Ẩn họa môi trường từ khu công nghiệp Tằng Loỏng

Sau khi một số báo đưa thông tin “Cá chết trắng ao vì nhiễm độc nước thải nhà máy” tại Lào Cai do nguồn nước dẫn vào các ao bị nhiễm độc từ nguồn nước thải của Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp đã cử cán bộ cùng Tập đoàn Hóa chất Việt Nam kiểm tra thực tế tại Nhà máy Sản xuất phân bón DAP số 2 (xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) để xác định nguyên nhân và tìm giải pháp khắc phục.

Được biết, sau sự cố, Nhà máy phân bón DAP số 2 đã thừa nhận trách nhiệm và tạm ứng trước số tiền 200 triệu đồng để bồi thường thiệt hại cho gần 7 tấn cá chết của 10 hộ dân thôn Tân Lập. Số còn lại, công ty cam kết đền bù xong trước ngày 24-3. Tuy nhiên, đền bù xong cho người dân chưa phải là cốt lõi của vấn đề, bởi nước thải của nhà máy còn có thể gây những ảnh hưởng tiêu cực khác cho môi trường. 

Chiều 21-3, Bộ Công Thương đã cập nhật kết quả kiểm tra ban đầu về sự cố. Theo đó, vào lúc 13h ngày 17-3-2017, tại khu vực bãi Gyps - Công ty cổ phần DAP số 2 đã xảy ra sự cố bục đường ống dẫn nước thu hồi từ bãi gyps về tái sử dụng của xưởng, khiến nước trong đường ống tràn ra ngoài và tràn vào cống thu nước bề mặt, theo đó đi vào hệ thống thoát nước thải chung.

Cá của người dân chết trắng ao do ô nhiễm nước thải nhà máy. (Ảnh LĐ)

Theo báo cáo của Công ty cổ phần DAP số 2, khi phát hiện sự cố, công ty đã ngay lập tức tiến hành đồng thời các biện pháp khắc phục, bao gồm khóa van trên đường ống nước bị bục, dùng cao su bịt kín điểm thủng để ngăn nước tiếp tục tràn ra ngoài... 

Ngoài ra, DN này cũng tiến hành kiểm soát pH nước thải tại các điểm xả của Nhà máy và dòng nước thải chung (khu vực suối Trát) với tần suất 30 phút một lần để kiểm soát. Đến 14h cùng ngày đã ngăn chặn được và không còn hiện tượng nước bị rò từ ống ra môi trường; đến 18h cùng ngày pH tại điểm hòa chung các nguồn nước thải trước khi nhập vào suối Trát đã lên 6,4 và sự cố về cơ bản đã được kiểm soát.

Trao đổi với PV Báo CAND chiều 21-3, Thượng tá Nguyễn Văn Tuấn – Trưởng Công an huyện Bảo Thắng (Lào Cai) cho biết: Sau khi sự cố xảy ra, Công an huyện cùng với Phòng Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (Công an tỉnh) cùng các ban, ngành liên quan của tỉnh đã xuống làm việc với nhà máy về sự cố. Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã trực tiếp chỉ đạo ở hiện trường. Hiện nhà máy đang được giao thống kê thiệt hại để đền bù và khắc phục sự cố. Tuy nhiên, hậu quả sẽ chưa thể khắc phục ngay.

Điểm đáng quan tâm là hiện nay khu vực Khu công nghiệp Tằng Loỏng chưa có khu xử lý nước thải tập trung mà giao cho các nhà máy tự xử lý, mỗi lần mưa xuống, nước thải khu công nghiệp lại bị rò rỉ ra khu dân cư. Hàng chục năm nay, người dân xung quanh khu công nghiệp này phải chịu đựng ô nhiễm nặng nề. 

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Tuấn – vấn đề của khu công nghiệp này là hạ tầng không được đầu tư đồng bộ, không đền bù giải phóng mặt bằng khi xây dựng, nên còn tình trạng dân cư sống xen kẽ giữa các cơ sở sản xuất công nghiệp và chịu đựng ô nhiễm. 

Mặc dù tỉnh đã có chủ trương thống kê các hộ dân sống trong bán kính 200 – 500m gần khu công nghiệp để di dời, tái định cư với con số hàng trăm hộ; bên cạnh đó cũng đã có dự định xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung; tuy nhiên, vấn đề ở chỗ có kinh phí để thực hiện các dự án này không. 

Trước thời điểm xảy ra sự cố này, dự án khai thác thiếc của Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam tại Nghệ An cũng khiến môi trường bị ảnh hưởng lớn, cá ở ao của người dân và cá suối tự nhiên chết nhiều. Những sự cố liên tiếp này của các DN ngành Công Thương đang gây e ngại lớn cho nhân dân địa phương các khu vực có khu công nghiệp hoặc khai thác khoáng sản, nhất là trong mùa mưa bão sắp tới.