#tình báo Liên Xô

Đất nước Liên Xô đã sản sinh rất nhiều nhà tình báo kiệt xuất, bằng chiến công thầm lặng của mình, họ đã góp phần không nhỏ vào chiến thắng của nhân dân Liên Xô trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Mặc dù vậy, tên tuổi và chiến công của họ hiếm khi được nhắc đến trên báo chí và các tác phẩm văn học, nghệ thuật. Nhân Ngày Tình báo 19/12/2023, Đại tá an ninh Viktor Sokolov bồi hồi nhớ lại các đồng nghiệp cũ của mình.

Ngay cả trong số những nhà tình báo Liên Xô xuất sắc, Dmitry Bystroletov vẫn nổi bật nhờ những khả năng siêu phàm của mình. Xuất thân từ dòng dõi quý tộc lâu đời, ông biết hơn 20 ngoại ngữ, thường thay đổi danh tính, tiểu sử và chinh phục được nhiều phụ nữ, khiến họ cung cấp cho ông những thông tin vô giá. Nhiều bí mật ông khai thác được trong những năm hoạt động tình báo cách đây nửa thế kỷ, đến nay vẫn còn được coi là bí mật quốc gia.

Khả năng chơi “trò chơi điện đài” thành thạo là điều cho phép tình báo Liên Xô vô hiệu hóa hàng chục điệp viên và thu hàng triệu rúp của Đức Quốc xã, cũng như giúp Moscow chiến thắng trong những trận chiến quan trọng nhất ở mặt trận phía Đông.

Đã có không ít vụ điệp viên của GRU bị lộ và nhiều người trong số họ bị trục xuất ngay lập tức thay vì bị bắt, đặc biệt là khi họ được hưởng quy chế ngoại giao. Nhưng cũng có trường hợp ngoại lệ và cả điệp viên GRU hai mang.

Sự sụp đổ của Liên Xô có ảnh hưởng tồi tệ nhất đối với cơ quan đặc vụ nước này. Trước năm 1991, tất cả các chức năng của cơ quan này tập trung ở KGB thuộc Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô.

Vào những năm 50 của thế kỷ trước, một vụ bê bối đã nổ ra tại Nhật Bản. Một mạng lưới tình báo Liên Xô được phát hiện đang hoạt động hiệu quả tại đây trong nhiều năm sau đó bị bại lộ do có sự phản bội.

Đó là một trong những thất bại nặng nề nhất, suốt lịch sử đầy chiến công của ngành tình báo Liên Xô. 

Khi bắt đầu dò la được việc người Mỹ bí mật nghiên cứu chế tạo bom nguyên tử, Cơ quan tình báo Liên Xô lập tức triển khai một loạt kênh thu thập thông tin liên quan. Ngoài việc ra lệnh cho một nữ điệp viên có bí danh "Kỳ thủ" kết thân với vợ Robert Oppenheimer, người được xem là "Cha đẻ bom nguyên tử Mỹ", làm bàn đạp tiếp cận ông để moi tin liên quan đến Dự án Manhattan.