#hiệp ước

Giới chuyên gia bình luận như vậy khi nói đến Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START). Thực tế đã chứng minh, số phận của Hiệp ước này “biến thiên” theo sự lên xuống của mối quan hệ Nga – Mỹ.

Hội thẩm Công ước Y tế Công cộng Toàn cầu kêu gọi thiết lập một “Hiệp ước Đại dịch” mới dựa trên những nguyên tắc về đoàn kết, minh bạch, trách nhiệm giải trình và công bằng.

Phía Moscow cáo buộc rằng Washington vượt quá giới hạn theo New START khi có số lượng bệ phóng tên lửa, máy bay ném bom nhiều hơn 101 chiếc.

Ngày 22-11, Mỹ đã thông báo chính thức rút khỏi hiệp ước quốc phòng Bầu trời Mở, 6 tháng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Nga nhiều lần vi phạm thỏa thuận.

Từ một góc nhìn thực tế, việc Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân của Liên Hiệp Quốc chuẩn bị chính thức có hiệu lực có lẽ cũng không khác gì việc một đám đông nghèo khổ đòi hỏi thiểu số giàu có tự tay hủy hoại một trong những thứ tài sản giá trị nhất của mình.

Liên Hợp Quốc (LHQ) ngày 25/10 tuyên bố, Hiệp ước quốc tế về cấm vũ khí hạt nhân đã được 50 quốc gia phê chuẩn, đủ tiêu chuẩn cho phép văn bản mang tính lịch sử này có hiệu lực sau 90 ngày. 

Cho dù không thể ngăn cản được quyết định của Mỹ, các thành viên NATO muốn tỏ rõ quan điểm phải duy trì hiệp ước giải trừ vũ khí. Nhiều nước châu Âu đã kêu gọi Mỹ xét lại quyết định.

Máy bay không người lái (drone) dường như là vũ khí được lựa chọn trong các cuộc tấn công gây sốc vào tháng trước đối với các cơ sở dầu mỏ của Ả rập Saudi.

Sau nhiều lần thất bại trong việc ký kết một Hiệp ước Hoà bình với Nga hậu chiến tranh lạnh liên quan tới vấn đề giải quyết tranh chấp lãnh thổ, hôm 4-9, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã lên đường tới Vladivostok (Nga) nhằm tìm kiếm cơ hội để thu hẹp những bất đồng tồn tại giữa hai bên, mở ra một tương lai hữu nghị, đồng thuận và tích cực giữa Tokyo và Moscow về vấn đề này.

Với "cái chết" của Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) và hàng loạt cuộc thử nghiệm tên lửa của cả Nga-Mỹ kèm theo thời hạn sắp hết của Hiệp nước START mới, người ta đang có cảm giác về sự trở lại của một cuộc chạy đua vũ trang thế kỷ 21.

Mỹ ngày 24-3 đã ký với Oman một hiệp định về một cảng chiến lược, cho phép quân đội Mỹ tiếp cận tốt nhất khu vực Vùng Vịnh và giảm nhu cầu đưa tàu qua eo biển Hormuz, một điểm nghẹt hàng hải ngoài khơi Iran.

Mỹ nói rằng nước này sẽ phóng các tên lửa hành trình có tầm bắn 1000km và 3-4000km, vốn bị cấm bởi Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân tầm Trung (INF), trong vài tháng tới.

Các Bộ trưởng Quốc phòng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã nhóm họp trong hai ngày 13 và 14-2 tại Brussels (Bỉ), tập trung thảo luận Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), khả năng răn đe và phòng thủ của NATO, nhiệm vụ và hoạt động của khối cũng như quan hệ hợp tác quốc phòng với châu Âu.

Căng thẳng chính trị bùng nổ ở Venezuela, thảm kịch vỡ đập nước thải khai thác mỏ ở Brazil và việc Tổng thống Mỹ Trump miễn cưỡng mở cửa trở lại Chính phủ Mỹ sau 35 ngày đóng cửa... là những tin tức đáng chú ý nhất tuần qua.

Không có bất kỳ tiến triển đáng kể nào được ghi nhận sau cuộc hội đàm tại Thủ đô Moscow giữa Tổng thống nước chủ nhà Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 22-1 vừa qua.

Mỹ thông báo với Nga quyết định rút nước này khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm Trung (INF) sẽ không thay đổi, nhấn mạnh quyết định về vấn đề này không phải lời mời đối thoại.

Điện Kremlin cảnh báo bất cứ hệ thống tên lửa nào được Mỹ triển khai ở châu Âu sẽ trở thành mục tiêu ngắm bắn của Nga nếu Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân tầm Trung (INF) đổ vỡ.

Thủ tướng Bỉ mới đây đã đột ngột nộp đơn xin từ chức lên Quốc vương nước này do bất đồng sâu sắc với các nghị sĩ vì Hiệp ước Di cư toàn cầu của Liên hợp quốc.

Tổng thống Putin cho rằng các nước ngoài Nga và Mỹ sở hữu tên lửa tầm ngắn và tầm xa cũng nên tham gia Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm Trung (INF) để nâng cao hiệu quả của hiệp ước.

Quốc hội Ukraine đã thông qua dự luật chấm dứt Hiệp ước Hữu nghị, Hợp tác và Đối tác giữa Ukraine và Nga, trong bối cảnh quan hệ hai bên leo thang căng thẳng sau vụ đụng độ gần eo biển Kerch.