Nghệ sĩ mình mang kịch sang nước ngoài diễn thì hãnh diện về chuyên môn, nhưng có cái tủi thân là mình còn nghèo, bị chê ở chuyện trang phục xấu, đơn giản quá. Sân khấu mình thua người vì nghèo.

- Nghe nói anh còn muốn lập cả nhà hát ở TP HCM, sự thật thế nào?

- Đó là ước mơ và kế hoạch của nhà hát, còn được đến đâu còn do nhiều yếu tố khác quyết định. Tôi nghĩ có một miếng đất xa xa TP HCM cũng được, miễn là thành phố ủng hộ thì anh em nghệ sĩ của Nhà hát Tuổi Trẻ sẽ hợp lực thực hiện điều này.

Lúc trước, khi tôi nêu ý tưởng nhà hát Tuổi Trẻ phải thêm một rạp ở Hà Nội để cho phục vụ cho khán giả 10-20 năm sau, có người trong nhà hát bảo tôi điên. Nhưng điều ấy giờ đã thành hiện thực.

Sang năm, chúng tôi có thêm một rạp xây trên miếng đất 7.000m² ở Láng - Hòa Lạc với sân khấu xoay, di chuyển để làm "đất thử nghiệm" phục vụ khán giả.

- Sắp tới, nhà hát dựng những vở nào?

- Tháng 8, chúng tôi "khởi công" vở Âm mưu và tình yêu của Schiller. Sang năm thì có thể là vở của Tchekov và thêm một vở khác của Ibsen. Tôi và anh em muốn Nhà hát Tuổi Trẻ không chỉ là "Nhà hát Tuổi Trẻ quốc gia" mà còn là "Kịch viện quốc gia".

Mỗi năm phải dựng được 1-2 vở kinh điển. Phải có những vở diễn nghệ thuật thì sân khấu mới phát triển bền vững. Không thể chỉ dựng kịch sinh hoạt, đời thường mãi.

Nghệ sĩ Vân Dung cùng các diễn viên Nhà hát Tuổi Trẻ trong tiểu phẩm hài "Thần lô thánh đề".