Tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận gói 62 nghìn tỷ

• Ảnh hưởng dịch, doanh thu Khối doanh nghiệp Trung ương giảm gần 18%
• Gỡ khó cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng do dịch COVID-19

Bộ LĐ-TBXH cho biết, đang cùng các bộ ngành liên quan rà soát, xây dựng dự thảo nhằm nới lỏng điều kiện, giảm bớt tiêu chí sớm trình Chính phủ để giúp các doanh nghiệp khó khăn có thể tiếp cận được nguồn vốn vượt khó. Đây là vấn đề đang được các doanh nghiệp mong chờ, bởi tình hình dịch bệnh COVID- 19 vẫn đang diễn biến phức tạp. Đồng thời những tháng tới đây được các chuyên gia dự báo sẽ là thời khắc khó khăn nhất của các doanh nghiệp.

Doanh nghiệp khó tiếp cận

Theo con số của Bộ LĐ- TBXH, Kho bạc Nhà nước đã giải ngân hơn 11,2 nghìn tỷ đồng để thực hiện hỗ trợ  hơn 11 triệu người và 6.196 hộ kinh doanh. Tuy nhiên, các doanh nghiệp lại gặp khó trong việc tiếp cận nguồn vốn từ gói hỗ trợ này.

Doanh nghiệp và người lao động được dự báo sẽ còn gặp không ít khó khăn trong thời gian tới.

Tại hội nghị “Các giải pháp tháo gỡ khó khăn về lao động việc làm cho doanh nghiệp do tác động của đại dịch COVID-19” do Bộ LĐ- TBXH tổ chức cuối tháng 6 vừa qua, nhiều doanh nghiệp đã kiến nghị, do các điều kiện đưa ra quá khắt khe, nên có rất ít doanh nghiệp và người lao động bị dịch COVID-19 ảnh hưởng được tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ.

Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký của Hiệp hội Da - Giày - Túi xách Việt Nam (Lefaso) cho biết, tổng cầu ngành da giày đã bị tác động từ lúc mới bùng phát COVID-19. Các doanh nghiệp lớn giảm tới 50% đơn hàng, doanh nghiệp nhỏ đóng cửa la liệt. Tình hình này kéo theo hệ lụy là doanh nghiệp phải cắt giảm đến 30% nhân công, thậm chí có doanh nghiệp giảm đến 70% nhân công.

“Doanh nghiệp gặp khó khăn, nhưng đến nay vẫn chưa có doanh nghiệp nào tiếp cận được hỗ trợ”, bà Xuân cho hay. Bà Xuân cho rằng, nếu đến tháng 10- 2020 dịch bệnh qua đi, kinh tế dần phục hồi thì doanh nghiệp vẫn có thể cầm cự, nhưng nếu tình hình tệ hơn, dịch bệnh kéo dài đến năm sau thì rất ít doanh nghiệp có thể ứng phó nếu không có sự hỗ trợ của nhà nước. Trong khi đây là ngành đang sử dụng một số lượng lao động rất lớn hiện nay. Nếu các doanh nghiệp không thể vượt khó thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc làm cho người lao động.

Một ngành khác cũng sử dụng lượng lớn lao động nữa là ngành dệt may, theo ông Trương Văn Cẩm, Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam thì tính từ đầu năm đến hết tháng 6, ngành dệt may đã tăng trưởng âm tới 16,67%.

“Mỗi tháng trôi qua, tăng trưởng của ngành lại càng âm và con số này chưa biết đến bao giờ mới dừng lại. Dệt may là ngành chịu tác động rất lớn từ đại dịch COVID-19”, ông Cẩm cho hay.

Theo ông Cẩm, dịch bệnh đã làm giảm sút lượng đơn hàng lớn, doanh nghiệp không có nguồn thu, khiến vấn đề chi trả lương cho nhân viên, chi phí đào tạo nâng cao tay nghề nhân công hay đầu tư thiết bị đều trở nên khó khăn. Thời gian qua, các doanh nghiệp đã rất cố gắng, làm mọi cách để tạo việc làm giữ lao động, tuy nhiên nếu không có sự hỗ trợ của Nhà nước thì thời gian tới không ít doanh nghiệp sẽ rất khó xoay xở.

Sửa để đơn giản hóa điều kiện    

Theo đại diện phía các doanh nghiệp, nguyên nhân chính khiến nhiều doanh nghiệp chưa tiếp cận được các gói hỗ trợ chủ yếu do các quy định điều kiện được hưởng các chính sách rất khắt khe, doanh nghiệp khó đáp ứng được. Chẳng hạn, với gói hỗ trợ tín dụng, có ngân hàng thương mại yêu cầu doanh nghiệp phải chứng minh được thiệt hại do COVID-19 gây ra, chứng minh khả năng trả nợ.

Còn đối với các gói hỗ trợ về gia hạn, tạm dừng đóng quỹ hưu trí và tử tuất, kinh phí công đoàn có quy định điều kiện để doanh nghiệp được hưởng là 50% số lao động thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp phải nghỉ việc hoặc thiệt hại 50% tổng số giá trị tài sản do dịch bệnh. Để chứng minh thiệt hại 50% là vô cùng phức tạp và mất thời gian...

Trước thực tế này, Bộ LĐ- TBXH cho biết, với gói hỗ trợ 62 nghìn tỷ đồng, cơ quan này có văn bản trình Chính phủ nới lỏng một số điều kiện, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận. Xác định các doanh nghiệp, người lao động còn gặp nhiều khó khăn, cần hỗ trợ sớm, trong phiên họp của Chính phủ tới đây sẽ tiếp tục bàn giải pháp tháo gỡ, hỗ trợ mạnh hơn.

Thứ trưởng Bộ LĐ- TBXH Lê Quân cho biết, Bộ LĐ- TBXH đã và đang phối hợp các bộ ngành dự thảo sửa đổi quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, theo hướng giảm bớt các điều kiện. Ví dụ, doanh nghiệp không cần chứng minh về mất cân đối quỹ lương khi vay vốn mà chỉ cần sụt giảm doanh thu.

“Chẳng hạn như với trường hợp Bộ đang đề xuất cho doanh nghiệp vay để trả lương ngừng việc. Rõ ràng một doanh nghiệp đang khỏe mạnh thì không ai lại đi cho người lao động ngừng việc. Thế nên chỉ cần khi lao động có lao động ngừng việc thì doanh nghiệp được vay vốn để trả lương ngừng việc. Mức vay và thời gian vay là 3 tháng vẫn như cũ, tuy nhiên thời gian vay sẽ kéo dài đến hết năm 2020. Trước đây chúng ta quy định, có 3 tháng là tháng 4, ,5 ,6 vì chúng ta tính toán 6 tháng cuối năm dịch bệnh đã được kiểm soát”, Thứ trưởng Bộ LĐ- TBXH Lê Quân cho biết.

Ông Lê Quân cho biết thêm, kịch bản hỗ trợ từ nay đến cuối năm, Bộ LĐ- TBXH chia làm 3 nhóm. Nhóm thứ 1 nếu doanh nghiệp quá khó khăn phải cho lao động nghỉ việc thì nhóm lao động này sẽ có bảo hiểm thất nghiệp chi trả. Nhóm thứ 2 là doanh nghiệp tạm thời chưa có đơn hàng nhưng muốn giữ chân người lao động vì thế phải cho người lao động ngừng việc. Nhà nước khuyến khích doanh nghiệp triển khai theo hướng này và sẽ cho doanh nghiệp vay để trả lương ngừng việc cho người lao động. Nhóm thứ 3 là lao động chủ chốt, doanh nghiệp vẫn hoạt động tốt thì không cần hỗ trợ.

Tuy nhiên, theo ông Quân, một nhóm vẫn phải tính tới đó là việc doanh nghiệp cho người lao động ngừng việc, không trả lương nhưng cũng không làm thủ tục vay để trả lương. Trong khi đó người lao động cũng không thuộc chính sách hỗ trợ, không được hưởng bảo hiểm thất nghiệp.

Đây là nhóm cho ngừng việc không đúng luật. Đối với vấn đề này Bộ cũng đã lường trước, phối hợp với các tổ chức như công đoàn và chỉ đạo các địa phương rà soát để bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho người lao động.