Bài cuối: Xác nhận sai nguồn gốc đất, tài sản Nhà nước khó thu hồi

Chủ Nhật, 18/09/2016, 10:21
Bắc Từ Liêm là quận mà mấy năm vừa qua có sự thay đổi chóng mặt trong thu hồi đất thực hiện dự án. Liệu có còn những sai phạm khác chưa lộ diện?


Chuyện Nhà nước đòi lại tiền đã hỗ trợ cho dân tưởng chừng rất hiếm nhưng lại không hề lạ ở phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Chỉ trong vòng nửa năm, quận Bắc Từ Liêm phải ra hai văn bản thu lại tiền bồi thường, hoàn trả ngân sách Nhà nước với tổng số tiền hơn 1 tỷ đồng.

Dù hai hộ dân đã ký cam kết trả lại ngân sách, nhưng chưa biết đến bao giờ, số tiền đó mới được nộp trả lại. Trong khi đó, Bắc Từ Liêm là quận mà mấy năm vừa qua có sự thay đổi chóng mặt trong thu hồi đất thực hiện dự án. Liệu có còn những sai phạm khác chưa lộ diện?

Hô “biến” nguồn gốc đất

Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường từ khu công nghiệp Nam Thăng Long đi đường vành đai 4, quận Bắc Từ Liêm thu hồi 216.825m² đất tại các xã (nay là phường) Thượng Cát, Tây Tựu và Minh Khai thuộc huyện Từ Liêm (nay là quận Bắc Từ Liêm). 

Nằm trong diện đất thu hồi làm dự án có hộ gia đình ông Nguyễn Khắc Thái, ở tổ dân phố Hạ, phường Tây Tựu có 682m² đất, phần lớn diện tích nằm giữa hệ thống mương thoát nước và đường giao thông.

Toàn bộ diện tích 682m² thu hồi này đã được ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND xã (nay là Phó Bí thư Đảng ủy phường Tây Tựu) ký xác nhận là đất nông nghiệp. Căn cứ vào đó, các cơ quan có thẩm quyền đã ban hành quyết định hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho nhà ông Thái số tiền hơn 876,9 triệu đồng.

Tuy nhiên, sau khi ông Thái đã nhận toàn bộ số tiền đền bù trên thì các cơ quan chức năng nhận được tố cáo của người dân phản ánh việc xác nhận nguồn gốc đất có sai phạm. 

Tháng 6-2015, UBND quận Bắc Từ Liêm giao Thanh tra quận xác minh và kết luận tố cáo đó là có cơ sở. Cụ thể, diện tích đất ông Thái được bồi thường, hỗ trợ GPMB là một phần thửa đất số 95, là dải đất ao kẹt giữa hệ thống mương tưới của Hợp tác xã số 3 và đường Phú Diễn – Liên Mạc (nay là đường Phú Minh) do hộ ông Nguyễn Khắc Thái tự sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp từ năm 1994. 

Một phần diện tích đất hộ gia đình ông Nguyễn Khắc Thái sử dụng nằm trong diện thu hồi GPMB.

Khi giao đất nông nghiệp cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định vào mục đích sản xuất nông nghiệp theo Nghị định 64/CP, gia đình ông Thái không được giao diện tích đất này.

Sau khi phát hiện sai sót trong xác nhận nguồn gốc đất của UBND xã Tây Tựu, ngày 9-10-2015, UBND quận Bắc Từ Liêm đã ra quyết định điều chỉnh lại phương án đền bù, giảm số tiền hỗ trợ từ hơn 876,9 triệu đồng xuống còn hơn 315,9 triệu đồng, yêu cầu gia đình ông Nguyễn Khắc Thái phải nộp hoàn trả ngân sách 561 triệu đồng (làm chẵn). 

Theo đại diện UBND quận Bắc Từ Liêm, ngày 25-11-2015, ông Nguyễn Khắc Thái đã có đơn cam kết hoàn trả số tiền trên. Thế nhưng, suốt từ đó đến nay, ông Thái chưa hoàn lại số tiền đã nhận từ việc xác nhận sai nguồn gốc đất. 

Chúng tôi đã trực tiếp trao đổi với ông Thái, ông Thái cho biết, số tiền hơn 800 triệu ông cầm về đã chi tiêu hết, chủ yếu là chia cho các con để làm nhà. Thế nên bây giờ ông không có tiền để trả lại Nhà nước, và cũng chưa biết đến bao giờ mới trả được. Ông Thái còn cho biết, dù ông đã cam kết sẽ hoàn lại số tiền theo yêu cầu, tuy nhiên ông vẫn gửi đơn đề nghị được hỗ trợ thêm.

Sai phạm lớn - xử lý nhẹ

Ngoài việc xác nhận sai nguồn gốc đất cho hộ gia đình ông Nguyễn Khắc Thái, trước đó ông Lê Văn Việt cũng đã xác nhận phương án “cân đối” đất để nhận đền bù như Báo CAND đã đưa tin. Lợi dụng chính sách đền bù GPMB, một số người đã câu kết để đứng tên nhận tiền đền bù và chia nhau. 

Sau khi bị phát hiện (do người dân tố cáo), Ban Quản lý dự án quận Bắc Từ Liêm mới thông báo thu hồi lại tiền hỗ trợ đền bù (như trường hợp của ông Bùi Trung Chức, ở Đội 2, phường Tây Tựu). 

Cả hai trường hợp của ông Bùi Trung Chức và ông Nguyễn Khắc Thái có quyết định thu hồi hoàn trả tiền về ngân sách nhà nước đều do người dân địa phương phát hiện và tố cáo sai phạm. Câu hỏi đặt ra là nếu không có tai mắt của quần chúng, không có tố cáo những việc trên thì hàng tỉ đồng của Nhà nước đã yên vị trong túi cá nhân. Ngay cả khi phát hiện ra thì cũng chưa thu hồi lại được. 

Ông Nguyễn Khắc Thái phân trần: “Tiền đền bù tôi đã cho các con xây nhà hết rồi!”.

Vậy còn những nơi nào, trường hợp nào ở địa phương này tương tự như vậy mà chưa được phát hiện? Trách nhiệm của người đứng đầu, người quản lý ra sao? Trong khi đó ở quận Bắc Từ Liêm (trước đây là huyện Từ Liêm) đã và đang có nhiều dự án đang triển khai cần thu hồi đất. Và, hai trường hợp trên không phải là cá biệt.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, khi ông Lê Văn Việt là Chủ tịch UBND phường Tây Tựu (trước là xã Tây Tựu) đã để xảy ra những vi phạm khác cũng liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai và xây dựng cơ bản. Đó là sai phạm trong quản lý đầu tư dự án xây dựng nhà khách khu di tích đình Đăm, buông lỏng quản lý đất đai để diện tích khu vực Ao Cả thuộc tổ dân phố Hạ khiến cho diện tích này bị lấn chiếm…

Ngày 12-9-2016, trong buổi làm việc với phóng viên Báo CAND, ông Nguyễn Văn Sĩ, Chánh Văn phòng UBND quận Bắc Từ Liêm cho biết, Hội đồng Kỷ luật của quận đã tiến hành xem xét, kỷ luật đối với ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND phường Tây Tựu và ông Nguyễn Việt Trung, công chức địa chính xây dựng và môi trường phường với hình thức phê bình nghiêm khắc vì đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai, xác nhận sai nguồn gốc đất của hộ ông Nguyễn Khắc Thái. 

Trong quá trình xử lý kỷ luật đối với ông Việt thì các cơ quan chức năng vẫn tiếp tục nhận đơn tố cáo của một công dân khác tại dự án xây dựng tuyến đường từ khu công nghiệp Nam Thăng Long đi đường vành đai 4.

Có một điều lạ ở quận Bắc Từ Liêm (huyện Từ Liêm cũ) là mặc dù Chủ tịch UBND phường có nhiều sai phạm trong công tác quản lý đất đai, xây dựng… nhưng không bị xử lý nghiêm khắc mà chỉ kiểm điểm trách nhiệm. 

Để xảy ra hàng loạt vi phạm mang tính “truyền thống” như trên, ngoài trách nhiệm của ông Lê Văn Việt cần phải nói đến trách nhiệm của cấp trên, của người đứng đầu Huyện ủy, UBND huyện Từ Liêm (cũ) và quận Bắc Từ Liêm hiện nay. 

Bởi những vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai ở Bắc Từ Liêm kéo dài từ nhiều năm đến nay chưa kết thúc. Nhiều người dân ở đây vẫn rất bức xúc trước sự thiếu minh bạch trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, đặc biệt là ở phường Tây Tựu. 

Chúng tôi được biết, Công an TP Hà Nội đã vào cuộc điều tra một số vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng đất ở quận Bắc Từ Liêm. Dư luận trông chờ sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng để làm rõ và xử lý sai phạm trong quản lý đất đai, tránh thất thoát tài sản Nhà nước, giữ ổn định cho địa phương.

Việt Hà – Trần Hằng
.
.
.