Thuốc lá điện tử: "Quà tặng" cho sức khỏe?

Giống thuốc lá, nhưng không phải thuốc lá!

Tại các trang web rao vặt trên mạng Internet, hình ảnh điếu thuốc lá điện tử xuất hiện trên môi của những người đàn ông chẳng khác điếu thuốc thông thường: cũng có đầu lọc, cũng đỏ lửa khi rít và cũng có một làn khói mỏng bay ra. Một số địa chỉ giới thiệu rất kỹ lưỡng về loại thuốc này bằng hình ảnh mổ xẻ điếu thuốc theo mặt cắt dọc.

Chỉ nhìn hình ảnh cũng nhận ra đó là một bộ máy điện tử khá phức tạp: "Trái tim của điếu thuốc lá điện tử là một mạch vi xử lý, có nhiệm vụ kích hoạt một bộ phận phun hỗn hợp hơi nước khi có kích thích hít vào bởi người sử dụng. Hỗn hợp hơi nước này sẽ được đẩy ra dưới dạng hơi và được hít vào bởi người sử dụng thông qua một bộ phận lọc. Tại đầu phần lọc, hỗn hợp khí sẽ được cộng thêm một lượng nicotin phù hợp. Tất cả các hoạt động trên được đảm bảo bởi một bộ nguồn nằm phần thân trước điếu thuốc".

Kèm theo lời giới thiệu về cấu tạo điếu thuốc là những dòng chữ quảng cáo được in đỏ, chữ to, lời dẫn ấn tượng: "Thuốc lá điện tử loại bỏ hầu hết các khuyết điểm thông thường. Trong điếu thuốc lá thông thường có hơn 40.000 hóa chất khác nhau (hầu hết đều có khả năng gây ung thư) và gây khó chịu cho mọi người xung quanh... Thuốc lá điện tử mới xuất hiện trên thị trường Việt Nam, không gây hại cho mọi người xung quanh và môi trường".

Hoặc một cách tiếp thị khác cũng không kém phần hấp dẫn với tiêu đề ấn tượng - "cảm giác thực thụ và sự tận hưởng riêng tư": "Đây là sản phẩm mới giúp người nghiện thuốc lá có thể cai nghiện thuốc lá giống như việc nhai kẹo cao su để loại bỏ thói quen thuốc lá có hại cho sức khoẻ. Cấu tạo thuốc lá điện tử gồm 1 pin, 1 chất nicotin lỏng đã loại bỏ chất độc gây ung thư. Khi điếu thuốc nóng lên, nicotin sẽ nhanh chóng bay hơi"... Cũng theo quảng cáo, loại sản phẩm đặc biệt này đang có bán tại Trung Quốc, Israel và châu Âu.

Tại mỗi trang web, mỗi người bán có một cách quảng cáo riêng. Nhưng tựu trung lại đều cùng một cách tiếp thị theo kiểu ca ngợi hết lời. Theo cách nói của họ, điếu thuốc lá điện tử đã trở thành một món quà cho những người nghiện thuốc, vẫn có thể hút thuốc, vừa không gây độc, và chắc chắn khi dùng nó sẽ bỏ được thuốc.

Những hình ảnh quảng cáo thuốc lá điện tử trên Internet.

Trên một số tờ báo điện tử cũng đăng bài viết về thuốc lá điện tử như một phát minh mới, là sáng chế của các nhà khoa học ở Đại học Tổng hợp Oakland (New Zealand). Giá bán cho mỗi điếu thuốc này lên tới 1.120.000 đồng - 1.280.000 đồng. Người dùng có thể chỉ cần mua một bộ phận vi xử lý và thay các đầu lọc khi dùng hết.

Để được tận mắt nhìn thấy sản phẩm mới này, chúng tôi tìm hỏi mua theo một địa chỉ quảng cáo trên mạng. Người bán hàng xưng tên D. rồi cho biết, anh làm việc trên phố N.D, Hà Nội. Nếu muốn xem hàng, tôi có thể đến nơi làm việc của anh, nhưng anh cũng sẵn sàng phục vụ, mang hàng đến tận nơi theo yêu cầu.

D. quảng cáo rằng loại thuốc này có nguồn gốc từ Đài Loan và xuất hiện trên thị trường Việt Nam từ năm 2007. Thuốc lá điện tử có lợi cho sức khoẻ, "loại nicotin trong thuốc lá điện tử là dạng nicotin sạch", chỉ cần hút thuốc lá điện tử trong 6 tuần là sẽ cai được thuốc.

Anh D. cũng lý giải rằng, khi cầm điếu thuốc lá điện tử trên tay, người nghiện thuốc sẽ không có cảm giác bị hụt hẫng như áp dụng các biện pháp cai nghiện thuốc thông thường. Giá bán một điếu thuốc vẫn duy trì từ năm trước là 70$ - 80$. Anh D. cho biết thêm, mục đích của anh sau này là bán đầu lọc thuốc lá chứ không phải là bán cả điếu. Vì người sử dụng có thể thay đầu lọc với giá rẻ là khoảng 20.000 đồng/đầu lọc.

Để có thuốc lá điện tử, anh D. hẹn tôi sẽ có hàng vào tuần tới, vì hiện nay đang hết hàng. Nhưng anh cũng đưa ra lời khuyên rằng phải để người nghiện thuốc đi xem hàng thì mới có hiệu quả.

Phải chờ ý kiến chính thức của WHO

Ngay khi có thông tin về sự xuất hiện của thuốc lá điện tử, lập tức nhiều người đã lùng mua nó với mục đích cai nghiện thuốc lá. Người quan tâm nhiều nhất có lẽ là các bà vợ có các ông chồng nghiện thuốc. Họ sẵn sàng bỏ ra 1-2 triệu đồng để các ông chồng từ bỏ được thói quen có hại. Tuy nhiên, hiệu quả mà loại thuốc lá này mang lại thì chưa được kiểm chứng và đánh giá tại Việt Nam. Bởi vậy mà nhiều người vẫn lùng tìm nhưng khá đắn đo trước thông tin hấp dẫn về nó.

Chúng tôi đã trao đổi với Văn phòng Chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá - VINACOSH (Bộ Y tế) và được cho biết, sự xuất hiện của thuốc lá điện tử tại Việt Nam là một vấn đề mới và phức tạp. Văn phòng VINACOSH đã gửi các hồ sơ và yêu cầu liên quan đến Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để xin ý kiến chính thức. Theo thông báo của WHO thì đến tháng 11 này, WHO sẽ tổ chức họp các quốc gia tại Nam Phi để thảo luận và sẽ có kết luận chính thức sau cuộc họp.

Thuốc lá điện tử là có thật, nhưng hiện ở Việt Nam chưa ai dám khẳng định tác dụng của nó sau khi sử dụng. Ngay cả nguồn gốc, xuất xứ và độ tin cậy của loại thuốc lá này cũng chưa được cơ quan chức năng nào khẳng định.

Mặc dù trên các trang quảng cáo đều ghi rõ số điện thoại, địa chỉ email của người bán và nói rằng nó có nguồn gốc từ Trung Quốc, Israel, New Zealand... để thể hiện độ tin cậy. Nhưng đó mới chỉ là thông tin một chiều từ phía người bán hàng đưa ra.

Thuốc lá điện tử vẫn có nicotin, dù cho người bán nói rằng đó là nicotin sạch, nhưng chưa ai kết luận về tác dụng và ảnh hưởng của nó tới sức khoẻ. Trước khi có thông tin chính thức về thuốc lá điện tử, người tiêu dùng chưa nên mua và sử dụng nó.

Thuốc lá điện tử - quà tặng cho sức khoẻ hay thủ thuật của giới kinh doanh? Câu hỏi ấy vẫn đang được các cơ quan chức năng đi tìm. Người tiêu dùng hãy thận trọng và chờ kết luận của các cơ quan chuyên môn. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc khi có kết luận chính thức về vấn đề này