Tập trung giải quyết nhà ở cho người có thu nhập thấp
Nhiều kiến nghị đã được Bộ Xây dựng đưa ra nhằm giải quyết vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp như: kiến nghị mở rộng, đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói 30.000 tỷ; những chính sách liên quan đến nhà ở xã hội…
Tính đến hết ngày 15/4/2014, tổng số tiền các ngân hàng đã cam kết cho vay của gói 30.000 tỷ là xấp xỉ 3.366 tỷ đồng, tổng dư nợ là gần 1.700 tỷ đồng. Trong đó, đối với hộ gia đình, cá nhân, các ngân hàng đã ký cam kết cho vay 1.504 tỷ đồng, đã giải ngân 975,7 tỷ đồng. Đối với doanh nghiệp, tổ chức, các ngân hàng đã cam kết cho vay 21 dự án với tổng số tiền 1.862 tỷ đồng. Trong đó các ngân hàng đã giải ngân cho 17 dự án với xấp xỉ 950 tỷ đồng. Tuy nhiên thực tế so với con số nhu cầu vay của hộ gia đình cá nhân, 81 dự án đã được Bộ Xây dựng thẩm tra chuyển hồ sơ cho các ngân hàng xem xét, giải quyết thì số được giải quyết để cam kết cho vay, giải ngân quá thấp.
Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ cho phép điều chỉnh sửa đổi một số quy định có liên quan đến gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng theo hướng: Kéo dài thời hạn trả nợ đối với khách hàng là hộ gia đình từ 10 năm lên 15 năm đối với khách hàng là hộ gia đình, cá nhân; mở rộng đối tượng vay vốn đối với khách hàng là hộ gia đình, cá nhân mua nhà ở thương mại riêng lẻ có tổng giá trị hợp đồng cả nhà và đất không quá 1,05 tỷ đồng; mở rộng cho vay đối với các hợp đồng mua nhà ở xã hội đã ký trước 7/1/2013 mà chưa thanh toán hết tiền mua nhà (đối với khoản tiền chưa nộp theo tiến độ)...
Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo, đôn đốc các ngân hàng thương mại đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho vay đối với các đối tượng được vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02/NQ-CP; chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng nghiên cứu ban hành sửa đổi tiêu chí, trình tự thủ tục cho vay gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng để áp dụng thống nhất trong các ngân hàng được giao thực hiện gói tín dụng hỗ trợ.
Sau gần 5 năm triển khai chương trình nhà ở xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở người nghèo, người có thu nhập thấp, đặc biệt tại khu vực đô thị, cả nước mới hoàn thành 35 dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp với quy mô xây dựng 18.950 căn hộ. Con số này là quá ít so với nhu cầu thực lên đến hàng trăm nghìn người thu nhập thấp đang có nhu cầu cấp thiết về nhà ở chỉ tính riêng ở các đô thị lớn hiện nay.
Tính đến hết quý I-2014, trên địa bàn cả nước đã có 60 dự án đăng ký chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội với quy mô xây dựng khoảng 38.897 căn hộ (TP Hà Nội đã có 24 dự án đăng ký chuyển đổi với quy mô xây dựng 15.468 căn, tổng mức đầu tư hơn 9.300 tỷ đồng; TP Hồ Chí Minh có 25 dự án với quy mô xây dựng 15.115 căn, tổng mức đầu tư 9.080 tỷ đồng). Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại TP Hà Nội đã tiến hành xem xét, thẩm định 18 dự án, nhưng mới chỉ cho phép 4 dự án được phép chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội. TP Hồ Chí Minh đã xem xét 11 dự án, nhưng cũng mới chỉ cho phép 6 dự án được chuyển đổi.
Nguyên nhân được chỉ ra là do thiếu quỹ đất để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại vị trí thuận lợi. Hầu hết các dự án nhà ở và khu đô thị mới khi phê duyệt đều có quy định dành quỹ đất để xây nhà ở xã hội, tuy nhiên thực tế việc sử dụng quỹ đất này phần lớn không đúng mục đích. Bên cạnh đó là việc chủ đầu tư rất ít quan tâm đến giải phóng mặt bằng phần diện tích để xây nhà ở xã hội, các cơ chế ưu đãi đầu tư xây dựng nhà ở xã hội như: hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, ưu đãi về thuế, lãi suất… chưa được quan tâm đúng mức nên không thu hút được doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở xã hội.
Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản quyết liệt đẩy mạnh phát triển các dự án nhà ở xã hội; nhà ở thương mại có diện tích dưới 70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng; các dự án cải tạo nhà chung cư cũ; tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án nhà ở thương mại có nhu cầu điều chỉnh cơ cấu căn hộ, hoặc chuyển sang xây dựng nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu về nhà ở của các đối tượng chính sách có khó khăn về nhà ở
