Chùa Viên Đình và những “báu vật” có một không hai

Đã là lần thứ hai trở lại chùa Viên Đình, một ngôi chùa cổ kính tọa lạc ở làng Kẹo, xã Đông Lỗ (huyện Ứng Hòa, Hà Nội), lần nào tôi cũng bị ấn tượng bởi sự yên bình nơi làng quê, cảnh chùa huyền ảo như thực như mơ được tạo nên bởi sự hòa quyện sắc màu của hàng trăm hạt xá lợi. Người ta tin vào sự nhiệm mầu nơi có nhiều hạt xá lợi quây quần, là nơi đất đai thịnh vượng, con người hào kiệt.

Chùa Viên Đình là nơi lưu giữ số lượng hạt xá lợi Phật và xá lợi Thánh tăng nhiều bậc nhất Việt Nam. Xá lợi là những hạt tinh thể với đủ màu sắc, long lanh như ngọc, lửa thiêu không cháy, là phần kết tinh còn lại sau khi làm lễ hỏa thiêu nhục thân xác của Đức Phật và các vị cao tăng. Xá lợi là hiện thân kỳ diệu của Đức Phật và các vị cao tăng đắc đạo, nơi nào có xá lợi thì đất đai ở đó màu mỡ, cây cối tốt tươi, cuộc sống người dân ấm no, đầy đủ. Điều thú vị là mỗi hạt xá lợi mang một màu sắc khác nhau tùy vào công phu tu tập của từng cao tăng.

Có thể nói sự hội tụ của các hạt xá lợi ở chùa Viên Đình giống như một nhân duyên. Sư thầy trụ trì của chùa Đại Đức Thích Chơn Phương đã có dịp đặt chân lên nhiều vùng đất trên thế giới như Thái Lan, Ấn Độ, Nepal, Trung Quốc... để học hỏi và truyền bá kiến thức Phật pháp. Mỗi chuyến đi, nhà sư thường được các Tăng ni, Phật tử ở những nơi này tự nguyện tặng xá lợi.

Cứ như thế, hiện trong chùa có 30 bảo tháp, mỗi bảo tháp chứa hàng chục đến hàng trăm xá lợi to nhỏ, khác nhau. Từ xá lợi máu, xá lợi tóc, xá lợi xương... của các vị cao tăng Phật pháp, đến từ 8 quốc gia trên thế giới. Mỗi hạt có một hình khối, kích cỡ, đặc tính khác biệt, nhìn từ mỗi góc khác nhau, mỗi hạt xá lợi lại phát ra một thứ màu sắc riêng, vừa lung linh lại kỳ ảo. Có hạt tròn xanh lóng lánh như hòn bi ve, có hạt lại xù xì bé xíu như viên đá cuội, có hạt nhắn bóng, có hạt lại thô ráp, khô cứng...

Đặc biệt, trong chuyến hành hương về Ấn Độ, cái nôi của Phật giáo, sư thầy trụ trì đã có dịp gặp gỡ Chủ tịch Liên đoàn Phật giáo thế giới, trụ trì Việt Nam Phật Quốc Tự, Hòa thượng Thích Huyền Diệu và được ngài cung tiến cho chùa một viên xá lợi của chính Đức Thích Ca Mâu Ni. Theo giải thích của ngài, đó là một trong những viên xá lợi loại hiếm hoi được thỉnh từ Nepal và cũng chính là một trong 8.400 báu thân của Đức Thích Ca Mâu Ni khi Ngài hóa diệt. Chùa Viên Đình đã được trung tâm kỷ lục Việt Nam tôn vinh là ngôi chùa có nhiều xá lợi nhất Việt Nam.

Không chỉ là ngôi chùa có nhiều xá lợi Phật nhiều nhất Việt Nam, chùa Viên Đình còn nổi tiếng với hai “linh vật” huyền thoại có từ thời Lý. Ngôi chùa cổ kính này được xây dựng theo lối kiến trúc đặc trưng của thời Lý, có lịch sử gắn liền với sự tích về hai cây duối khổng lồ và quả chuông cổ.

Quang cảnh chùa Viên Đình.

Theo lời trụ trì Thích Chơn Phương, thì hai cây duối trước cổng chùa có niên đại hàng ngàn năm, trước khi có chùa đã có cây. Kì lạ thay, cặp cây có hình dạng giống như đôi uyên rồng; cây nhỏ, tán lá trải đều giống như “rồng vợ”; cây thân to, nhiều mấu, cành lá rậm rạp giống như “rồng chồng”. Đầu thời nhà Lý, khi nhà vua đi đến nhiều vùng tìm đất xây chùa để phát triển đạo Phật, đến vùng đất này, thấy hai cây duối hình thù kỳ lạ, vua quyết định chọn mảnh đất có cây là nơi xây chùa và sắc phong hai cây là “thần mộ hộ quốc”.

Sau khi ngôi chùa được hoàn thiện, vua cho đúc quả chuông lớn bằng đồng nặng 2 tấn. Hiện tại, chuông đồng vẫn được lưu giữ cẩn thận trong một tháp chuông làm bằng gỗ lim cũng đã hàng ngàn năm tuổi, trên bề mặt chuông vẫn còn in dấu bài thơ cổ năm xưa do chính vua nhà Lý cho khắc lên, kèm theo những họa tiết hoa văn cổ.

Trải qua cả thiên niên kỷ, bất chấp sự tàn phá của gió mưa, hai cây duối khổng lồ vẫn mang dáng dấp kỳ vĩ, xanh tốt, đến mùa hoa nở rực rỡ. Người dân làng Kẹo tin rằng cặp cây duối và quả chuông đồng trong chùa chính là hai linh vật trấn trạch, giúp bảo vệ dân làng và cả vùng đất Đông Lỗ.

Như một duyên kì ngộ, đúng dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, chùa Viên Đình có thêm một báu vật nữa, đó là tượng Phật A Di Đà bằng đồng được xem là lớn nhất miền Bắc. Bức tượng do các nghệ nhân tài hoa của làng nghề đúc đồng nổi tiếng ở Ý Yên (Nam Định) lao động miệt mài suốt một năm ròng. Bức tượng thể hiện được đầy đủ những chi tiết đăc trưng của hình mẫu Phật A Di Đà (vị Phật được tôn thờ sớm nhất trong lịch sử Phật giáo) với những đường nét hết sức tự nhiên, uyển chuyển.

Qua bao thăng trầm của thời đại, chùa Viên Đình vẫn giữ được nguyên nét trầm mặc khiêm nhường. Cả những “báu vật” có một không hai cả về lịch sử lẫn giá trị tâm linh đang được nâng niu, cất giữ trong ngôi chùa vẫn ngày càng “tỏa sáng”, mang đến sự may mắn cho các Phật tử và du khách được có dịp tận mắt chiêm ngưỡng, trở thành niềm tự hào của người dân đất Đông Lỗ nơi đây