Cải cách hành chính trong lĩnh vực giải quyết thủ tục về nhà, đất tại TP HCM:

Phải sớm bỏ những đòi hỏi vô lý

Thứ Tư, 16/06/2010, 09:51
Thời gian qua, nhiều loại thủ tục, giấy tờ không cần thiết đã được các quận huyện, sở ngành của TP HCM cắt giảm khi thực hiện cung cấp dịch vụ hành chính công cho người dân, doanh nghiệp. Riêng với Cục Thuế, theo công bố mới nhất thì đã có đến 90% số người dân hài lòng với cơ chế "một cửa" mà đơn vị này đang áp dụng.

Song, hiện tại khi xuống các Chi cục Thuế  để "xin" được nộp; xuống bộ phận tiếp nhận hồ sơ "một cửa" của UBND các quận huyện để nộp hồ sơ về lĩnh vực nhà đất, nhiều người dân vẫn phải trần ai, chạy ngược chạy xuôi năm lần bảy lượt với các loại giấy tờ, thủ tục…

Người nộp thuế vẫn nhọc nhằn, vì sao nên nỗi?

Quản lý một địa bàn có nguồn thu ngân sách bằng hơn 1/5 của cả nước, cán bộ công chức của Cục Thuế TP HCM phải gánh khối lượng công việc phát sinh từ các nghiệp vụ thu, quản lý thuế… bằng 1/3 của cả Tổng cục Thuế. Trong khi đó, tổng số cán bộ công chức của Cục Thuế TP HCM hiện nay chỉ chiếm chưa đầy 1/10 so với ngành Thuế cả nước.

Ngay từ cuối năm 2009, trong lần thực hiện giám sát về cải cách hành chính của Ban pháp chế HĐND thành phố với Cục Thuế, khi đó ông Nguyễn Đình Tấn, Cục trưởng Cục Thuế đã đưa ra con số: Ngành Thuế thành phố còn thiếu đến 3.000 cán bộ công chức. Chính vì khối lượng công việc ngập đầu, lại còn phải chịu áp lực về rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, mọi nỗi cực nhọc cán bộ thuế đều đổ hết sang người dân.

Đơn giản nhất là vấn đề sao y chứng thực, tuy trách nhiệm đối chiếu bản chính và bản photocopy đã quá rõ ràng nhưng theo quan sát của chúng tôi, hầu hết các Chi cục Thuế của thành phố đều không thông báo công khai việc cán bộ tiếp nhận hồ sơ phải có trách nhiệm làm việc này để chấm dứt tình trạng buộc người dân phải "cõng" thêm thủ tục sao y giấy tờ.

Dù đã cắt nhiều rồi, vẫn có thể cắt nữa

Thực hiện cắt giảm thủ tục hành chính theo Đề án 30 của Chính phủ,  Cục Thuế TP HCM đã tiến hành cắt bỏ tới 71/172 thủ tục ở cấp Cục; 65/153 thủ tục cấp chi cục. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện tại trong một số loại hồ sơ người nộp thuế phải thực hiện, vẫn còn nhiều thủ tục còn có thể cắt giảm.

Cụ thể, với lĩnh vực "nóng" và có thể tăng thu một khoản không nhỏ cho ngân sách là các loại thuế về nhà đất. Ông T., một người dân ở quận Gò Vấp phản ánh, để được Chi cục Thuế quận nhận hồ sơ nộp thuế xây dựng cho căn nhà vừa làm xong, người nộp thuế phải thực hiện tổng cộng 10 loại giấy tờ.

Điều đáng nói, trong đó có những loại giấy tờ mà cơ quan thuế đòi hỏi hết sức vô lý như: Quyết định cấp số nhà; tờ khai lệ phí trước bạ hoặc thông báo nộp thuế đã nộp trước đó… mà lẽ ra người nộp thuế chỉ cần xuất trình giấy phép xây dựng, hợp đồng thi công giữa chủ đầu tư với pháp nhân có chức năng kèm hóa đơn VAT và biên bản nghiệm thu hoàn thành công trình hoặc bản vẽ hoàn công có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền là đã quá đủ cơ sở pháp lý để nộp thuế.

Không chỉ có vậy, với xu hướng để người nộp thuế tự khai, tự nộp và tự chịu trách nhiệm nhằm giảm tải công việc cho công chức thuế, cơ quan thuế chỉ cần hậu kiểm khi có đầy đủ thẩm quyền truy thu, xử phạt nếu người nộp thuế gian dối. Và như vậy, chỉ với một loại thủ tục này, ngành Thuế có thể bỏ được đến 5 - 6 loại giấy tờ.  

Theo tìm hiểu của chúng tôi, với trường hợp của bà Phương nêu trên, trong khi các loại giấy tờ pháp lý liên quan đến quyền sở hữu thửa đất và việc hình thành căn nhà của bà còn đang được lưu giữ tại UBND quận, thì với thủ tục cấp đổi sổ hồng này, UBND quận chỉ cần yêu cầu người dân kê khai các nội dung cần thiết vào đơn như số, ngày cấp các loại giấy tờ pháp lý trước đó và nộp sổ đỏ cũ; nộp hợp đồng chuyển nhượng để thu hồi… là đã quá đủ cơ sở để cấp đổi sổ hồng mới và người dân thì giảm được từ 70 đến 80% số thủ tục, giấy tờ phải nộp

Liên quan đến vấn đề nhà đất, bà Phương ngụ ở quận 3 cũng tỏ ra khá bức xúc khi kể lại hành trình đi làm thủ tục xin cấp số nhà và đổi sổ hồng tại UBND quận Gò Vấp. Để được nhận hồ sơ xin cấp số nhà, bà được yêu cầu phải nộp 5 loại giấy tờ, gồm sổ đỏ, đơn xin cấp số nhà có xác nhận của UBND phường; bản vẽ xây dựng, bản vẽ sơ đồ vị trí nhà đất.

Trong đó có 2 loại giấy tờ là GCN quyền sử dụng đất và giấy phép xây dựng bà phải mang đi sao y để nộp bản sao theo đúng yêu cầu. Chưa kể phải năm lần bảy lượt mang toàn bộ giấy tờ nhà đất xuống phường để được UBND phường đề xuất, xác nhận vào đơn cấp số nhà. Đến bộ hồ sơ xin cấp đổi chủ quyền nhà, thì bà Phương phải hoa mắt chóng mặt với trên 10 loại giấy tờ vừa bản sao vừa bản chính và bản photocopy.

Bà Phương bức xúc cho biết: Dù giấy phép xây dựng, bản vẽ hoàn công căn nhà của tôi vừa mới được chính quyền quận ký chưa ráo mực, nhưng để được nhận hồ sơ, tôi phải nộp những loại giấy tờ như bản vẽ xin phép xây dựng, bản vẽ hiện trạng hoàn công, giấy phép xây dựng, biên bản nghiệm thu hoàn thành công trình, hợp đồng chuyển nhượng… rắc rối nhất là bà phải tiếp tục thuê vẽ lại thêm một loại bản vẽ được gọi là… bản vẽ dùng để cấp giấy chứng nhận.

Đức Thắng
.
.
.