Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang:

Biện pháp quan trọng hàng đầu là nêu cao trách nhiệm, chấp hành nghiêm luật pháp

Thứ Bảy, 06/06/2015, 09:08
Bày tỏ nhất trí với nội dung cơ bản báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, phát biểu tại Quốc hội ngày 5/6, Bộ trưởng Trần Đại Quang cho biết, lực lượng Công an “nghiêm túc tiếp thu các ý kiến của đại biểu Quốc hội đã phát biểu và chân thành cảm ơn sự quan tâm của Quốc hội, của cử tri cả nước về vấn đề nà

Với phương châm nhất quán, không bỏ lọt tội phạm, không để oan sai, nghiêm cấm bức cung, nhục hình trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, Bộ Công an cũng ban hành nhiều chỉ thị, quy định việc chấp hành pháp luật, chấn chỉnh sai phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm.

“Chúng tôi nghiêm túc nhìn nhận bên cạnh những thành tích, những kết quả đạt được, mặc dù số vụ oan, sai giảm hằng năm nhưng hoạt động điều tra, xử lý tội phạm còn một số hạn chế, thiếu sót. Cá biệt ở nơi này, nơi khác còn xảy ra một số vụ oan, sai, thậm chí vẫn còn hiện tượng bức cung, nhục hình, ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan tiến hành tố tụng, gây bức xúc trong dư luận” – Bộ trưởng Trần Đại Quang thẳng thắn chỉ rõ.

Bộ trưởng khẳng định, đối với những trường hợp cán bộ chiến sĩ Công an có hành vi vi phạm trong quá trình điều tra, xử lý tội phạm, quan điểm nhất quán của Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an là xử lý nghiêm theo pháp luật. Cơ quan điều tra Công an các cấp đã phối hợp với Viện Kiểm sát, Toà án và các cơ quan chức năng xem xét, xử lý nghiêm minh.

Từ ngày 1/1/2011 đến nay, có 40 cán bộ, chiến sĩ Công an bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp, đồng thời lãnh đạo chỉ huy các đơn vị để cán bộ chiến sĩ có hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp đều bị xử lý trách nhiệm liên đới.

Bộ trưởng Trần Đại Quang khẳng định, với tinh thần thượng tôn pháp luật, để khắc phục những sơ hở, thiếu sót cũng như chấn chỉnh các sai phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, Đảng ủy cơ quan Trung ương và Bộ Công an đã, đang và tiếp tục chỉ đạo cơ quan điều tra cơ quan các cấp và các cơ quan khác trong Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ về phòng, chống tội phạm, phòng, chống oan sai, nhất là Nghị quyết của Quốc hội kỳ này về phòng ngừa oan, sai.

Quán triệt các chỉ thị, quy định của Bộ Công an về công tác bắt, giam, giữ, điều tra, xử lý tội phạm, nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, nâng cao tỷ lệ xử lý tin báo tố giác tội phạm, đồng thời không để lọt tội phạm, không để oan, sai và nghiêm cấm bức cung, nhục hình hoặc có hành vi xâm hại đến danh dự, nhân phẩm, quyền, lợi ích hợp pháp của người dân dưới mọi hình thức.

“Chúng tôi nhận thức rằng, biện pháp quan trọng, cơ bản, chủ yếu hàng đầu trong phòng chống oan, sai, đó là đề cao tinh thần trách nhiệm, đó là đạo đức nghề nghiệp, đó là ý thức chấp hành pháp luật đi liền với việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, việc chấp hành các quy trình làm việc và quy chế cộng tác. Công tác thanh tra nhất là thanh tra trong khởi tố, bắt giam giữ phải được tiến hành thường xuyên, chú trọng phát hiện sớm sai phạm để tập trung phối hợp xác minh các dấu hiệu oan, sai để có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời không để kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng” – Bộ trưởng nhấn mạnh. 

Ngoài ra, Bộ Công an đang tập trung thực hiện các nhóm giải pháp tích cực khác như: Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án của Bộ Công an về nâng cao năng lực, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp cho điều tra viên của các cơ quan điều tra các cấp nhằm làm cho mỗi cán bộ, chiến sĩ cũng như điều tra viên nhận thức sâu sắc trách nhiệm trong khi tiến hành hoạt động tố tụng, phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng.

Đề cao trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp và Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra. Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an các cấp phải nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo đôn đốc kiểm tra, hướng dẫn đối với Phó thủ trưởng cơ quan điều tra và điều tra viên, nhằm phát hiện kịp thời, chấn chỉnh, khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong công tác bắt, giam, giữ, điều tra, xử lý tội phạm, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, kiên quyết điều chuyển khỏi cơ quan điều tra những cá nhân vi phạm trong công tác điều tra các vụ án hình sự.

Xử lý trách nhiệm liên đới của Thủ trưởng cơ quan điều tra nếu để xảy ra oan sai, bức cung, nhục hình, các vụ án có cán bộ chiến sĩ Công an bị khởi tố, bị kỷ luật do để ra oan sai, bức cung, nhục hình.

Bộ trưởng cho biết đã chỉ đạo tổ chức, đánh giá, rút ra những bài học kinh nghiệm, thông báo cho các đơn vị và Công an trong toàn quốc, thông báo cho các cơ quan điều tra trong toàn quốc để rút kinh nghiệm, đồng thời đưa vào các học viện nhà trường để giáo dục, rút kinh nghiệm.

Bộ Công an đã và đang có kế hoạch tiếp tục tăng cường lực lượng điều tra viên cho cơ quan điều tra ở các địa phương trọng điểm. Để khắc phục tình trạng quá tải đối với một số địa phương, các vụ án hình sự quá nhiều nhưng lực lượng điều tra viên còn thiếu, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, trình độ pháp luật cho đội ngũ điều tra viên.

“Mặc dù thiếu nhưng chúng tôi vẫn đề ra chủ trương là kiên quyết không bố trí số cán bộ chưa đảm bảo những tiêu chuẩn, điều kiện của một điều tra viên làm công tác điều tra, xử lý tội phạm và xử lý các vi phạm pháp luật” – Bộ trưởng khẳng định.

Viện trưởng Viện KSND tối cao Nguyễn Hòa Bình: Không bao che, nương nhẹ cán bộ sai phạm

Về mặt nhận thức, chúng tôi biết rằng làm hàng nghìn vụ án chưa chắc đã có thành tích, nhưng làm oan, sai một vụ chắc chắn phải chịu kỷ luật. Cho nên, chúng tôi đã có nhiều chỉ thị, nghị quyết, giải pháp để hạn chế oan, sai.

Trong đó có những giải pháp có thể được coi là lần đầu tiên áp dụng trên thế giới. Ví dụ, việc nối mạng giữa các phòng xét xử với phòng làm việc của Viện trưởng VKSND cấp tỉnh ở một số địa phương để quan sát diễn biến, đánh giá chất lượng tranh tụng và trách nhiệm của những người tham gia tố tụng, nhờ đó trách nhiệm của cơ quan tố tụng được nâng cao. Hay việc nối mạng giữa phòng xét xử với các cơ sở đào tạo để sinh viên tiếp cận một cách thực tế với các vụ án chứ không phải dàn dựng…

Dẫu còn một vụ án oan, chúng tôi cũng đau như mọi người dân và trách nhiệm của mình không cho phép, sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp đồng bộ.

Thay mặt lãnh đạo ngành, chúng tôi xin lỗi những người bị oan và sẽ tiếp tục quyết liệt hơn nữa để hạn chế đến mức thấp nhất tình hình oan, sai. Chẳng hạn 3 năm qua, số vụ xử lý cán bộ tư pháp vi phạm rất nhiều, như vụ Nguyễn Thanh Chấn, vụ Thanh Nga (Bắc Giang) các cơ quan tố tụng, cơ quan điều tra đã khởi tố nhiều điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán rất nghiêm khắc, không có chuyện bao che hay xử nhẹ.

Chánh án TAND tối cao Trương Hòa Bình: Ông Nguyễn Thanh Chấn được bồi thường 7,2 tỷ đồng

Về cơ bản, việc xét xử của toà án có nhiều chuyển biến tích cực, tỷ lệ các bản án quyết định bị huỷ, sửa do lỗi chủ quan của toà án luôn ở mức giảm hằng năm so với năm trước; việc xét xử các vụ án hình sự đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đã hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp bị kết án oan. Trong 3 năm chỉ xảy ra 1 trường hợp bị kết án oan, mà đây là trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, có liên quan đến quy định mới của Bộ luật Hình sự...

Tuy nhiên, chúng tôi cũng thấy rằng, dù việc kết án oan, sai trong 3 năm ít, chỉ có 1 trường hợp, nhưng toà án cũng đã phải giải quyết những vụ việc nổi lên được dư luận xã hội và các đại biểu Quốc hội rất quan tâm, như báo cáo giám sát đã nêu.

Và chúng tôi cũng thấy rằng, dù có ít nhưng việc để xảy ra oan, sai là điều không thể chấp nhận được, làm ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan tố tụng, ảnh hưởng nền tư pháp nước nhà.

Chúng ta cần rút ra nguyên nhân, đề ra giải pháp khắc phục có hiệu quả vì đây cũng là vấn đề liên quan đến quyền tự do của công dân, quyền con người, chúng ta phải giải quyết một cách triệt để…

Về vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang), Chánh án Trương Hòa Bình cho biết, cơ quan chức năng đã xin lỗi và thương lượng bồi thường. Ông Chấn cũng đã đồng ý mức bồi thường 7,2 tỷ đồng và đang làm thủ tục để chi trả.

PV

PV
.
.
.