Về bức tượng bí ẩn cánh tả nội điện Đền Quán Thánh (Hà Nội):

UBND Quận Ba Đình "đau đáu"… đi tìm lời giải suốt 6 năm

Thứ Năm, 02/06/2016, 16:26
Theo đơn thư của dòng họ Vũ ở thôn An Cự, xã Đại An, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định gửi đến Báo Công an nhân dân, pho tượng đá ở phía tả nội điện trong Đền Quán Thánh (Hà Nội) chính là thờ cụ tổ của họ– Luân Quận công Vũ Công Chấn, một vị quan có nhiều công lao đối với đất nước ở thế kỷ XVII. Việc Đền Quán Thánh chú thích pho tượng là “Đức Ông Trùm Trọng”, sau đó đổi thành “Đức Ông” là sai.

Ông Vũ Công Nhân, đại diện cho Hội đồng dòng họ Vũ tộc Đại tông cho biết, người đốc công chủ trì việc xây dựng bức tượng Huyền Thiên bằng đồng nổi tiếng,  Quán Trấn Vũ và Chuông tại đền Tam Quang cũng như nhiều công trình kiến trúc văn hóa, tôn giáo ở thế kỷ XVII chính là Luân Quận Công Vũ Công Chấn, chút ngoại tiến sỹ Vũ Vĩnh Trinh, chắt ngoại Hoàng giáp tiến sỹ Vũ Duy Thiện - một gia đình khoa bảng nổi tiếng của thời Lê Trịnh thế kỷ XVII. 

Do chưa có kết luận cụ thể nên trên ban thờ pho tượng phía tả nội điện được chú thích là “Đức Ông”.

Để ghi nhận công lao của cụ, Chúa Trịnh Tạc đã cho người tạc một pho tượng đá ở phía tả nội điện Đền Quán Thánh và ban cho thụy hiệu là “Linh Quang Cảm Ứng Đại Vương Thần Tượng”. Đến nay, từ đường, hệ thống hoành phi câu đối, đồ thờ tự, văn bia mộ chí, gia phả cùng một số văn bản của Sở Văn hóa và Thông tin Hà Nam Ninh trước đây vẫn được gia đình bảo lưu tại quê nhà một cách toàn vẹn.

Thay mặt dòng họ Vũ, ông Nhân đã gửi đơn kiến nghị đến nhiều cấp có thẩm quyền, cũng như một số nhà khoa học nhờ làm rõ. Tuy nhiên, nhiều năm đã trôi qua, câu chuyện vẫn rơi vào tăm tích. Đầu năm 2015, gia đình có nhận được giấy mời tham dự hội thảo từ phía UBND Quận Ba Đình (Hà Nội). Tuy nhiên, sau đó hội thảo này bị hoãn và từ đó đến nay, gia đình ông không được nhận thêm bất cứ phản hồi nào từ đơn vị quản lý trực tiếp di tích lịch sử - văn hóa nổi tiếng này.  

Một góc nhà thờ họ Vũ ở Nam Định.

“Nguyện vọng duy nhất của dòng họ Vũ chỉ có một. Đó là: Trên bảng giới thiệu Đền và trên ban thờ tượng đá có ghi rõ là “Lê Triều Hữu Đô Đốc Luân Quận Công – Vũ Công Chấn (1618 – 1699); Quê quán: An Cự, Đại An, Vụ Bản, Nam Định” như một cách tôn trọng người quá cố cũng như ghi nhận những công lao của ông đối với đất nước”, ông Vũ Công Nhân cho biết.

Đem những đơn thư của dòng họ Vũ trao đổi với Phòng Văn hóa và Thông tin , UBND Quận Ba Đình thì được Phòng này cho biết, năm 2010, Phòng có nhận được đơn thư của ông Vũ Công Nhân, hậu duệ đời thứ 15 của Luân quận công Vũ Công Chấn từ Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch chuyển xuống theo các cấp có thẩm quyền. 

Lăng mộ Luân Quận công Vũ Công Chấn tại quê nhà.

Năm 2010, Phòng Văn hóa phối hợp với Ban Quản lí di tích Đền Quán Thánh, UBND Quận Ba Đình (TP Hà Nội) về Nam Định để trao đổi, tìm hiểu làm rõ. “Trên tinh thần thực tế là căn cứ - cũng gọi là có, nhưng để ra kết luận cuối cùng thì còn trên nhiều cơ sở nữa. Sau đó, đoàn có về Hà Nội làm một số thủ tục để xin ý kiến của một số nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử xác minh chính xác lại về pho tượng đá trong Đền Quán Thành rồi tổ chức hội thảo khoa học công bố kết luận cuối cùng”, Phòng Văn hóa và Thông tin trả lời.  

Dưới góc độ quản lý Nhà nước, Phòng Văn hóa và Thông tin không chỉ quản lí một mảng là di tích mà rất nhiều lĩnh vực văn hóa khác nữa. Phòng này khẳng định: “Phòng đã và vẫn đang tiến hành xác minh những nội dung này. Nội dung đơn mà gia tộc ông Vũ Công Nhân rất là chính đáng. Hợp lý. Song những nội dung đó đúng hay không đúng thì ngay bản thân Quận cũng không thể quyết định được. Cũng không thể làm xong trong ngày một ngày hai được”.

Về cuộc hội thảo, Phòng Văn hóa và Thông tin, UBND Quận Ba Đình xác nhận sự việc này là có. Tuy nhiên hội thảo này bị trì hoãn vì những lý do “bất khả kháng”, trong đó lí do quan trọng nhất là chưa thống nhất được buổi gặp gỡ chung của 3 nhà sử học được mời, bao gồm Nhà sử học Lê Văn Lan, Nhà sử học Dương Trung Quốc, GS Trần Lâm Biền vì mỗi người đều bận việc riêng. Phòng cũng cho biết lúc đó, giấy mời cũng đã được gửi đi – để thấy rằng Phòng cũng đã có ý thức và không hề bỏ quên chuyện này. Từ khi nhận được đơn thư của gia đình ông Nhân, UBND Quận cũng đang rất đau đáu giải quyết cho xong chuyện này và hy vọng sẽ cố gắng giải quyết gọn trong năm nay”.

Còn ông Bùi Hồng Sơn, vừa là người quản lí trực tiếp vừa là thủ nhang tại Đền Quán Thánh, từ ngày Đền Quán Thánh được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia đợt đầu tiên (vào năm 1962) đến nay, pho tượng đá bên trái bên trong đền đều được chú thích đó là “Đức Ông Trùm Trọng”. 

Thông thường, người ta hay thờ người có công xây nên bức tượng này. “Chúng tôi thế hệ hậu sinh, cũng chỉ được truyền miệng lại rằng đó là một ông thợ cả làng Ngũ Xá gần đó, người được cho rằng đã có công đúc pho tượng Huyền Thiên trong Đền. Cho tới năm 2009, ông Nhân trong một lần lên thăm Hà Nội mới đến Đền Quán Thánh và cho biết, đây là ông tổ của nhà chúng tôi. Lúc đó chúng tôi mới biết có một chuyện như vậy. 

Vì gia đình nhà người ta kiến nghị đổi tên, mà lại chưa có ai công nhận tên bức tượng kia có phải là Luân quận công Vũ Công Chấn hay không nên chúng tôi tạm thời đổi cái tên “Đức Ông Trùm Trọng” thành “Đức ông” – một cái tên khá chung chung, chờ kết luận của các nhà khoa học thì mới gắn lại chú thích.

Đậu Dung
.
.
.