DHA được tổng hợp ra sao?

Thứ Hai, 10/08/2015, 09:30
LTS: Bài kỳ trước đã đề cập khái niệm DHA là gì, vai trò của DHA trong dầu cá thực phẩm đối với sức khỏe con người và nguồn thủy sản có chứa DHA trong đó đã xác định DHA có nhiều trong thành phần mỡ cá tra - basa Việt Nam (Pangasius baucourti) cá nước ngọt, nuôi bè trên dòng sông Mê kông. Vậy DHA được tổng hợp ra sao?
Các nguyên liu có cha tin cht DHA

Tiền chất DHA có tên khoa học là acid alpha linolenic C18H30O2 (Al–cis r 9.12.15 tính từ - COOH) là một acid béo không no có 18 cacbon 3 nối đôi, hay là acid omega 3 vì có nối đôi tính từ gốc metyl ở vị trí số 3, có omega 6, omega 9.

Tiền chất DHA có nhiều trong dầu thực vật, đậu tương, mè, cám gạo… Như vậy acid omega 3, acid alpha linolenic chỉ là tiền chất của DHA chứ chưa phải là DHA, muốn trở thành DHA phải qua chu trình chuyển hóa phức tạp acid alpha linolenic (tiền chất DHA): 18:3 W3 18:4 W3 20:4 W3 20:5 W3 24:5 W3 24: 6 W3 22: 6 W3 DHA.

Các nguyên liệu và sản phẩm có chứa tiền chất DHA là chất béo thực phẩm bao gồm dầu mỡ (lipid) nói chung - một trong ba thành phần cơ bản trong khẩu phần ăn hằng ngày (chất đạm, chất béo, chất đường bột) của con người. Chất béo cung cấp năng lượng cao (9,2Kcal/g chất béo), là dung môi hòa tan vitamin A, D, E. Nhờ tính dẫn nhiệt kém nên chất béo được xem như là chiếc áo bảo vệ thân nhiệt.

Các acid trong dầu thực vật có chứa đến 80% acid béo không no (có từ 1 nối đôi trở lên) đặc biệt loại 2 nối đôi (linoleic acid) và loại 3 nối đôi (alpha linolenic) là những acid béo mà cơ thể người không thể tự tổng hợp được, phải lấy từ thức ăn bên ngoài nó có tác dụng chuyển hóa cholesterol, loại trừ nguyên nhân gây tắc nghẽn mạch máu dẫn đến xơ cứng động mạch, áp huyết cao, bệnh tim mạch… Ngày nay, DHA đã được chú ý bổ sung trong thực phẩm chế biến và các loại sữa dùng cho bà mẹ mang thai và trẻ em đang thời kỳ bú sữa mẹ.

Dầu cá tra thô.

Nhng sn phm có b sung DHA

Đề tài nghiên cứu cấp thành phố mang tên “Nghiên cứu hoàn thiện thiết bị sản xuất thực nghiệm chế biến mỡ cá tra – basa thành dầu thực phẩm quy mô 50kg/ngày để ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm và thức ăn giàu dinh dưỡng cho trẻ em”, do Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng TP Hồ Chí Minh Hoàng Đức Như làm Chủ nhiệm, được Sở Khoa học Công nghệ TP Hồ Chí Minh nghiệm thu ngày 18/6/1999 và được phân tích bởi Trung tâm Dịch vụ phân tích và Thí nghiệm kiểm định, xác định thành phần tương đối của các acid béo có trong mỡ cá tra – basa thô như sau:

Mỡ cá tra - ba sa khi chế biến thành dầu thô tách làm hai phần: Phần đặc (Stearin) chiếm 10%;  phần lỏng (Olein) chiếm 90%. Hàm lượng của DHA trong Olein cao hơn so với trong Stearin (0,34% so với 0,11%).

Thành phần acid béo trong mỡ cá tra – basa thô và sau khi tinh luyện. Trung tâm Dịch vụ phân tích & Thí nghiệm kiểm định mã số 9812507, 9906107, 991181:

Từ cơ sở dữ liệu quan trọng này, Viện Dinh dưỡng quốc gia cùng với Tập đoàn Sao Mai đã tiếp tục nghiên cứu để cho ra đời dòng dầu ăn (dầu cá cao cấp Ranee) được chiết xuất từ cá tra, basa với hàm lượng các acid béo không no omega 3,6,9 và DHA, EPA rất phù hợp với khẩu phần ăn, khẩu vị, nhu cầu hấp thu của mỗi con người. Dầu cá thực phẩm cao cấp Ranee lần đầu tiên được đưa vào bếp ăn gia đình nhằm cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể qua bữa ăn hằng ngày một cách tự nhiên nhất và thông dụng nhất.

Dầu cá tra, basa tinh luyện từ phòng thí nghiệm của Tập đoàn Desimelt - Châu Âu.

PGS–TS–DS Nguyễn Hữu Đức đã nhận định :”Một số người có tâm lý bổ sung các thành phần dinh dưỡng bằng thuốc hoặc viên uống dầu cá càng nhiều càng tốt. Suy nghĩ này là sai lầm vì viên uống dầu cá chỉ phát huy tác dụng khi được sử dụng vừa đủ với nhu cầu cơ thể theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu sử dụng quá liều viên uống dầu cá có thể phản tác dụng, thậm chí gây nguy hiểm đến sức khỏe. Thay vì lạm dụng các loại thuốc, viên nang có chứa thành phần dinh dưỡng, vi chất để bổ sung cho cơ thể thì chúng ta nên sử dụng đa dạng các loại thực phẩm, có chứa thành phần dinh dưỡng tự nhiên.

Cùng với ăn uống đầy đủ, có thể sử dụng dầu cá thực phẩm (Ranee) hiện có bán trên thị trường trong chế biến thức ăn hằng ngày để cung cấp thêm axit béo omega 3, omega 6, omega 9, các loại vitamin. Việc bổ sung dinh dưỡng bằng ăn uống vừa đảm bảo cơ thể không thiếu chất vừa là thói quen lành mạnh nên có trong các gia đình”.

Dầu cá thực phẩm (Ranee) dồi dào các dưỡng chất quí tự nhiên.
Ths.Bs Trương Tuyết Mai và nhóm nghiên cứu Viện Dinh dưỡng quốc gia
.
.
.