Quyền lợi bị xâm phạm bởi người tiêu dùng còn im lặng

• Nên “khai tử” Thông tư 20 để người tiêu dùng có thêm quyền lựa chọn
• Big C Đà Nẵng xin lỗi người tiêu dùng và chủ thuê gian hàng
• Công tác bảo vệ người tiêu dùng vẫn cầm chừng

Theo kết quả khảo sát được Cục Quản lý cạnh tranh phối hợp với Viện Nghiên cứu Thương mại (với sự hỗ trợ của Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức) tiến hành với 3.000 người tiêu dùng (NTD) tại 12 tỉnh, thành phố trên cả nước, hơn một nửa số NTD (56%) tham gia khảo sát trả lời từng bị xâm phạm quyền lợi trong khoảng thời gian từ năm 2011-2015.

Nhóm hàng hóa, dịch vụ được NTD phản ánh đã từng bị xâm phạm quyền lợi nhiều nhất là thực phẩm, nước giải khát (19,69%); đồ điện tử, gia dụng (13,05%); hàng hóa tiêu dùng hằng ngày (12,88%); điện thoại, viễn thông (9,17%); du lịch, nhà hàng (5,6%), y tế, chăm sóc sức khỏe (5,29%).

Theo ông Phan Thế Thắng, Phó Trưởng phòng Bảo vệ quyền lợi NTD (Cục Quản lý cạnh tranh), kết quả khảo sát đã thể hiện đúng thực trạng thị trường tiêu dùng cũng như các khiếu nại chủ yếu của NTD hiện nay, trong đó gây bức xúc nhất là vấn đề an toàn thực phẩm, chất lượng, chế độ bảo hành đồ điện tử gia dụng, điện thoại, viễn thông…

Người tiêu dùng đang chịu thiệt thòi do chưa kịp thời lên tiếng.

Nhóm những hành vi vi phạm mà NTD cho biết từng gặp nhiều nhất trong thời gian qua là: Chất lượng không đảm bảo (25%); bị quấy rối thông qua tiếp thị, quảng cáo trái ý muốn (18%); gian lận về đo lường (16%); gian lận về xuất xứ (12%); gian lận về thời hạn sử dụng (10%); không cung cấp hóa đơn, chứng từ mua hàng (8%); không thực hiện đầy đủ trách nhiệm bảo hành (7%)… cũng đã phản ánh phần nào thực tế hiện nay.

Tuy nhiên, điều cần nói đến là mặc dù rất bức xúc trước chất lượng hàng hóa, dịch vụ, cũng như tỷ lệ NTD cho rằng mình bị xâm phạm quyền lợi rất lớn, nhưng đa số lại im lặng, thay vì đấu tranh để bảo vệ quyền lợi của mình. Có tới 44% số người được hỏi chọn phương án “Im lặng và bỏ qua sự việc”, 36% thực hiện việc “Khiếu nại đến tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ” (rất nhiều trường hợp khiếu nại nhưng không đem lại kết quả) và chỉ có 20% chọn phương án “Yêu cầu hỗ trợ từ cơ quan, tổ chức bảo vệ quyền lợi NTD”.

Lý do được người tham gia khảo sát đưa ra cho việc im lặng là vì: Giá trị tranh chấp nhỏ (38,56%); thủ tục khiếu nại, khiếu kiện tới cơ quan có thẩm quyền phức tạp (22,05%); đơn vị kinh doanh sẽ không giải quyết (15,92%); vì không biết đến quy định pháp luật có liên quan (11,1%); vì không biết đến cơ quan, tổ chức hỗ trợ giải quyết khiếu nại cho NTD (10,75%)…

Có đến 53,6% số người được hỏi chưa từng liên hệ với bất kỳ cơ quan, tổ chức nào để được hỗ trợ, giải quyết tranh chấp. Điều này đặt ra câu hỏi phải chăng NTD chưa có đủ lòng tin vào các cơ quan, tổ chức Nhà nước được giao chức năng bảo vệ họ?

Nhiều người tiêu dùng im lặng, chấp nhận quyền lợi của mình bị xâm phạm.

Đại diện Cục Quản lý cạnh tranh cho biết việc phân tích nguyên nhân và các nhận định, ý kiến của NTD sẽ là cơ sở để cải thiện hiệu quả việc thực hiện công tác bảo vệ quyền lợi NTD trong thời gian tới. Tuy nhiên, dễ dàng nhìn thấy từ kết quả này là NTD cần quyết liệt hơn nữa trong bảo vệ quyền lợi của mình và cơ quan quản lý Nhà nước rõ ràng cần cải thiện để tăng lòng tin của NTD vào công tác này.