Nhiều cơ hội với nhà ở giá rẻ

Chưa tính số lượng công nhân các DN bên ngoài và lao động tự do nhập cư và trên 100 ngàn đối tượng thu nhập thấp là công chức, viên chức, hiện các khu công nghiệp, khu chế xuất (KCX – KCN) của TP Hồ Chí Minh đã thu hút 270 ngàn lao động, chủ yếu đến từ các tỉnh thành khác. Để bảo đảm chỗ ở cho đối tượng này, những năm qua TP Hồ Chí Minh đã phát triển được trên 1,5 triệu mét vuông sàn nhà ở dành cho công nhân lưu trú, đáp ứng trên 460 ngàn chỗ ở. Trong đó chỗ ở do thành phố và các DN đầu tư xây dựng chỉ đạt 45 ngàn chỗ, còn lại là do các hộ gia đình tự đầu tư xây dựng.

Trước thực trạng trên, để đáp ứng yêu cầu về nhà ở cho công nhân, người lao động nhập cư, TP Hồ Chí Minh đã dành 97ha đất để đầu tư 31 dự án với số lượng 28,5 ngàn căn, tổng diện tích khoảng 1,3 triệu m² sàn. Nhưng đến nay tại thành phố mới chỉ có vài ngàn căn nhà ở xã hội (NOXH) được xây dựng hoàn thành hoặc từ việc chuyển các dự án nhà ở thương mại thành NOXH. Và tuy là NOXH nhưng giá bán cũng khá cao do chi phí đất cao khiến công nhân, người lao động nhập cư vẫn khó với tới. Đó là chưa kể người muốn mua nhà ở xã hội phải đáp ứng một loạt các điều kiện khác.

Khu lưu trú công nhân tại KCX Linh Trung 2 được hình thành từ một phần vốn vay ưu đãi.

Trong khi đó, việc tỉnh Bình Dương công bố thực hiện xây dựng tới 64.700 căn hộ dành cho công nhân và lao động nhập cư trong giai đoạn 2011 – 2015; sau ba năm triển khai đã có gần 5.000 căn hộ được khánh thành và tiếp tục cho động thổ xây dựng hơn 10.000 căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2 với giá bán sốc, chỉ 100 triệu đồng căn; hiện đã có hàng ngàn người dân mua, vào ở và phần lớn theo hình thức trả góp… khiến nhiều công nhân, người lao động thu nhập thấp tại TP Hồ Chí Minh hy vọng sẽ mua được nhà ở xã hội với giá rẻ hơn nữa.

Theo KS Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, với thực trạng giá đất cao và thiếu quỹ đất sạch như ở TP Hồ Chí Minh, việc các DN BĐS xây dựng được các căn hộ có giá 100 triệu đồng như ở Bình Dương là khó khả thi. 

Tuy nhiên, ông Đực và đại diện nhiều DN BĐS khác đều cho rằng với các khu vực đông công nhân, nếu được ưu tiên về giá đất thì có thể làm được những căn hộ diện tích nhỏ, có giá bán rẻ phù hợp với người thu nhập thấp.

Thực tế cho thấy, ngay như tại quận Gò Vấp, nơi giá đất đã khá cao nhưng đã có dự án căn hộ chung cư thương mại được bán đồng loạt ở mức 11,9 triệu đồng/m². Nếu được phép co nhỏ diện tích căn hộ, giá trị một căn hộ chỉ ở mức trên dưới 400 triệu đồng, sẽ là cơ hội lớn cho nhiều người thu nhập thấp như công nhân viên chức, người lao động mua nhà.

Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, để có nhà ở xã hội với giá rẻ, phù hợp với đối tượng thu nhập thấp, TP Hồ Chí Minh cần giải quyết một loạt các vấn đề như xác định quỹ đất phát triển các dự án nhà ở xã hội, khi phê duyệt quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng KCN… cơ quan phê duyệt cần xác định rõ diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội. 

Đây là cơ sở pháp lý để phát triển các dự án nhà ở xã hội theo quy hoạch, tạo nên các đô thị vệ tinh và cũng là nơi để sử dụng nguồn tiền do các doanh nghiệp nộp bằng tiền tương đương giá trị quỹ đất phải dành làm nhà ở xã hội.

Tán thành với tiêu chuẩn thiết kế căn hộ nhà ở xã hội có diện tích tối thiểu là 25m² sàn, ông Châu cho rằng loại căn hộ này đáp ứng được nhu cầu của đông đảo hộ gia đình trẻ gồm vợ, chồng và 1 - 2 con hoặc hộ chỉ có 2 người, hộ độc thân. Do đó, cần cho phép tăng tỷ lệ số căn hộ có diện tích tối thiểu 25m² sàn lên cao hơn nữa trong các dự án NOXH so với mức hiện nay.

Quy định căn hộ có diện tích đến 90m² sàn, có khoảng 3 phòng ngủ trong các dự án NOXH hiện nay là chưa phù hợp. Vì mục tiêu phát triển NOXH chủ yếu để đáp ứng nhu cầu nhà ở cơ bản, tối thiểu, phổ biến của đông đảo người thu nhập thấp đô thị, chứ không nhằm giải quyết nhu cầu nhà ở tối đa của một số ít trường hợp hộ đông nhân khẩu đặc thù.

Căn hộ 90m² sàn được 1 hộ thụ hưởng, trong lúc nếu xây dựng thành 3 căn hộ 30m² sàn sẽ có 3 hộ được thụ hưởng. Về diện tích đất xây dựng NOXH liền kề thấp tầng, nếu được phép xây dựng NOXH trên diện tích xây dựng tối đa 90m², hệ số sử dụng đất tối đa bằng 2 lần, thì tổng diện tích sàn là 180m²/căn với nhà 2 tầng là khá lớn. Những hộ gia đình được nhận nhà này cũng sẽ được hưởng hỗ trợ khá lớn từ ngân sách.

Và cũng tương tự như trường hợp căn hộ NOXH 90m² sàn, phát triển những loại nhà ở xã hội có diện tích lớn này sẽ làm giảm đi cơ hội tiếp cận nhà ở của nhiều người thu nhập thấp khác.