Bài 1: Dẹp 'bôi trơn', quản chặt chủ đầu tư

Báo CAND nhận được đơn kiến nghị của một số hộ dân ở chung cư HH2 Bắc Hà do Công ty Xây dựng Bắc Hà làm chủ đầu tư, trong đó có việc chậm làm “sổ đỏ”. Ngày 6/1, chúng tôi có cuộc trao đổi với đại diện Công ty Xây dựng Bắc Hà và được biết, từ giữa năm 2013, doanh nghiệp này đã tiến hành làm “sổ đỏ” cho khách hàng. Tuy nhiên, do chung cư này nằm ở vị trí giáp ranh giữa phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân và xã Trung Văn, huyện Từ Liêm nên không xác định được địa giới hành chính.

Đến khi địa giới hành chính của chung cư này được xác định là thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, chủ đầu tư mới thông báo đến các hộ dân nộp hồ sơ làm “sổ đỏ”. Ông Nguyễn Quang Khải, Trưởng ban quản lý dự án cho biết, trong đợt 1, công ty đã nộp 70 hồ sơ lên Văn phòng đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội và đang đợi lấy “sổ đỏ”. Hiện tại, 60 hồ sơ cũng đã được công ty thu thập và hoàn thiện để nộp lên Văn phòng đăng ký đất đai. “Chủ đầu tư thu thập hồ sơ của khách hàng, nộp lên Văn phòng đăng ký đất đai và không thu bất kỳ chi phí nào”, ông Khải cho biết.

Cũng tại trụ sở của Công ty Xây dựng Bắc Hà, chúng tôi thấy có nhiều khách hàng đến đây nộp hồ sơ để chủ đầu tư làm “sổ đỏ”. Một khách hàng cho chúng tôi biết, anh vừa nộp cho chủ đầu tư các khoản tiền theo quy định của Sở Tài nguyên Môi trường là: 510.000đ chi phí thẩm định hồ sơ; 100.000đ lệ phí.

Tại phòng “một cửa”, Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội, số 10 Đặng Dung ngày 6/1, chúng tôi thấy rất đông người đang làm các thủ tục đề nghị cấp “sổ đỏ”. Chị Nguyễn Việt Hương, cán bộ của một công ty xây dựng trên địa bàn quận Hà Đông cho biết, chị đến đây với tư cách là đại diện chủ đầu tư. Cách đây nửa tháng, hơn 100 hồ sơ của khách hàng mua chung cư của công ty đã được cấp “sổ đỏ”. Tuy nhiên, trong số này có 5 trường hợp bị sai lệch về tên lót, địa chỉ nên hôm nay chị lên làm thủ tục cấp lại theo yêu cầu của khách hàng.

“Việc làm thủ tục đề nghị cấp mới “sổ đỏ” hay cấp lại, công ty tôi đều trực tiếp làm cho khách hàng và không thu thêm bất kỳ khoản tiền nào. Đây là cam kết khi hai bên thoả thuận trong hợp đồng mua bán”, chị Hương nói. Chị Hương cũng cho biết thêm, để hoàn thành một lần đề nghị cấp “sổ đỏ”, chị phải đến Văn phòng đăng ký đất đai: Nộp hồ sơ; đến hẹn lấy thông báo nộp thuế chước bạ. Sau đó, chị đi nộp thuế tại số 80 phố Quán Thánh và mang hoá đơn Văn phòng đăng ký đất đai lấy “sổ đỏ”. Như vậy, người dân sẽ phải đi lại 3 lần trong thời hạn 30 ngày để hoàn thành việc nhận “sổ đỏ”.

Nhu cầu làm “sổ đỏ” cho căn hộ chung cư còn rất lớn.

Cũng tại Văn phòng đăng ký đất đai, chúng tôi gặp vợ chồng chị Lê Thanh Thuỷ, ở quận Thanh Xuân. Cho tôi xem “sổ đỏ” có trang nhất là tên vợ chồng chủ cũ của căn hộ, còn tên vợ chồng chị lại đứng ở trang sau, chị Thuỷ cho biết, “chúng tôi lên đây hỏi thủ tục để tên vợ chồng tôi ở trang nhất trong “sổ đỏ””. Chị Thủy còn rất băn khoăn lo lắng vì sợ phải nộp thuế chước bạ khi làm lại “sổ đỏ”.

Để có câu trả lời giúp chị Thuỷ, chúng tôi đã trao đổi với ông Đặng Ngọc Quang, Phó Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai. Ông Quang cho biết, trường hợp này thuộc diện đăng ký biến động. Lệ phí làm mới “sổ đỏ” không quá 100.000đ, nên khi làm lại cũng không thể lớn hơn con số này. Chúng tôi cũng được biết, với những trường hợp làm lại “sổ đỏ”, không phải nộp thuế chước bạ. Về tính pháp lý, dù tên vợ chồng chị Thuỷ đứng ở trang sau của “sổ đỏ” thì giá trị cũng như đứng ở trang nhất.

Cắt giảm giấy tờ, rút ngắn thời gian

Đầu năm 2015, Quyết định 94/2014/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội chính thức có hiệu lực. Quyết định này đã sửa đổi, bổ sung một số quy định về đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất (gọi chung là “sổ đỏ”), tạo điều kiện rất thuận lợi trong việc cấp “sổ đỏ” cũng như trách nhiệm của chủ đầu tư, ngành chức năng trong lĩnh vực này.

Trước đó, tháng 6/2014, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định 24/2014/QĐ-UBND đã cắt giảm từ 9 loại giấy tờ phải có trong hồ sơ xuống 4 loại (gồm: hợp đồng mua bán nhà; biên bản bàn giao nhà; biên bản thanh lý hợp đồng; hồ sơ kỹ thuật (nếu không có biên bản thanh lý hợp đồng, người mua nhà phải có biên bản bàn giao nhà và hoá đơn đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính).

Từ tháng 6/2014, TP Hà Nội đã tạo điều kiện rất thuận lợi cho người dân khi làm “sổ đỏ” chung cư. Thế nhưng, qua phản ánh của người dân, báo chí về việc một số khách hàng của dự án Khu nhà ở đề án Mễ Trì và Khu trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở cao cấp HAPULICO phải nộp tiền từ 5-8 triệu đồng để làm nhanh “sổ đỏ”, chính quyền thành phố đã chỉ đạo ngành chức năng làm rõ.

Cuối năm 2014, cơ quan Thanh tra kết luận, có dấu hiệu thu tiền để làm nhanh “sổ đỏ”.  Hiện nay, vụ việc đã được chuyển cơ quan Công an. Đây là những biện pháp cần thiết để làm rõ và xử lý những tiêu cực trong lĩnh vực này nếu có.

Năm 2014, TP Hà Nội đã cấp được số “sổ đỏ” kỷ lục cho các chủ căn hộ chung cư. Con số hơn 40.000 “sổ đỏ” đã cấp cho khách hàng các dự án phát triển nhà ở cho thấy, cải cách thủ tục hành chính cùng hành lang pháp lý chặt chẽ tạo nên sự đột biến này. Mới đây, UBND TP Hà Nội tiếp tục ban hành quy định rút ngắn thời gian, cắt giảm thủ tục hành chính, gắn trách nhiệm cho chủ đầu tư trong việc làm “sổ đỏ” cho khách hàng. Trong số báo tiếp theo, chúng tôi sẽ có bài viết phản ánh vấn đề này.