Diễn biến ngày 16/5 tại nơi Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981

Trao đổi với phóng viên Báo CAND chiều 16/5, ông Nguyễn Văn Trung, Phó cục trưởng Cục Kiểm ngư (Tổng cục Thủy sản – Bộ NN&PTNT) cho biết, đến thời điểm này, Trung Quốc tiếp tục tăng số tàu và các loại máy bay tuần thám vây quanh khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương – 981 (Haiyang Shiyou 981).

Theo quan sát của lực lượng kiểm ngư, số tàu cá của Trung Quốc đã tăng lên, tổng số tàu tại khu vực giàn khoan Hải Dương là 126 tàu. Ngoài ra, Trung Quốc vẫn duy trì tàu quân sự và tổ chức 2 lần máy bay tuần thám.

Lực lượng Kiểm ngư vẫn đang duy trì lực lượng, cùng với Cảnh sát biển tham gia bảo vệ chủ quyền đất nước. Số lượng tàu cá của ngư dân các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa vẫn tiếp tục tăng, tham gia sản xuất tại khu vực này. Ông Trung khẳng định, các tàu chấp pháp của Việt Nam thường xuyên bám sát, hỗ trợ và đảm bảo an toàn cho tàu cá và bà con ngư dân hoạt động tại ngư trường
truyền thống quanh khu vực giàn khoan Hải Dương – 981.

Từ sáng sớm 16/5, 2 biên đội tàu Cảnh sát biển (CSB) Việt Nam tuần tra áp sát giàn khoan Hải Dương-981 khoảng 7 hải lý mà không gặp bất cứ cản trở nào từ phía Trung Quốc. Theo đánh giá của lực lượng CSB Việt Nam thì đây là sự bất thường trong nhiều ngày qua. Bình tĩnh, cảnh giác, tàu CSB Việt Nam tiến chậm và gần hơn với giàn khoan Hải Dương-981.

Vào hồi 8h52, tàu Trung Quốc bắt đầu dàn trận tiến đến đương đầu và chia cắt đội hình tàu CSB Việt Nam. Tới 8h55, xuất hiện khoảng 25 tàu Trung Quốc to lớn, lao ra cản phá đội hình biên đội tàu CSB Việt Nam. 8h58, bên mạn phải tàu CSB 4033 xuất hiện tàu Hải cảnh Trung Quốc tăng tốc lao về cản phá đội hình. 9h5, nhiều
tàu Trung Quốc dùng chiến thuật “lấy đông hiếp yếu”, tăng tốc lao vào mạn trái của biên đội tàu CSB Việt Nam với tốc độ cao. Đặc biệt, một số tàu còn chĩa mũi, nhằm thẳng tàu CSB 2013 mà đâm. Tàu TQ 31101, áp sát tàu CSB 2013.

Từ tàu CSB 4033 có thể nhìn thấy rõ những khẩu pháo quân sự đã được tháo bạt, các vòi rồng cùng chĩa mũi, sẵn sàng phun nước và uy hiếp tàu CSB 2013. Cuộc rượt đuổi kéo dài trong khoảng 10 phút, tàu Trung Quốc lượn quanh tàu CSB 2013 tỏ ý đe dọa và uy hiếp, đồng thời phô trương sức mạnh quân sự. Tới 9h15, thêm một tàu Trung Quốc số hiệu 33101 lao vào tàu CSB 2013. Lúc này, 2 tàu Trung Quốc kẹp chặt tàu CSB 2013 với hành động giương oai quân sự rất rõ ràng, tất cả đều cùng tháo bạt che pháo, chĩa mũi pháo về phía lực lượng chấp pháp Việt Nam.

Tiếp đó, vào hồi 9h20, sau một thời gian uy hiếp, bất ngờ tàu TQ 31101 đổi hướng lao vào tàu CSB 4033. Không khí trên tàu trở nên căng thẳng, tất cả các cửa kính được đóng chặt, đề phòng phía Trung Quốc phun vòi rồng. 9h25, hai tàu cách nhau chỉ vài chục mét. Từ tàu CSB 4033, có thể thấy rõ những mũi pháo cỡ lớn trên
tàu TQ 31101 đã sẵn sàng nhả đạn. Trên boong tàu, súng phun nước cỡ lớn của tàu TQ 31101 chĩa về hướng tàu CSB 4033. Cuộc rượt đuổi kéo dài trong vòng 15 phút đầy căng thẳng với tốc độ khoảng 30 hải lý/giờ, sau đó các tàu TQ 31101 rút lại và không uy hiếp nữa.

Một cán bộ trên tàu CSB 4033 cho biết ngoài hàng chục tàu Trung Quốc cản phát hiện có trên biển Hoàng Sa, Trung Quốc còn có 4 tàu hộ vệ tên lửa, trong đó tàu số hiệu 511 thường xuất hiện trên vùng biển cách giàn khoan khoảng 10 hải lý. Ngoài ra, còn có 1 con tàu thường xuyên bám sát giàn khoan.

Theo Trung tá Phan Duy Cường, trợ lí tác chiến Bộ Tư lệnh CSB, trong hai ngày 15 và 16/5, tàu Trung Quốc liên tục tăng cường thêm lực lượng ra bảo vệ giàn khoan mà Trung Quốc đang cho hạ đặt trái phép với phương thức hoàn toàn mới. Các tàu Trung Quốc không còn đậu cách xa giàn khoan nữa mà rút sâu vào khu vực giàn khoan chừng 6 hải lý và xếp hàng tạo thành hình cánh cung. Họ chờ tàu Việt Nam vào thực hiện quyền chấp pháp thì tung ra bao vây và uy hiếp.

Theo Trung tá Trần Lê Trang, Phó tham mưu trưởng tác chiến Cảnh sát biển Vùng 2, đây là hành động cực kỳ nguy hiểm nhằm chặn tàu Việt Nam không còn đường rút lui. Trung tá Trang nhận định tàu lớn của Trung Quốc đều mở bạt che súng, còn tàu công suất nhỏ không mở bạt che súng nhưng luôn trong tư thế sẵn sàng đâm vào tàu Việt Nam. Tuy nhiên, với sự tỉnh táo, mưu trí, dũng cảm, kiên quyết, lực lượng tàu CSB Việt Nam đã tránh được đâm va, xử lý đúng đối sách trên biển.

Ngoài ra, trong suốt quá trình làm nhiệm vụ, CSB Việt Nam vẫn hết sức kiềm chế, bình tĩnh và yểm trợ cho nhau rất tốt để thoát khỏi vòng vây, uy hiếp của số đông tàu Trung Quốc đầy kích động