Lời kêu cứu từ nơi dân cư bị “đầu độc” hơn 10 năm nay

• Chiêu trò của các nhà máy xả thẳng nước thải đầu độc môi trường
• Xưởng chế biến cá mối không phép gây ô nhiễm môi trường
• Doanh nghiệp xả thải gây ô nhiễm môi trường3

Tháng 7-2016, Báo CAND đã đăng bài phản ánh về tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng ở làng nghề Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Thôn Quan Độ ở Văn Môn vốn có nghề tái chế phế liệu. Những phế thải sau khi sử dụng được gom vào bãi rác cuối làng Quan Độ, giáp ranh với xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội. 

Ở đó tập trung nhiều loại phế thải công nghiệp như vỏ nhựa dây điện, dây cáp, nhiều loại thiết bị điện hỏng… Hàng đêm, bãi rác này bốc lửa ngùn ngụt, thổi khói bụi và mùi khét lẹt về phía xã Thụy Lâm và Vân Hà của huyện Đông Anh. Chỉ hôm nào không có lửa từ phía bãi rác, người dân khu vực lân cận mới dám mở cửa hít khí trời. Điều đáng sợ là tình trạng đốt rác thải công nghiệp ở đây đã diễn ra hàng chục năm nay mà không được khắc phục.

Nhiều người dân phải hít khói độc từ bãi rác thải công nghiệp.

Ông Thanh Diên, thôn Vân Điềm xã Vân Hà cho biết: “Tôi đã phải ngửi cái thứ độc hại này từ lúc còn là học sinh, sinh viên. Giờ tôi 36 tuổi rồi vẫn phải hít nó, cả các con tôi nữa. Rất mong các cấp chính quyền sớm có biện pháp để người dân có được không khí trong lành”. 

Tiến sỹ Nguyễn Vũ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chuyên nghiên cứu về vật liệu lo lắng: “Những phế thải này khi đốt lên sẽ thải ra chất dioxin vô cùng nguy hiểm. Mặc dù lượng dioxin có thể chưa nhiều đến mức ảnh hưởng trực tiếp ngay nhưng về lâu dài thì rất đáng ngại, đặc biệt là ảnh hưởng cho thế hệ con cháu. Ngoài dioxin, đốt phế thải còn sinh ra SO2, HCl, bụi kim loại nặng… nguy cơ ung thư cao”.

Để tạo dư luận và sức ép tới các cơ quan chức năng, người dân xã Thụy Lâm, Vân Hà đã cùng ký vào lá đơn kêu cứu. Tổng số chữ ký được tập hợp đã lên tới gần 3.000 chữ ký. 

Đồng thời, các công dân của các xã trên đã liên kết với nhau để thông tin, theo dõi việc đốt rác thải để phản ánh tới các cơ quan báo chí, chính quyền địa phương và lan truyền trên mạng xã hội. Tuy nhiên, mọi nỗ lực dường như bị giậm chân tại chỗ. Người đốt rác thường lén lút đốt trộm vào ban đêm nên khó bắt quả tang để xử lý.

Trước sự nguy hại của tình trạng đốt rác thải công nghiệp ở bãi rác Quan Độ, xã Văn Môn (huyện Yên Phong), ông Nguyễn Hữu Tửu, Chủ tịch UBND xã Thụy Lâm (huyện Đông Anh) gửi công văn đề nghị tới Công an, UBND huyện  Đông Anh, huyện Yên Phong. 

Cùng với sự lên tiếng của nhiều cơ quan báo chí, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh đã đề nghị UBND huyện Yên Phong kiểm tra, xử lý tình trạng đốt rác thải ở xã Văn Môn nhưng tình trạng không được cải thiện là bao.

Trao đổi với phóng viên ngày 1-4, ông Nguyễn Hữu Tửu cho biết, chính quyền xã Thụy Lâm cũng đã phối hợp trực tiếp với các cơ quan chức năng huyện Yên Phong để tìm hướng giải quyết. Thời gian qua, tình trạng đốt rác đã giảm hơn nhưng vẫn còn. 

“Cách đây hơn chục ngày, bãi rác lại phát lửa. Ngay lập tức, chúng tôi đến tận nơi và báo với xã Văn Môn để xử lý. Địa phương bên đó cũng đang có hướng xây dựng lò đốt rác thải” – ông Tửu chia sẻ.

Thực tế đốt rác thải gây nguy hại cho người dân đã rõ ràng. Thiết nghĩ, cái gốc là vấn đề quy hoạch, xử lý rác thải cho cả một địa phương, cụ thể là huyện Yên Phong và rộng hơn là tỉnh Bắc Ninh. Hàng nghìn người dân vẫn đang chờ sự xử lý quyết liệt của chính quyền địa phương và các cơ quan bảo vệ môi trường.