Kiếm bạc triệu giữa cơn hạn, mặn lịch sử

• Xã nghèo quay quắt trong hạn mặn
• Kiệt sức trong cuộc chạy đua hạn mặn lịch sử
• Ngành chăn nuôi điêu đứng vì hạn mặn

Theo ông Châu Văn Chuyển, Bí thư Huyện ủy Châu Thành (Sóc Trăng), trong đợt hạn, mặn lịch sử này, huyện Châu Thành bị thiệt hại 2.378ha cây trồng, tập trung nhiều nhất ở xã Phú Tân và An Hiệp. Mặn năm nay xâm nhập vào địa bàn huyện Châu Thành sớm hơn mọi năm khoảng 20 ngày và kéo dài, làm ảnh hưởng rất nhiều đến kế hoạch sản xuất của bà con.

Nước mặn đến sớm bao vây vùng sản xuất theo các tuyến sông và kênh rạch lớn, dẫn đến khô hạn, thiếu và cạn kiệt nguồn nước ngọt. Ngoài những diện tích đã thiệt hại, hiện toàn huyện vẫn còn trên 11.000 ha lúa xuân hè làm đòng đến trổ chín nên UBND huyện đã triển khai cấp bách nhiều biện pháp để cứu lúa.

Nhờ chuyển sang trồng dưa hấu mà nhiều hộ nông dân xã An Ninh, huyện Châu Thành (Sóc Trăng) sống khỏe giữa cơn hạn, mặn lịch sử.

Trong khi đó, ở xã An Ninh, huyện Châu Thành, nhiều hộ nông dân theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, không xuống giống lúa vụ xuân hè mà chuyển sang xuống giống hoa màu, như: Bắp cải, ớt... và nhiều nhất là dưa hấu. Hiện tại, vụ dưa hấu của bà con cho hiệu quả cao, thu nhập của người nông dân lời hơn so với làm lúa.

Anh Điền Vũ Lan (ngụ ấp Xà Lan, xã An Ninh), cho biết: “Mấy năm nay, cán bộ khuyến cáo không nên xuống giống lúa vụ 3 vì nguy cơ thiệt hại cao. Vì vậy, nhiều hộ nông dân chúng tôi đã mạnh dạn chuyển sang trồng màu, nhất là dưa hấu. Vụ dưa hấu năm nay đã thành công, bà con lời cao, ai cũng phấn khởi”.

Theo anh Lan, một công (1.000m2) trồng dưa hấu, sau 3 tháng cho thu hoạch với năng suất từ 3-3,5 tấn. Chi phí đầu tư một công hết 5 triệu đồng. Với giá bán hiện nay là 5.0000đ/kg, thì mỗi công bà con lời từ 10-12,5 triệu đồng. 

Trong khi đó, làm lúa chính vụ, nếu trúng mùa được giá thì lời khoảng 2 triệu đồng/công. Còn năm nay, nhiều hộ làm lúa mất trắng. Anh Lan trồng 2.000m2 dưa hấu gần thu hoạch, thương lái đã đặt cọc với giá 5.000đ/kg.

Trồng dưa hấu vừa ngắn ngày, vừa tốn ít nước tưới lại cho thu nhập gấp 3, 4 lần trồng lúa.

Ông Thái Thành, Phó Chủ tịch UBND xã An Ninh, cho biết: “Sau khi thu hoạch xong 2 vụ lúa hè-thu và đông-xuân sớm, bà con không làm lúa vụ 3 mà chuyển sang trồng màu, trong đó chủ lực là dưa hấu. Toàn xã có khoảng 150 hộ trồng dưa hấu với diện tích 60 ha. Nhiều hộ đã thu hoạch, với giá bán như hiện nay, nhà nông lời hàng trăm triệu đồng/ha. So với làm lúa, lời gấp 4 lần, thời gian trồng dưa hấu chỉ 60-63 ngày, còn làm lúa phải từ 90-105 ngày…

Theo dự báo, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn sẽ còn diễn biến phức tạp, kéo dài đến tháng 5-2016, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình sản xuất nông nghiệp. Do vậy, nhiều địa phương trong vùng đã chỉ đạo ngưng xuống giống một số vụ lúa, giảm diện tích trồng lúa, thay thế cây trồng khác thích nghi có khả năng chịu hạn, chịu mặn tốt, sử dụng ít nước.

Các địa phương đã chỉ đạo đóng hàng trăm cống, nạo vét hàng ngàn km kênh nội đồng, đồng thời tập trung tuyên truyền để người dân tuân thủ nghiêm những khuyến cáo của ngành chức năng trong phòng chống hạn, mặn.