Tìm hiểu sâu vào thực tế, qua tài liệu mà cơ quan tố tụng cung cấp, chúng tôi tìm ra rất nhiều bằng chứng cho thấy, sau khi phạm tội đến giai đoạn khởi tố, truy tố, xét xử, các đối tượng đã "dùng" bệnh tâm thần hoặc tìm đến sổ khám, bệnh án tâm thần (BATT) như một phương thức để đối phó với cơ quan chức năng, với mong muốn thoát tội danh.

Thời gian gần đây, qua công tác theo dõi, nắm tình hình tại nhiều đơn vị, địa phương, Báo CAND nhận thấy một hiện tượng bất thường, xảy ra với tần suất ngày càng lớn và có dấu hiệu thủ đoạn mới của tội phạm. Đó là việc các bị can sau khi bị khởi tố, bắt giữ đã xuất trình bệnh án tâm thần (BATT) nhằm gây khó khăn cho cơ quan tiến hành tố tụng các cấp.

Sau khi mở cửa cho đứa con đầu đi học, Tùng đóng chặt cửa, kéo giường chặn không cho ai vào rồi dùng dao sát hại vợ, đập phá tài sản.

Thủ phạm gây ra các vụ án nghiêm trọng về hình sự, ma túy, nhưng khi bị cơ quan công an bắt giữ, các đối tượng thản nhiên xuất trình... bệnh án tâm thần như một tấm bùa hộ mệnh để đối phó với các cơ quan bảo vệ pháp luật. Lợi dụng bệnh án tâm thần để gây án đang là một thực trạng gây bức xúc trong nhân dân cũng như đối với cơ quan công an trong điều tra, xử lý các vụ án có yếu tố “bỗng dưng... tâm thần”.