Giới chuyên gia sử dụng cụm từ này để miêu tả việc châu Âu tìm cách giảm sự phụ thuộc vào khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga trong bối cảnh cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra khiến tình hình trở nên phức tạp.
#khí đốt
Tin tức về cuộc đình công tại các nhà máy khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) ở Australia đã khiến một chỉ số giá chuẩn của loại mặt hàng này tăng hơn 30%. Cụ thể, giá khí đốt tự nhiên của Hà Lan, chuẩn châu Âu, đã tăng 24% lên 40 euro mỗi megawatt giờ, kể từ ngày 8/8, trong khi giá khí đốt tự nhiên của Mỹ cũng đã tăng 18% trong tháng này.
Ngày 17/12, tại lễ khánh thành cơ sở tiếp nhận khí đốt hóa lòng (LNG) nổi đầu tiên của nước Đức tại cảng Wilhelmshaven (bang Niedersachsen), Thủ tướng Đức Olaf Scholz tuyên bố: Đây là "một dấu hiệu tốt để chứng tỏ với toàn thế giới rằng nền kinh tế Đức có thể tiếp tục duy trì sự vững mạnh", để tiếp tục sản xuất và đối phó với các thách thức. 2 ngày sau, Cơ quan Quản lý năng lượng Đức (Bundesnetzagentur) nâng mức cảnh báo lượng tiêu thụ khí đốt của toàn quốc gia từ "căng thẳng" lên "nguy cấp".
Một thất bại mới trong quan hệ Pháp-Đức: Ngày 19/10, Paris và Berlin thông báo hoãn họp Hội đồng Pháp-Đức tới đầu năm sau, thay vì dự kiến diễn ra vào ngày 26/10 tại Fontainebleau. Đây là một dấu hiệu nữa của cuộc cãi vã đã âm ỉ trong nhiều tháng qua giữa hai thanh viên chủ chốt của Liên minh châu Âu (EU).
Liên tiếp bùng phát, những đợt bùng nổ căng thẳng giữa Armenia với Azerbaijan rồi tới xung đột biên giới giữa Kyrgyzstan với Tajikistan đột nhiên in lên bản đồ địa chính trị toàn cầu thêm một điểm nóng, với đầy những hiểm họa: Trung Á. Cho dù tiếng súng giao tranh đã lắng xuống, các hệ lụy chực chờ vẫn đang được giới quan sát quốc tế chỉ ra, với không ít quan ngại, khi chúng có thể tác động nhiều mặt, mạnh mẽ và sâu sắc đến bức tranh tổng thể chung của thế giới - vốn đã đầy bất ổn.
Ngày 12-9, Ukraine khép lại một tuần phản kích với những thắng lợi gây tiếng vang trên các phương tiện truyền thông cũng như trên các nền tảng mạng xã hội toàn cầu. Nhưng, trước đó 3 ngày, tại cuộc họp các Bộ trưởng Năng lượng thuộc Liên minh châu Âu (EU), kế hoạch áp giá trần đối với khí đốt có xuất xứ từ Nga xem như đã “chết yểu”.
Trong khi các thanh sát viên liên hợp quốc đang nỗ lực tìm cách ngăn một thảm họa hạt nhân ở tiền tuyến của Ukraine, phương Tây và Nga được cho là đang gây tổn hại cho nền kinh tế của nhau, với việc Moscow khóa đường ống dẫn khí đốt chính tới Đức vào thứ bảy tuần trước, trong khi G7 thông báo giới hạn giá dầu xuất khẩu của Nga, còn EU đang đe dọa sẽ áp giá trần với khí đốt đến từ Moscow.
Chỉ 3 ngày sau khi Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga thông báo đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc 1 sẽ ngừng hoạt động vô thời hạn, giá khí đốt tại châu Âu đã tăng chóng mặt. Liên minh châu Âu (EU) cáo buộc phía Nga quyết định tạm dừng cung cấp khí đốt để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây nhằm vào Moscow liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine.
Xu hướng ủng hộ điện hạt nhân đã tăng lên trong những tháng gần đây khi các chính trị gia coi năng lượng hạt nhân là giải pháp thay thế cho khí đốt đang đắt nhất từ trước tới nay và là nguồn điện không phát thải, giúp thực hiện mục tiêu khí hậu.
Nga chính thức tạm dừng cung cấp các dòng khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 đến châu Âu bắt đầu từ ngày 31/8, đồng thời cắt nguồn cung khí đốt cho gã khổng lồ năng lượng Engie của Pháp, khiến nhiều người bày tỏ quan ngại trước tương lai khí đốt ảm đạm tại châu lục này.
Đức đang chạy đua tìm nguồn cung thay thế để đảm bảo đủ năng lượng cho mùa đông sắp tới, trong bối cảnh lưu lượng khí đốt qua Nord Stream 1 chỉ còn 20% công suất. Hãng khí đốt Nga Gazprom ngày 19-8 còn thông báo dừng đường ống trong 3 ngày từ cuối tháng này để bảo dưỡng. Nord Stream 1 là đường ống dẫn khí đốt lớn nhất từ Nga sang Đức qua biển Baltic, vận chuyển khoảng 55 tỷ m3 khí đốt mỗi năm.
Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly mới đây cho biết nước này vẫn có kế hoạch trả lại 5 tuabin còn lại được sử dụng cho đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 1 về Đức, mặc dù công ty vận hành đường ống này trước đó từng từ chối tiếp nhận một tuabin được trao trả.
Ngày 22-8, giá bán buôn khí đốt tại thị trường châu Âu lại thiết lập một mức cao kỷ lục, khi các hợp đồng tương lai giao vào tháng 9 tới tại Trung tâm giao dịch Title Transfer Facility (TTF) ở Hà Lan tăng 14,6%, đứng ở mức 280,24 euro/MWh. Cùng thời điểm này năm ngoái, giá bán buôn khí đốt châu Âu chỉ vào khoảng... dưới 27 euro. Những cơn bão tuyết mùa đông buốt giá dường như đã kịp thổi tới, ngay khi mùa thu còn chưa thực sự bắt đầu.
Việc này xảy ra ngay sau thông báo ngày 19/8 (giờ địa phương) của Tập đoàn năng lượng Gazprom (Nga) rằng cơ quan này sẽ ngừng vận hành hoàn toàn hệ thống đường ống “Dòng chảy phương Bắc 1” (Nord Stream 1) trong 3 ngày cuối tháng Tám này để phục vụ công tác bảo trì.
Liên minh châu Âu (EU) đang tăng cường thế chủ động, đẩy nhanh việc giảm phụ thuộc vào khí đốt của Nga và cụ thể hóa các thỏa thuận “đoàn kết” trên lý thuyết. Nhưng liệu những điều này có đủ châu Âu độc lập hoàn toàn với năng lượng của Moscow? Theo các chuyên gia, châu Âu có truyền thống tự củng cố mình thông qua các cuộc khủng hoảng, nhưng vấn đề khí đốt đang là phép thử mới lớn nhất đối với lục địa này.
Đó là nhận định của tờ Nezavisimaya Gazeta (Nga) dù quá trình này sẽ kéo dài và đau đớn. Hiện Liên minh châu Âu (EU) đang tìm cách hạn chế sự phụ thuộc vào năng lượng Nga, trong khi Moscow tuyên bố sẽ giảm nguồn cung cho châu Âu và hướng sang các thị trường khác.
Sẽ có 10 ngày dành cho Liên minh châu Âu (EU) để cảm nhận rõ hơn về “sức chịu đựng” của chính mình, khi không một mét khối khí đốt nào từ Nga chuyển đến nữa. Và, có thể tin rằng, cho dù chỉ là tạm thời, điều đó cũng sẽ gây thêm những áp lực nặng nề lên các nhà lãnh đạo cũng như các kết cấu xã hội EU, trong bối cảnh cuộc xung đột quân sự tại miền Đông Ukraine đã bước sang tháng thứ năm.
Không đảm bảo nguồn cung cấp khí đốt sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho châu Âu và cả Ukraine. Do đó, cuộc chạy đua để nạp đủ kho dự trữ khí đốt có thể ảnh hưởng đến kết quả của cuộc xung đột ở Ukraine.
Giới kinh tế và chuyên gia phân tích nhận định không có khí đốt Nga, châu Âu sẽ phải đối mặt với tình cảnh sử dụng luân phiên khí đốt, suy thoái kinh tế, giá năng lượng tăng phi mã vượt các mức đỉnh từng thiết lập gần đây.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 14/4 (giờ địa phương) cho biết rằng, một số quốc gia phương Tây đang không thể thanh toán năng lượng cho Nga đúng hạn. Theo đánh giá của ông, những nỗ lực của phương Tây nhằm hạn chế nhập khẩu năng lượng không thể tránh khỏi việc ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế toàn cầu và sẽ không có nguồn thay thế khí đốt Nga đáng kể ở châu Âu vào lúc này.
