Phải “quản” được người nông dân đang phun gì lên nông sản

Phải thừa nhận, trong lĩnh vực trồng trọt, khâu BVTV đóng vai trò rất quan trọng, quyết định đến năng suất, chất lượng của cây trồng. Tuy nhiên, do nông dân thường có kiến thức hạn chế về các loại hoạt chất trong thuốc BVTV, dẫn tới tình trạng thuốc BVTV bị lạm dụng, làm tăng chi phí sản xuất và nguy cơ mất an toàn thực phẩm (ATTP). Đồng thời, đại đa số nông dân vẫn dựa vào thuốc hóa học là chính, tỷ lệ sử dụng thuốc BVTV sinh học còn rất thấp.

Trong khi đó, các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật an toàn, hiệu quả trong BVTV đang được nhân rộng một cách “chậm rãi” nên việc mất an toàn khi sử dụng thuốc BVTV vẫn tồn tại trong các báo cáo của ngành nông nghiệp hết năm này đến năm khác. Thực tế, hiện nay dịch vụ về hoạt động BVTV đã phát triển khá mạnh ở nhiều địa phương, song hiệu quả vẫn còn hạn chế.

Theo Cục BVTV thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), cả nước có khoảng trên 600 tổ dịch vụ BVTV, nhưng chủ yếu chỉ thực hiện một công đoạn máy móc là đổ thuốc vào bình và phun (chiếm trên 60%). Còn các tổ chức thực hiện dịch vụ trọn gói từ điều tra sâu bệnh, cung ứng, phun thuốc thuê còn rất thấp (chỉ đạt 2,6%). Cụ thể hơn, ông Hoàng Trung, Phó Cục trưởng Cục BVTV thông báo, qua kiểm tra tình hình sử dụng thuốc BVTV trong năm 2014 với 13.912 hộ nông dân, Cục đã phát hiện 4.167 hộ vi phạm, chiếm 29,9%. Các vi phạm chủ yếu là người nông dân không có phương tiện bảo hộ lao động, sử dụng thuốc BVTV không đúng nồng độ, liều lượng, bao bì vứt bừa bãi không đúng nơi quy định…

Ông Trung cũng phải thừa nhận, mạng lưới BVTV cấp xã còn quá yếu kém, hoạt động cầm chừng, những cán bộ BVTV cấp cơ sở hầu như chưa hoàn thành nhiệm vụ tham mưu cho chính quyền địa phương về chỉ đạo phòng chống dịch bệnh cây trồng, cũng như biện pháp quản lý và sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn.

Năm 2015 được Bộ NN&PTNT chọn là "Năm vệ sinh an toàn thực phẩm". Mục tiêu cụ thể trong năm 2015, sẽ có 100% cơ sở sản xuất vật tư nông nghiệp được thống kê, kiểm tra, phân loại và công khai kết quả phân loại trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân, doanh nghiệp biết. Đồng thời, 100% cơ sở xếp loại C sẽ bị tái kiểm tra, xử lí dứt điểm sau 2 lần kiểm tra.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh, cần phải quyết liệt hơn nữa trong công tác quản lý thuốc BVTV, trong đó quan trọng nhất là việc nâng cao kiến thức về các loại thuốc, cũng như cách sử dụng chúng cho người nông dân. Người nông dân không được ai cung cấp thông tin nên mới sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của người bán. “Chúng ta có hẳn mạng lưới hướng dẫn người dân sử dụng thuốc BVTV, nhưng nông dân vẫn tiếp cận khó, vì vậy cần xem xét lại hệ thống”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh khẳng định.