#Đồi Cháy

Đó là một ngọn đồi ngập tràn ký ức mỗi khi tôi đến đây. Từng nẻo đường dốc hay mảnh đất trên dãy đồi đều ẩn giấu bao nỗi niềm con người của một thời tao loạn gió sương. Xưa đó là vùng đồi đầy sỏi đá ong đỏ như son. Khi cái nắng chiếu tới ngọn đồi luôn bừng lên những búp lửa. Dân quanh vùng đều gọi là đồi cháy. Nay chính là di sản "Đồi văn hóa kháng chiến" (Ấp Cầu Đen-Quang Tiến-Tân Yên-Bắc Giang).

Tôi trở về xóm Cầu Đen, xã Quang Tiến (huyện Nhã Nam, tỉnh Bắc Giang) trong một ngày cuối thu sương giăng muôn lối. Hình ảnh nhà văn Nguyên Hồng đang cày ải trên thửa ruộng dưới chân đồi Cháy, vẫn in dấu trong tâm trí tôi. Khu mộ vợ chồng ông nằm kề bên con suối Cầu Đen. Nước trong veo, róc rách chảy qua những hòn đá. Tôi nghe như tiếng ông khóc cho số phận những nhân vật vẫn còn thút thít đâu đây.

Nữ sĩ Anh Thơ đã qua đời 10 năm. Một thập kỷ vắng một thi nhân đã vẽ những bức tranh làng quê thanh vắng và thơ mộng bằng thơ. Một thập kỷ chưa đủ lâu để làm nguôi quên con người đã sống hơn 80 năm, gắn bó nhiều với tỉnh Bắc Giang, nơi có sông Thương.